WSA: Decyzja dotycząca odpłatności za pobyt członka rodziny w domu pomocy społecznej powinna uwzględniać całokształt sytuacji życiowej i finansowej rodziny osoby umieszczonej w DPS.
WSA w Poznaniu wydał wyrok w przedmiocie skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które utrzymując w mocy decyzję dyrektora ośrodka pomocy społecznej, ustaliło kwotę odpłatności za pobyt pensjonariuszki w domu pomocy społecznej, obciążając nią członków jej rodziny, którzy - w ocenie organu - dysponowali odpowiednio wysokimi dochodami. Analizując możliwość podzielenia kwoty partycypacji w sposób proporcjonalny, organ nie zbadał jednak przesłanek możliwego zwolnienia z odpłatności, utrzymując że postępowanie o zwolnienie z opłaty jest postępowaniem odrębnym w stosunku do postępowania o ustalenie obowiązku ponoszenia opłaty w określonej wysokości. Podniósł bowiem, że dopiero po prawomocnym orzeczeniu obowiązku dopuszczalne jest zwolnienie z niego.
Strona skarżąca zarzuciła kolegium brak należytych i prawidłowych ustaleń stanu faktycznego i nieuwzględnienie złożonych w sprawie wyjaśnień, w szczególności poprzez nieuwzględnienie wydatków ponoszonych na rzecz pensjonariuszki, zmieniających wyniki ustaleń sytuacji finansowej rodziny. Sąd uznał skargę za zasługującą na uwzględnienie. W uzasadnieniu wyroku odniesiono się do zastosowanego przez organ art. 61 ust. 2d ustawy o pomocy społecznej, który obliguje ustalający wysokość opłaty organ przy ustalaniu wysokości opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej do uwzględnienia ograniczeń opisanych wokół kryterium dochodowego. Tym samym, kluczowe znaczenie mają również możliwości osoby ponoszącej odpłatność, co zostało przez organ pominięte, a w konsekwencji nie dopuszczono sytuacji, w której obciążenie podmiotu zobowiązanego do ponoszenia opłaty za pobyt w DPS jest niższe, niż wynika to z regulacji. Sąd przypomniał o obowiązującym poglądzie piśmiennictwa, w świetle którego pod uwagę należy brać różne okoliczności życiowe, rodzinne i osobiste, które mogą zmniejszać zdolność danej osoby do ponoszenia opłaty. Powołano się przy tym m.in. na wyrok SN z 18 maja 2022 r. (sygn. I OSK 1848/21).
Wobec powyższych ustaleń, decyzja dyrektora placówki podtrzymana decyzją SKO, została uchylona.
Wyrok WSA w Poznaniu z 30 października 2024 r. (sygn. IV SA/Po 471/24)
Źródło: CBOSA