Ze względu na cel wywiadu środowiskowego i jego zakres przedmiotowy nie można go przeprowadzić z pominięciem wnioskodawcy. Jest to osoba, w której interesie toczy się postępowanie o przyznanie świadczenia, zatem przeprowadzenie z nią wywiadu wymaga czynnego udziału strony w postępowaniu. Ze względu na charakter omawianej czynności nie może być ona dokonana za pośrednictwem pełnomocnika, chociażby był członkiem rodziny wnioskodawcy. Tak wynika z wyroku WSA w Warszawie z 16 grudnia 2015 r. sygn. I SA/Wa 1009/15.

Sąd wskazał, że jeżeli o świadczenie ubiega się osoba w rodzinie, należy dopuścić możliwość przeprowadzenia wywiadu także z innymi członkami rodziny. Wywiad ma za zadanie ustalić jednak sytuację rodzinną, osobistą, majątkową i dochodową konkretnej osoby, więc najbardziej pożądane jest uzyskanie informacji bezpośrednio od osoby, której ma być udzielona pomoc.

Z §4 rozporządzania z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego wynika co prawda, że w przypadku gdy o przyznanie świadczenia ubiega się osoba, do której mają zastosowanie przepisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, i nie można, ze względu na stan jej zdrowia, uzyskać podczas wywiadu wymaganych informacji lub dokumentów, o których mowa w art. 107 ust. 5b ustawy o pomocy społecznej, pracownik socjalny odnotowuje ten fakt w kwestionariuszu wywiadu, jednak sąd uznał, że w okolicznościach rozpatrywanej sprawy o ile pierwsza przesłanka z powołanego przepisu została spełniona, o tyle druga przesłanka nie została wykazana. W aktach sprawy brak jest dowodu na to, iż stan zdrowia skarżącej uniemożliwiał przekazanie podczas wywiadu środowiskowego wymaganych przez ustawę o pomocy społecznej informacji. Brak możliwości uzyskania informacji od wnioskodawczyni z uwagi na jej stan zdrowia nie został także wykazany przez pełnomocnika wnioskodawczyni w trakcie spotkania z pracownikami pomocy społecznej ani w odwołaniu od decyzji I instancji.

Wyrok jest nieprawomocny.

Źródło: CBOSA