Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej udzieliła odpowiedzi na postulaty zgłoszone Rzecznikowi Praw Obywatelskich przez podmioty związane ze zmagającą się z licznymi trudnościami interwencją kryzysową.

Podczas spotkania RPO z Konwentem Dyrektorów Ośrodków Interwencji Kryzysowej zasygnalizowano kilka kwestii, które w opinii Rzecznika wymagały podjęcia analizy przez resort. W prowadzonych rozmowach szczególną uwagę zwrócono na kwestie takie, jak:

• zagrożenie pozycji ośrodków interwencji kryzysowej w systemie pomocy społecznej - niepokój uczestników prowadzonych z RPO rozmów wzbudzała zachodząca na mocy art. 112a ustawy o pomocy społecznej możliwość włączenia ośrodków interwencji kryzysowej do struktury organizacyjnej powiatowych centrów pomocy rodzinie. Jak podnosił Konwent Dyrektorów, takie działanie znacząco utrudni realizację zadań, do wykonywania których ośrodki interwencji kryzysowej są powołane. W związku z tym, że PCPR-y nie pracują całodobowo, trudniej jest świadczyć w nich wsparcie w warunkach pełnej intymności.
• niski poziom wynagrodzeń i nieodpowiednie warunki pracy specjalistów zatrudnionych w ośrodkach interwencji kryzysowej - jak wynika z przedstawionej Rzecznikowi argumentacji, specjaliści zatrudnieni w ośrodkach zarabiają mało i na niedostatecznie uregulowanych zasadach. W związku z nieuregulowaniem zawodu interwenienta kryzysowego, a także nieustaleniem stopni awansu zawodowego, specjaliści często odchodzą z pracy, a pozyskanie nowych wiąże się z dużymi trudnościami.
• problemy z finansowaniem zadań ośrodków interwencji kryzysowej - podczas rozmów zasygnalizowano, że z uwagi na trudną sytuację ekonomiczną licznych powiatów, funkcjonowanie ośrodków staje się niemożliwe. Zdaniem Konwentu, udzielenie powiatom dotacji zagwarantowałoby rozwój infrastruktury i wysoki poziom świadczonych usług, poprawiając ich dostępność.

Odpowiedzi na zgłoszone przez RPO uwagi i wnioski udzieliła wiceminister Katarzyna Nowakowska. Jak wynika z jej oświadczenia, w 2023 roku w Polsce funkcjonowało 170 ośrodków interwencji kryzysowej. Ministerstwo apelowało do starostów o zabezpieczenie możliwości realizowania zadań tego rodzaju, wskazując na prawo każdej osoby w kryzysie do otrzymania pomocy w ramach ośrodków. W przedmiocie wynagrodzeń pracowników takich ośrodków, wiceminister poinformowała o przyjętych w tym roku zmianach ustawy o pomocy społecznej i niektórych innych ustaw, za sprawą których umożliwiono dofinansowanie samorządom wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej na umowie o pracę. Na tej podstawie przyjęto także Uchwałę Rady Ministrów nr 62 z 19 czerwca 2024 r., wraz z programem dofinansowania wynagrodzeń pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej w postaci dodatku motywacyjnego na lata 2024-2027. Jak wspomniała wiceminister, pracownicy uzyskali tym samym prawo do dodatku w kwocie 1000 zł brutto miesięcznie do 31 grudnia 2027 r.

W odniesieniu do zgłoszonych problemów związanych z samym funkcjonowaniem systemu pomocy społecznej w Polsce, poinformowano natomiast o powołaniu organu opiniodawczo-doradczego Ministra, tj. Zespołu do spraw reformy systemu pomocy społecznej. W jego skład weszli przedstawiciele środowiska ekspertów, a także praktyków. Zrzeszeni w Zespole specjaliści mają dokonywać analiz i oceny funkcjonujących rozwiązań, a ponadto opracowywać propozycje rozwiązań systemowych i prawnych, które mogłyby doprowadzić do poprawy funkcjonowania systemu. Członkowie Zespołu - zgodnie z przedstawionymi zapewnieniami - będą analizować sprawy poruszane przez RPO pod kątem możliwych do wdrożenia pilnych zmian.

Źródło: BIP RPO