„Potencjał Zdrowia Człowieka. Samorządy i Pracodawcy – dobre praktyki w profilaktyce” – to temat konferencji, która odbyła się w 13 czerwca br. w Katowicach.

Na spotkaniu dyskutowano na temat możliwości wdrożenia w regionie działań profilaktycznych mających na celu zapewnienie mieszkańcom województwa ochrony przed chorobami zakaźnymi stanowiącymi dla ich zdrowia największe zagrożenie.

Według danych Center for Disease Control and Prevention każdego roku rośnie liczba zachorowań i zgonów spowodowanych chorobami zakaźnymi. Należą do nich: łatwo rozprzestrzeniająca się grypa, infekcje wywołane przez bakterie pneumokokowe i meningokokowe, ale także kleszczowe zapalenie mózgu, czy nieuleczalne wirusowe zapalenie wątroby typu B. Eksperci mówiąc o priorytetach zwracali szczególną uwagę na konieczność zabezpieczenia - zarówno dzieci jak i dorosłych - przed bakteriami pneumokokowymi.

Pneumokokowe zapalenie płuc jest obecnie jedną z wiodących przyczyn zgonów oraz jednym z najczęstszych powodów hospitalizacji osób dorosłych. Ponieważ poziom nosicielstwa tego drobnoustroju jest niezwykle wysoki, a bakterie łatwo się przenoszą (poprzez kichnięcie czy kaszel) eksperci zaapelowali, aby w miarę możliwości wdrażać regionalne programy profilaktyki szczepionkowej. Namawiano do takich działań zarówno samorządy jak i przedstawicieli firm. Firma jest niezwykle istotnym ogniwem w profilaktyce i prewencji tych schorzeń, a jak pokazują przykłady już zrealizowanych działań prowadzą one do oszczędności wynikających ze zmniejszenia absencji chorobowej. Teraz pracodawcy samodzielnie lub przy współpracy z samorządami lokalnymi mogą ubiegać się o środki unijne na prowadzenie działań profilaktycznych wśród swoich pracowników.

- Pneumokoki to bakterie, które stanowią ogromne zagrożenie zdrowotne zarówno dla dzieci do 5 r.ż. jak i osób starszych. U tych pierwszych układ odpornościowy jest jeszcze niedojrzały, u drugich zaś – już niedostatecznie sprawny. Najcięższą postacią zakażenia pneumokokowego jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznica zwana sepsą i zapalenie płuc z bakteriemią. Obciążenie zakażeniami pneumokokowymi jest w skali globalnej ogromne: powodują około 3,5 mln zgonów rocznie, z czego 1 mln z powodu zapalenia płuc. Poziom nosicielstwa tego drobnoustroju jest niezwykle wysoki i wynosi, według różnych szacunków, 5-10% u zdrowych dorosłych oraz 20-60% u dzieci. O ile zachorowania na Inwazyjną Chorobę Pneumokokową dotyczą obu skrajnych grup wiekowych to śmiertelność jest największa wśród ludzi dorosłych. Dzieje się tak ze względu na częstą obecność chorób współtowarzyszących, jak POChP, cukrzyca, choroby nerek, układu krążenia. Jedyną metodą ochrony przed pneumokokami są szczepienia. W przypadku osób dorosłych wystarczy jedna dawka. Zachęcam więc do wdrażania takich działań zarówno samorządy jak i przedstawicieli firm. Profilaktyka zdrowotna jest najbardziej opłacalną inwestycją – mówi dr n. med. Hanna Czajka, z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego im. św. Ludwika w Krakowie, Członek Polskiego Towarzystwa Wakcynologicznego.

- Aby ocenić znaczenie zdrowia pracowników dla firmy wystarczy uświadomić sobie, że to choroba jest główną przyczyną absencji w miejscu pracy. W przypadku chorób zakaźnych wynosi ona nawet kilkadziesiąt dni w roku. To ogromne straty. Szczepienie przeciwko pneumokokom w znacznym stopniu zmniejsza zachorowalność na tak częste zapalenia płuc  i  potrzebę hospitalizacji. A co za tym idzie zwiększa produktywność pracownika i przekłada się na sukces przedsiębiorstwa – dodaje dr Czajka.

- Pracownicy to najcenniejszy kapitał firmy i opłaca się w nich inwestować. Gdy są zdrowi efektywniej i wydajniej pracują na rzecz przedsiębiorstwa. Z punktu widzenia pracodawcy, grupowe szczepienia profilaktyczne w firmie przekładają się na ogromne korzyści. Zestawiając koszt szczepienia ze skalą uzyskanych oszczędności otrzymamy zwrot z tej inwestycji w postaci: zmniejszenia chorobowości, a co za tym idzie zmniejszenia absencji, większej produktywności, uniknięcia dodatkowych komplikacji związanych z tym, że niektórzy zdrowi pracownicy obawiając się zarażenia od zainfekowanych współpracowników, starają się ich unikać, zmieniać stanowisko pracy czy korzystać z dodatkowych dni wolnych, tym samym prowadząc do dalszego spadku efektywności. Firma, która stwarza bezpieczne i zdrowe miejsce pracy tylko zyskuje– mówi Andrzej Kuczara, przedsiębiorca i prezes Fundacji „Aby Żyć”. - Wierzymy, że w dobie społecznej odpowiedzialności biznesu i znaczenia CSR dla strategii zrównoważonego rozwoju przedsiębiorstw, zaangażują się Państwo w ochronę zdrowia Państwa pracowników, co przyniesie Państwu ogromne korzyści, zarówno ekonomiczne jak i wizerunkowe – kontynuuje Kuczara.

Ze względu na często ograniczone możliwości budżetowe zarówno samorządów jak i właścicieli firm – decyzje dotyczące wdrożenia programów zdrowotnych nie są łatwe. Warto więc szukać dodatkowych środków na finansowanie takich działań.

- Jednym ze sposobów na finasowania szczepień jako działań profilaktycznych są środki unijne. Obecna perspektywa finansowa 2014 - 2020 obejmuje swoim finasowaniem m.in. obszar zdrowia. Przykładowe działania w obszarze zdrowia, na które można uzyskać dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego to m.in: wdrożenie projektów profilaktycznych dotyczących chorób będących istotnym problemem zdrowotnym regionu; wdrożenie programów rehabilitacji medycznej ułatwiających powroty do pracy; wdrożenie programów ukierunkowanych na eliminowanie zdrowotnych czynników ryzyka w miejscu pracy; wdrażanie programów zdrowotnych w kierunku wczesnego wykrywania nowotworów m.in. jelita grubego, piersi, szyjki macicy. Pracodawcy samodzielnie lub przy współpracy z samorządami mogą ubiegać się o środki na prowadzenie działań profilaktycznych wśród swoich pracowników – mówi Edyta Masłowska – Parafian, ekspert ds. funduszy unijnych.

- Zachęcamy lokalne samorządy oraz przedstawicieli firm do wdrażania dobrych programów zdrowotnych, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki szczepionkowej. Są efektywne, odpowiadają ważnej potrzebie zdrowotnej, są stosunkowo łatwe do przeprowadzenia i ewaluacji. Są to działania o udowodnionej skuteczności. Dają zarówno korzyści zdrowotne jak i ekonomiczne. Takie spotkania jak to dzisiejsze służą pokazaniu dobrych praktyk i wywołaniu dyskusji nad poprawą stanu zdrowia lokalnej społeczności – mówi Tomasz Jan Prycel, Market Access Audit.

Inicjatorami spotkania były organizacje działające na rzecz zdrowia: Fundacja „Aby Żyć” oraz Stowarzyszenie „Parasol dla Życia”. Spotkanie objęte zostało honorowym patronatem Głównego Inspektora Sanitarnego oraz Prezydenta Miasta Katowice - Marcina Krupy.