WSA w Rzeszowie: postępowanie wyjaśniające dot. prawa do zasiłku opiekuńczego co do zasady nie powinno polegać na przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji. W przedmiocie samego prawa do zasiłku, zawieszenie prawa do emerytury uzasadnia jego przyznanie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zajął się sprawą zapoczątkowaną sprzeciwem strony od decyzji samorządowego kolegium odwoławczego, mocą której odmówiono jej przyznania zasiłku pielęgnacyjnego z uwagi na legitymowanie się prawem do emerytury. Możliwość otrzymywania pieniędzy z tego tytułu stanowi bowiem negatywną przesłankę przyznania zasiłku, o czym stanowi art. 17 ust. 5 pkt. 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Strona w swoim sprzeciwie podniosła jednak, że po otrzymaniu decyzji organu odmawiającego przyznania zasiłku oraz uzyskaniu informacji o możliwości zawieszenia otrzymywanej emerytury, niezwłocznie złożyła stosowny wniosek w ZUS. Począwszy od następnego miesiąca, nie otrzymywała już comiesięcznego świadczenia emerytalnego, gdyż z jej wniosku zostało ono zawieszone. Wnosząca sprzeciw podjęła to działanie w przeświadczeniu, że zawieszenie prawa do emerytury przewidziane w art. 103 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wyłącza negatywną przesłankę przyznania zasiłku opiekuńczego, likwidując dotychczasową barierę. Kolejno w sprawie wypowiedział się sąd, który uznał, że wszystkie potrzebne fakty i dowody istniały w dniu wydania decyzji przez SKO, w związku z czym postępowanie powinno było zostać wznowione. Z perspektywy zainteresowanej - wszystko wskazywało na to, że już wkrótce zasiłek zostanie jej przyznany.
SKO jako organ drugiej instancji, po otrzymaniu niezbędnych deklaracji, przekazało natomiast sprawę do ponownego rozpoznania przez organ I instancji (wójta gminy) w celu zweryfikowania, czy w międzyczasie w osobistej sytuacji strony nie zaszły inne zmiany uzasadniające wydanie odmowy.
Sąd administracyjny wskazał w tym miejscu, że SKO dysponując wszystkimi żądanymi dokumentami i bezspornym potwierdzeniem tego, że zainteresowana nie pobiera emerytury, miał obowiązek wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w tej sprawie po ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego. Uchylenie się od tych obowiązków i "przerzucenie" sprawy na organ niższego szczebla. SKO w sposób nieuzasadniony nie skorzystało ze swojego uprawnienia przysługującego mu w związku z art. 136 k.p.a. Uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazanie jej do ponownego rozpoznania mogłoby zaś nastąpić tylko w wyjątkowych sytuacjach - co do zasady bowiem organ odwoławczy jest obowiązany uwzględnić ustalenia sądu. Ten zaś stwierdził, że negatywne przesłanki przyznania zasiłku już nie występują.
Wyrok WSA w Rzeszowie z 3 października 2024 r.
Źródło: CBOSA
