Każdy pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy mogą wnieść sprzeciw wobec opinii albo orzeczenia lekarza jeżeli mają one wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.
Prawo pacjenta do sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza uregulowane zostało w art. 31-32 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty wykonywanie zawodu lekarza polega m.in. na wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami. Tego rodzaju działalność może wywierać wpływ na prawa lub obowiązki pacjenta wynikające z przepisów prawa.
Prawo do sprzeciwu jest skuteczne wtedy, gdy od opinii / orzeczenia lekarza nie przysługuje inna droga odwoławcza.
Prawo do sprzeciwu nie obejmuje opinii/orzeczeń lekarskich, w przypadku których istnieje inna prawna droga odwoławcza. Chodzi tu m.in. o orzeczenia związane z ZUS-em, orzekaniem o niepełnosprawności, orzeczeniami dot. medycyny pracy czy diagnoz lekarskich.
Sprzeciw wnosi się do Komisji Lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta, za pośrednictwem Rzecznika, w terminie 30 dni od dnia wydania opinii albo orzeczenia przez lekarza orzekającego o stanie zdrowia pacjenta.
Niezbędne jest, aby uzasadniając sprzeciw pacjent wskazał unormowania, z którego wynikają wspomniane wyżej prawa lub obowiązki.
W przypadku jakichkolwiek pytań i wątpliwości, zawsze można skorzystać z pomocy kontaktując się z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta za pośrednictwem bezpłatnej infolinii 800-190-590 czynnej pn. - pt. w godz. 9.00 - 21.00.
Komisja Lekarska na podstawie dokumentacji medycznej oraz, w miarę potrzeby, po przeprowadzeniu badania pacjenta, wydaje orzeczenie niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od dnia wniesienia sprzeciwu. W skład Komisji Lekarskiej wchodzi trzech lekarzy powołanych przez Rzecznika Praw Pacjenta, w tym dwóch tej samej specjalności, co lekarz, który wydał opinię lub orzeczenie.
Komisja Lekarska orzeka na podstawie szczegółowej analizy dokumentacji medycznej pacjenta a także jeśli uważa to za konieczne - po przeprowadzeniu badania pacjenta.
Do postępowania przed Komisją Lekarską nie stosuje się przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Tym samym decyzja jest ostateczna i nie można się od niej odwołać do organu wyższej instancji.
Prawo do sprzeciwu zostało wprowadzone do ustawodawstwa polskiego w 2009 r. Wtedy też Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku wydanym w sprawie Tysiąc przeciw Polsce (skarga nr 5410/03) stwierdził, iż brak procedury odwoławczej od opinii lekarskiej w sprawie dopuszczalności przerwania ciąży może stanowić niedozwoloną ingerencję w sferę życia prywatnego jednostki (art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka).
Dlatego też przyznanie pacjentowi prawa do wniesienia sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza stanowi realizację wyroku Trybunału.
Przykładowy katalog orzeczeń lekarskich, od których sprzeciw do Komisji Lekarskiej przysługuje można odnaleźć TUTAJ, natomiast przykładowy katalog orzeczeń lekarskich, od których sprzeciw do Komisji Lekarskiej nie przysługuje - TUTAJ.
Źródło: BPP