Związek Powiatów Polskich bierze udział w pracach dotyczących wprowadzenia zmian w systemie wynagradzania pracowników samorządowych. 26 listopada bieżącego roku odbyło się spotkanie robocze, podczas którego dyskutowano nad wprowadzeniem korekt pewnych zapisów w ustawie z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych oraz w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 25 października 2021 roku w sprawie wynagradzania pracowników tychże jednostek.
Jeszcze nie tak dawno zawód urzędnika kojarzony był z prestiżem, wykonywaniem ważnych funkcji, które powierzane były nielicznym – tym najlepiej wykształconym osobom, nierzadko pochodzącym z tak zwanej „rodziny urzędniczej”. Dziś mało kto z dumą przyznaje się do pracy w tak zwanej budżetówce. Młode osoby, wchodzące na rynek pracy, wolą od razu szukać zatrudnienia w korporacjach albo dorywczo pracować w ogólnie pojętym handlu. Ci z większym doświadczeniem i wysokimi kompetencjami zawodowymi wybierają sektor prywatny, jak również – zdobywszy doświadczenie w jednostkach publicznych – odchodzą z nich zostawiając – w skali województw setki, w skali kraju tysiące – miejsc pracy. Wypełnienie tej luki staje się coraz większym wyzwaniem, zaś rozwiązanie tej sytuacji sprowadza się przede wszystkim do podniesienia atrakcyjności zarobków oraz możliwości rozwoju.
Większa motywacja, wyższe zarobki
Podnoszone przez Związek Powiatów Polskich kwestie dotyczą między innymi wprowadzenia korekt w zapisach ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych i dotyczą między innymi art. 4 ust 2 przywołanego aktu, który opisuje grupy stanowisk, na jakich aktualnie są zatrudniani pracownicy w JST. Są to stanowiska urzędnicze lub pomocnicze i obsługi co w praktyce oznacza, że stanowiska nieurzędnicze stanowią zbiór profesji wymagających kompetencji zarówno bardzo wysokich, jak i niskich kwalifikacji.
ZPP wnioskuje dodanie do ustalonych już dwóch grup pracowników trzeciego zbioru – grupy stanowisk merytorycznych, która automatycznie wyjmie grupę wysoko wykwalifikowanych pracowników z grupy pomocniczej i obsługi. – Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach w drugiej grupie sygnalizują, że zakwalifikowanie ich do grupy stanowisk pomocniczych i obsługi, w sytuacji, w której często wykonują pracę, bez której określone usługi publiczne nie mogłyby być świadczone jest deprymujące i nie sprzyja motywacji do pracy – podkreśla Andrzej Płonka, Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich.
Przyjęcie proponowanej przez ZPP korekty niosłoby za sobą dwie kolejne, związane ściśle ze sposobem wynagradzania pracowników JST, a dokładniej – przyznawania dodatków za wieloletnią pracę oraz nagród jubileuszowych. Celem poprawek miałoby być wyeliminowanie aktualnych dysproporcji w wynagrodzeniach, co w konsekwencji korzystnie wpłynęłoby na motywację, wzrost atrakcyjności pracy w urzędach, jak również docenienie osób z wieloletnim stażem urzędniczym.
Uproszczone zasady obliczania wynagrodzeń i podwyżki dla wszystkich pracowników
Związek Powiatów Polskich zaproponował wprowadzenie pięciu poprawek do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych, z których cztery odnoszą się wprost do tak zwanych kategorii zaszeregowania pracowników oraz katalogu stanowisk, zaś jedna dotyczy wprowadzenia korekty w kwestii wymogów stawianych kandydatom do pracy w JST.
W pierwszej kolejności ZPP wnioskuje o ustalenie stałej wysokości uposażenia dla osób z pierwszej kategorii zaszeregowania, które powinno być równe minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. Co ważne, w kategorii tej miałyby się znaleźć wszystkie stanowiska, które nie zostały przypisane do żadnej innej grupy. Wprowadzenie powyższych poprawek pozwoliłoby uprościć sposób naliczania wynagrodzenia pracownikom zaszeregowanym w wyższych kategoriach, według kolejnego postulatu ZPP – zredukowanych do maksymalnie czternastu (aktualnie jest ich dwadzieścia). Pensje, według wzoru zaproponowanego przez Związek Powiatów Polskich, byłyby iloczynami stawki minimalnej i ogólnie ustalonego mnożnika. W konsekwencji, w przypadku wzrostu płacy minimalnej, wszyscy pracownicy zatrudnieni w JST otrzymaliby podwyżki.
Nowy katalog stanowisk i łatwiejsze aplikowanie do pracy w JST
Prezes Zarządu Związku Powiatów Polskich Andrzej Płonka w piśmie skierowanym do Jakuba Szmita – Dyrektora Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wskazuje na konieczność uporządkowania aktualnie obowiązujących katalogów stanowisk, w szczególności stanowisk pomocniczych i obsługi: – Obecnie występuje ogromna kazuistyka. Tabele zawierają stanowiska, które mogą występować incydentalnie, jak i stanowiska, które występowały w urzędach w ubiegłym wieku i obecnie stanowią jedynie przypomnienie, że kiedyś takie zawody istniały.
Kolejne postulowane zmiany są ukłonem w stronę osób młodych, wchodzących dopiero na rynek pracy, jak i dla wykwalifikowanych specjalistów, którzy w swoim doświadczeniu zawodowym nie mieli do czynienia z pracą w JST. Chodzi o wyeliminowanie niektórych, obligatoryjnych do tej pory, wymogów dotyczących wykształcenia lub doświadczenia kandydatów do pracy. Zliberalizowanie przywołanych zapisów ma zachęcić do aplikowania na stanowiska w JST osoby, które posiadają wysokie kwalifikacje i umiejętności, ale nie mogą wykazać stażu pracy w jednostkach administracji publicznej.