Susze i powodowane nimi pożary czy straty w uprawach, nawalne deszcze, lokalne podtopienia i inne problemy z wodą – to coraz bardziej powszechne wyzwania, z którymi przychodzi nam się mierzyć w całym kraju. W usuwaniu ich skutków często pomagają właśnie Ochotnicze Straże Pożarne, dlatego te kwestie są im szczególnie bliskie.
Strażacy i strażaczki z kilkunastu różnych OSP w Polsce w ubiegłym roku wzięli sprawy w swoje ręce i zaprosili społeczność swoich gmin do rozmowy o tym, jak mądrze gospodarować wodą oraz stać się bardziej odpornym zarówno na jej czasowy brak, jak i nadmiar. Teraz Fundacja Stocznia zaprasza druhów i druhny z kolejnych jednostek OSP do zorganizowania podobnych rozmów i skorzystania ze wsparcia w ramach projektu “Bez lania wody”.
– Jesteśmy dumni, że coraz częściej doceniany jest społeczny potencjał OSP. Wśród strażaków i strażaczek są wyjątkowi liderzy i liderki. Dzięki udziałowi w takich projektach rozwijamy się i stajemy się lepszymi inicjatorami różnych działań, które edukują i integrują naszą społeczność zarówno wokół OSP, jak i wspólnych, ważnych spraw – mówią uczestnicy i uczestniczki pierwszej edycji projektu reprezentujący OSP z całej Polski – od Chrząstowic, przez Hażlach i Janków Przygodzki, aż po Grabowiec.
W 2023 roku Fundacja Stocznia wspólnie ze Związkiem Ochotniczych Straży Pożarnych RP i Fundacją Sendzimira postanowiła wykorzystać potencjał tkwiący w OSP, wspierając grupę wybranych strażaków i strażaczek w organizacji narad gminnych o wodzie. Łącznie wzięło w nich udział kilkaset osób. Pozytywny odbiór pierwszych narad skłonił organizatorów do kontynuacji projektu także i w tym roku.
– Obecnie szukamy 25 członków i członkiń OSP z całej Polski chętnych do przeprowadzenia w swoich społecznościach narady gminnej o wodzie. Ochotnikom i ochotniczkom zapewnimy przeszkolenie oraz wsparcie merytoryczne i finansowe – wyjaśnia Katarzyna Pawłowska z Fundacji Stocznia. – Strażacy i strażaczki cieszą się ogromnym zaufaniem społecznym. Wierzymy, że dzięki temu ich współmieszkańcy chętnie wezmą udział w naradach, a później – znając już związane z wodą wyzwania – razem zadbają o nią w swojej okolicy – mówi Pawłowska.
Szkolenie dotyczące organizacji narad, promocji i moderacji spotkań, a także zakresu tematycznego narad, czyli wyzwań związanych z gospodarowaniem wodą – prowadzone przez ekspertów w obu dziedzinach odbędzie się 10–12 maja w Warszawie, a narady o wodzie będą mogły odbyć się do końca czerwca. Każda osoba organizująca naradę w swojej OSP otrzyma 1000 zł (np. na pokrycie kosztów organizacji narady) oraz wsparcie merytoryczne. Zgłoszenia Fundacja Stocznia przyjmuje do 24 kwietnia poprzez formularz, a szczegółowe informacje o projekcie znajdują się na tej stronie.
Narady, czyli rozmowy bez lania wody
Narady to otwarte spotkania umożliwiające mieszkankom i mieszkańcom rzeczową rozmowę na ważny dla ich społeczności temat. Pozwalają na zebranie doświadczeń i poglądów różnych osób o konkretnym problemie i mogą być pierwszym krokiem do wspólnego wypracowania rozwiązań i podjęcia dalszych działań.
– Aby ułatwić przeprowadzenie narady o wodzie, opracowaliśmy przystępny przewodnik dla organizatorów narad – mówi Pawłowska. – Piszemy w nim o tym, po co i jak rozmawiać o wodzie w swojej gminie, a także o różnych sposobach diagnozowania i rozwiązywania związanych z nią problemów. Dzielimy się też wskazówkami dotyczącymi organizacji udanej narady – dodaje.
W przewodniku można znaleźć szczegółowy scenariusz narady (z podpowiedziami dla prowadzących ją osób) i wiele innych materiałów przydatnych podczas organizacji takiego spotkania. Przewodnik można bezpłatnie pobrać na stronie stocznia.org.pl
Od rozmowy do działania
Efektem narad przeprowadzonych przez strażaków i strażaczki w pierwszej edycji projektu są konkretne rozwiązania. W najbliższych tygodniach przy remizach powstaną pokazowe ogrody deszczowe, odbędą się warsztaty i spotkania edukacyjne dla młodzieży i dorosłych, akcja sadzenia drzew czy wizyta studyjna w sąsiedniej miejscowości w poszukiwaniu najlepszych praktyk. Wszystko po to, żeby zachęcić i włączyć społeczności, z których wywodzą się strażacy i strażaczki, do mądrego gospodarowania wodą i wspierania małej retencji.
– Pierwsza edycja szkoleń strażaków i strażaczek OSP w zakresie tego, jak rozmawiać o wodzie z lokalną społecznością, mnie zachwyciła. To grupa lokalnych bohaterów, liderów aktywności społecznej, ludzi, którzy nie muszą, ale im się chce. Wspaniały potencjał do wykorzystania w trudnej, ale niezwykle ważnej zmianie podejścia do tego, jak uczyć społeczeństwo szanować wodę i nie traktować jej wyłącznie jako zasób, ale jako dobro najwyższe, które dostajemy z nieba – dodaje dr Ilona Biedroń, współautorka przewodnika dla organizatorów narad z Fundacji Zdrowa Rzeka, partnera pierwszej edycji projektu.
