Uczelnie medyczne nadużywają gościnności szpitali klinicznych, taki wniosek można wysnuć po zapoznaniu się z najnowszym raportem NIK w sprawie szpitali klinicznych.
Placówki te wykonują 25 procent usług medycznych w Polsce i aż 75 procent usług specjalistycznych. Łączą one przy tym działalność leczniczą z dydaktyczną, bo w szpitalach prowadzone są badania i organizowane są tam studenckie staże przy użyciu sprzętu tam dostępnego. Wszystko jest godne naśladownictwa, jednak raport NIK wyraźnie mówi, że brak jest partnerskich zasad pomiędzy podmiotami w szczególności na niekorzyść szpitala, który coraz bardziej traci na współpracy. Zostaje on ze sprzętem do naprawienia, bo ten wykorzystywany jest do badań i często z rachunkami do spłacenia.
Kondycja szpitali, które zostały skontrolowane była bardzo zróżnicowana, niektóre podmioty nie miały żadnych trudności finansowych, inne zaś były w stanie katastrofy budżetowej. Na tej podstawie NIK wskazuje brak prawidłowego zarządzania niektórymi palcówkami. Zadłużonych na koniec 2014 roku było 28 z 41 skontrolowanych szpitali. Zdaniem NIK dużą rolę w zwiększaniu zadłużenia ma NFZ, który za świadczenia wykonywane przez lekarzy o wysokich kwalifikacjach powinien płacić więcej, gdyż do rzeczywistej ceny zabiegu powinno się wliczać również wynagrodzenie personelu. Z zasady za udostępnianie sprzętu i możliwość edukacji studentów różnice powinny szpitalom klinicznym zwracać uczelnie, tak się jednak nie dzieje. NIK ocenia, że resort zdrowia zamiast dokonywać podziału środków na dydaktykę z uwzględnieniem warunków i charakterystyki szpitala obarcza go dodatkowymi obciążeniami, które szpital sam musi ponosić.
Kolejnym problemem między uczelnią a szpitalem jest stan prawny, który pozwala na wzajemne zatrudnianie pracowników, co jak ujawniono niekiedy prowadzi do sytuacji podwójnej osobowości. Ta sama osoba jest przełożonym z ramienia szpitala i jednocześnie swoim własnym podwładnym wykonującym obowiązki dydaktyczne. Kolejną barierą prawną jest brak możliwości występowania przez placówkę szpitalną o fundusze na działalność naukową. Obecnie mogą to robić jedynie poprzez uczelnię. To prowadzi do sytuacji, w której aż w 10 placówek nie prowadziło własnej działalności naukowej, czy projektów badawczych. Szpital został sprowadzony niekiedy do bazy zapewniającej sprzęt, personel i pacjentów do badań dla uczelni. NIK zauważa również tendencję spadkową, co do liczby prowadzonych badań klinicznych w 2014 zarejestrowano 1657 badań, z czego tylko 19 to badania sponsorowane przez podmioty niekomercyjne.
Głównymi wnioskami, jakie płyną z raportu to stworzenie odpowiednich instrumentów finansowych dla działalności medycznej, naukowej i dydaktycznej jak również inwestycyjnej szpitali klinicznych. Wskazane jest również wprowadzenie kompleksowej analizy funkcjonowania oraz analizy faktycznych relacji pomiędzy szpitalem a uczelnia, jak również uregulowanie kwestii wyposażenia szpitali w majątek trwały w porozumieniu z uczelnią medyczną.
