Pomoc społeczna jest instytucją publiczną mającą na celu zapewnienie niezbędnych środków utrzymania osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, które nie dysponują środkami finansowymi na poziomie ustalonego kryterium dochodowego - w dacie ubiegania się o pomoc społeczną. Z tej przyczyny nie ma znaczenia tytuł i źródło uzyskiwania tych środków, albowiem pożyczka, podobnie jak kredyt, jest przychodem mogącym stanowić źródło utrzymania w okresie dysponowania kwotą pożyczki (kredytu). Dlatego też nawet kwoty pożyczek, kredytów, wydatkowanych na podstawowe utrzymanie stanowią z punktu widzenia ustawy o pomocy społecznej przychód podlegający wliczeniu do dochodu- tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, sygn. III SA/Kr 149/19.

W niniejszej sprawie Skarżąca wniosła do GOPS wnioski o udzielenie jej zasiłków celowych na dofinansowanie kosztów remontu oraz na kosztów zakupu opału. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego oraz zebranej dokumentacji ustalono, że skarżąca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe i jej miesięczny dochód wynoszący 3.944,58 zł przekracza kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, uprawniające ww. do świadczenia z pomocy społecznej, a wynoszące 701 zł. Skarżąca ma siedmioro dzieci, jednak tylko jedna córka udziela jej, w miarę swoich możliwości pomocy w formie usługowej. Pozostałe dzieci skarżącej nie podjęły współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej.

Organ ustalił także, że w lipcu 2018 r. skarżąca pobrała kredyt w wysokości 30.000 zł "na spłacenie rat". Ponadto w dniu 1 sierpnia 2018 r. otrzymała kolejny kredyt gotówkowy w kwocie 5.000 zł. Kwota każdego z kredytów przekroczyła wartość 3.505 zł, stanowiącą pięciokrotność kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej (701 zł). Jak ustalił organ I instancji skarżąca obecnie spłaca sześć kredytów, a miesięczne łączne zobowiązanie z tego tytułu wynosi 2.094,51 zł. Otrzymane kredyty stanowią zasób własny skarżącej, a pobieranie ich w tak wysokich kwotach wskazuje na zaspokojenie w zupełności jej potrzeb. 

Organ podkreślił, że nie jest w stanie w sposób trwały poprawić sytuacji życiowej skarżącej, pomimo że często przyznaje jej pomoc finansową. Fakt zaciągania przez skarżącą kolejnych kredytów, które przeznacza na inny niż podstawowy cel może wskazywać na marnotrawienie własnych środków. Co potwierdza fakt, że posiadając gotówkę w kwocie 35.000 zł nie sfinansowała swoich potrzeb i zobowiązań i nadal oczekuje pomocy finansowej od państwa.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem  pomoc społeczna jest instytucją stosowaną wyjątkowo w sytuacjach, w których obywatel nie jest w stanie sam podołać okolicznościom życiowym. Pomoc ta przyznawana jest w różnej formie i zakresie, a przyznanie jej uzależnione jest od spełnienia określonych przez ustawodawcę warunków. Pamiętać także należy, że celem pomocy społecznej nie jest całkowite utrzymanie podopiecznego, lecz wspieranie go w trudnej sytuacji życiowej i zdrowotnej przy jego aktywnym współudziale

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 kwietnia 2019 r., sygn. III SA/Kr 149/19.

Źródło: CBOSA