Przed kilku laty bardzo mocno promowano idee przedsiębiorczości społecznej. Dzięki zaangażowaniu wielu organizacji pozarządowych działających na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym sejm ostatecznie przyjął ustawę o spółdzielniach socjalnych oraz ustawę oraz ustawę o zatrudnieniu socjalnym. Kolejnym krokiem ma być przyjęcie ustawy o przedsiębiorczości społecznej i przedsiębiorstwie społecznym.
Projekt ustawy został opracowany przez grupę prawną w ramach zespół uds. rozwiązań systemowych w zakresie ekonomii społecznej powołanego mocą Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów nr 141 z dnia 15 grudnia 2008 r. Do 23 kwietnia br. trwały konsultacje społeczne projektu prowadzone przez Fundację Badań i Inicjatyw Społecznych Stocznia.
Zgodnie z projektem ustawa ma regulować:
- status prawny przedsiębiorstwa społecznego jako jednej z form przedsiębiorczości społecznej;
- zasady i tryb tworzenia przedsiębiorstwa społecznego;
- szczególne obowiązki przedsiębiorstwa społecznego;
- wykonywanie kontroli działalności przedsiębiorstwa społecznego;
- szczególne uprawnienia, jakie posiadają przedsiębiorstwa społeczne;
- zasady likwidacji przedsiębiorstwa społecznego.
W projekcie proponuje się wprowadzenie definicji przedsiębiorstwa społecznego jako zespołu osób oraz środków majątkowych stanowiących przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, spełniającego warunki określone w ustawie, utworzonego przez podmiot spełniający warunki określone w ustawie – który to zespół, na wniosek tego podmiotu, uzyskał status przedsiębiorstwa społecznego na zasadach i w trybie określonych w ustawie.
Przedsiębiorstwo społeczne ma być:
- wyodrębnioną pod względem organizacyjnym i rachunkowości jednostką organizacyjną podmiotu, który utworzył to przedsiębiorstwo, stanowiącą jego oddział; w takim przypadku, jeden podmiot może utworzyć więcej niż jedno przedsiębiorstwo społeczne lub
- jedynym przedsiębiorstwem podmiotu, który utworzył to przedsiębiorstwo.
W projekcie zaproponowano wprowadzenie subsydiarnej odpowiedzialności podmioty który utworzył przedsiębiorstwo społeczne, za zobowiązania przedsiębiorstwa społecznego. Odpowiedzialność ta powstanie dopiero gdy egzekucja przeciwko przedsiębiorstwu społecznemu okaże się bezskuteczna. Prawo do używania w nazwie (firmie) lub przy nazwie (firmie) oznaczenia „przedsiębiorstwo społeczne” będzie miało jedynie przedsiębiorstwo, które uzyskało status przedsiębiorstwa społecznego.
Organami przedsiębiorstwa społecznego utworzonego jako wyodrębniona jednostka organizacyjna mają być: organ zarządzający oraz organ konsultacyjno-doradczy. W skład organu konsultacyjnego-doradczego mają wchodzić, na zasadach określonych w akcie o utworzeniu przedsiębiorstwa społecznego, przedstawiciele pracowników, innych zatrudnionych osób i wolontariuszy udzielających świadczeń przedsiębiorstwu, jak również mogą wchodzić przedstawiciele stałych odbiorców towarów lub usług przedsiębiorstwa (użytkowników, beneficjentów), właściwych ze względu na siedzibę przedsiębiorstwa społecznego jednostek samorządu lokalnego, a także organizacji pozarządowych, jeżeli cele działalności przedsiębiorstwa społecznego pozostają w bezpośrednim związku z przedmiotem ich działalności statutowej.
Do zadań tego organu ma należeć co najmniej: zapoznawanie się nie rzadziej niż raz na kwartał z wynikami działalności ekonomicznej i społecznej przedsiębiorstwa społecznego oraz wyrażanie opinii w tym zakresie, opiniowanie zasad organizacji pracy ustalanych przez przedsiębiorcę dla przedsiębiorstwa społecznego oraz zmian proponowanych w tym zakresie opiniowanie strategii działania przedsiębiorstwa społecznego, propozycji działań na rzecz reintegracji społeczno – zawodowej oraz na rzecz społeczności lokalnej oraz wypowiadanie się w innych sprawach określonych w ustawie i akcie o utworzeniu przedsiębiorstwa społecznego.
Członkowie organu konsultacyjno-doradczego nie będą mogli być członkami organu zarządzającego ani pozostawać z nimi w związku małżeńskim, we wspólnym pożyciu ani w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa lub, z wyjątkiem przedstawicieli pracowników, podległości z tytułu zatrudnienia. Powyższe zasady mają odpowiednio obowiązywać w stosunku do przedsiębiorstw społecznych będących jednym przedsiębiorstwem podmiotu tworzącego.
