10 kwietnia br. sejmowe Komisje Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki rozpatrzyły informacje MEN i MSiT na temat realizacji zajęć sportowych i infrastruktury sportowej w szkołach.
Realizacja zajęć sportowych jako zajęć pozalekcyjnych w polskich szkołach
Szkoły mają możliwość realizacji tzw. zajęć pozalekcyjnych dla uczniów, a szczegółowe decyzje w zakresie organizacji i rodzaju tych zajęć podejmuje właśnie dyrektor szkoły – po uwzględnieniu potrzeb i zainteresowań uczniów.
Jak wskazano w informacji MEN zarówno podstawa programowa wychowania fizycznego dla szkół podstawowych3, jak również podstawa programowa dla szkół ponadpodstawowych stanowią, iż wychowanie fizyczne w szkole ma na celu wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia, a także kształtuje i utrwala nawyk uczestnictwa w aktywności fizycznej dla zdrowia i utrzymania sprawności fizycznej przez całe życie. Podstawa programowa zachęca uczniów do udziału w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej. Uczniowie, którzy chcą rozwijać swoje sportowe zainteresowania, mogą skorzystać z bezpłatnej oferty szkoły w tym zakresie. Ważnym aspektem uczestnictwa uczniów w ww. zajęciach jest także możliwość odkrywania i rozwijania ich sportowych uzdolnień i talentów.
Z danych SIO wynika, że w 2017 roku zorganizowano 50 578 tzw. kół zainteresowań z zakresu zajęć sportowych i turystyczno-krajoznawczych, a udział w nich wzięło 681 131 uczniów.
Z danych SIO na 30 września 2017 r. wynika, że zajęcia sportowe, sprawnościowo-zdrowotne, taneczne oraz aktywna turystyka realizowane były – w ramach dopuszczalnych form realizacji wychowania fizycznego - w 4 292 szkołach przez 6 014 nauczycieli.
Jak wynika natomiast z informacji przygotowanej przez Ministerstwo Sportu i Turystyki przyczyną niskiej aktywności fizycznej dzieci i młodzieży jest:
- brak lub niska dostępność oferty aktywizacyjnej na poziomie lokalnym
- bariera w postaci braku kadr realizujących zadania sportu powszechnego w formule niekomercyjnej
- zmiana modelu społeczno-kulturowego związanego m.in. z rynkowym modelem pracy, poświęcanie przez rodziców mniejszej ilości czasu dzieciom na wspólną aktywność ruchową,
- łatwa dostępność alternatywnych aktywności niezwiązanych z aktywnością fizyczną,
- brak odpowiedniej wiedzy rodziców na temat istotnej roli aktywności fizycznej,
- problematyka związana z jakością i atrakcyjnością realizacji zajęć wychowania fizycznego w szkołach,
- zjawisko zwolnień z lekcji wychowania fizycznego.
Aby zapobiegać tym zjawiskom MSiT we współpracy z samorządami wszystkich szczebli podejmuje szereg działań mających na celu aktywizację ruchową najmłodszej części społeczeństwa polskiego – uczniów szkół dla dzieci i młodzieży, które dotyczą w szczególności pozalekcyjnej aktywności sportowej.
Najważniejsze programy/projekty aktywizacyjne realizowane i wdrażane przez Ministerstwo Sportu i Turystyki w 2017 r. to:
- program KLUB
- program „Sport Wszystkich Dzieci”.
Ponadto w 2017 r. resort sportu uruchomił uniwersalne, innowacyjne narzędzie służące badaniu poziomu aktywności fizycznej pn. Narodowa Baza Talentów.
Infrastruktura sportowa w szkołach (budowa przyszkolnych sal gimnastycznych)
Jak podkreślono w informacji MSiT infrastruktura przyszkolna jest priorytetowym obszarem dofinansowania obiektów sportowych. W tym celu został wprowadzony odrębny Program rozwoju szkolnej infrastruktury sportowej.
W ramach Programu w roku 2016 dofinansowano 243 obiekty, w tym m.in. 38 sal gimnastycznych, 17 hal sportowych, 15 boisk piłkarskich, 86 boisk wielofunkcyjnych, 28 bieżni lekkoatletycznych, 16 skoczni do skoku w dal, czy 11 obiektów infrastruktury towarzyszącej. Łącznie przyznane dofinansowanie ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej wyniosło 95,43 mln zł.
Natomiast w 2017 r. dofinansowano 496 obiektów, w tym m.in. 69 sal gimnastycznych, 46 hal sportowych, 32 boiska piłkarskie, 165 boisk wielofunkcyjnych, 38 bieżni lekkoatletycznych, 133 skocznie do skoku w dal, czy 37 obiektów infrastruktury towarzyszącej. Łącznie przyznane dofinansowanie ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej wyniosło 242,83 mln zł.
Jak wynika z danych zbieranych przez MSiT brak przynajmniej jednego pełnowymiarowego kubaturowego obiektu do realizacji zajęć wychowania fizycznego, dotyka jedynie 7% gmin (173 gminy). Część spośród tych gmin posiada obiekty niepełnowymiarowe (79 gmin). Analiza zmian w infrastrukturze sportowej wskazuje, że problem gmin nie posiadających żadnej sali gimnastycznej, stale traci na znaczeniu. Aktualnie szacuje się, że około 63 gminy nie posiadają sali gimnastycznej na swoim terenie.