Wyegzekwowanie ponad 207 mln zł zaległych wynagrodzeń i innych należności, uzyskanie potwierdzenia na piśmie istnienia stosunku pracy dla ponad 10 tys. osób będących stronami umów cywilnoprawnych lub pracujących bez żadnej umowy – to efekt ubiegłorocznych działań inspektorów pracy.
5 września br. sejmowe komisje: Polityki Społecznej i Rodziny oraz do Spraw Kontroli Państwowej rozpatrzyły Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2015 r. wraz ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy w sprawie sprawozdania z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2015 r.
W posiedzeniu uczestniczył Roman Giedrojć, Główny Inspektor Pracy oraz poseł PiS Janusz Śniadek, przewodniczący Rady Ochrony Pracy.
Ze sprawozdaniem dotyczącym działalności PIP można zapoznać się tutaj.
Wynika z niego, że w 2015 roku inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzili 88,3 tys. kontroli u ponad 71 tys. pracodawców i innych podmiotów gospodarczych.
Działania kontrolne ujawniły 86,8 tys. wykroczeń przeciwko prawom osób wykonujących pracę zarobkową. Większość wykroczeń dotyczyła nieprawidłowości w zakresie przygotowania do pracy, wynagrodzenia i innych należności ze stosunku pracy oraz czasu pracy.
W porównaniu do lat ubiegłych spadł odsetek pracodawców, którzy nie wypłacali wynagrodzenia za pracę. Wzrósł natomiast odsetek osób niewypłacających należności za pracę w godzinach nadliczbowych. Zwiększyła się też liczba pracodawców płacących nieterminowo oraz zaniżających wysokość zapłaty.
Działania kontrolno-nadzorcze PIP w 2015 r. doprowadziły m.in. do likwidacji bezpośrednich zagrożeń dla życia i zdrowia ok. 71 tys. pracowników i innych osób świadczących pracę. Wyegzekwowano wypłatę wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy na kwotę 207 mln zł dla 106 tys. pracowników oraz obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy dla 32 tys. osób. Płatnicy zapłacili zaległe składki za ponad 30 tys. pracowników na łączną kwotę 3,9 mln zł.
Jak podsumowywał Główny Inspektor Pracy, wyniki ubiegłorocznych kontroli wskazują, że nadal na dużą skalę mają miejsce takie negatywne zjawiska, jak unikanie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, bezprawne nadużywanie umów cywilnoprawnych, nieterminowe wypłacanie wynagrodzeń i innych świadczeń pracowniczych, nierzetelne rozliczanie czasu pracy oraz brak odpowiedniej dbałości o bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Nadal znacząca część firm buduje swoją przewagę konkurencyjną niezgodnie z obowiązującym prawem i zasadami współżycia społecznego. - Odbywa się to kosztem zatrudnionych ludzi, a także kosztem uczciwych, respektujących pracownicze prawa pracodawców i przedsiębiorców, którzy stanowią, co należy podkreślić, zdecydowaną większość w naszym kraju – komentował.
- Statystyczny obraz praworządności w stosunkach pracy i bezpieczeństwa jej wykonywania oraz realne odczucia pracowników w tym zakresie mogłyby być bardziej zadowalające od prezentowanych w Sprawozdaniu, gdyby nie bariery formalne i prawne ograniczające skuteczność inspekcji pracy. Zdecydowana poprawa poszanowania prawa pracy jest jak najbardziej możliwa, ale wymaga m.in. zwiększenia uprawnień kontrolnych i egzekucyjnych inspekcji pracy. Konieczne jest doprecyzowanie przepisów ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz kodeksu pracy w taki sposób, by były one czytelne dla pracodawców i pracobiorców oraz nie budziły wątpliwości prawnych – dodawał Roman Giedrojć.
Z kolei Rada Ochrony Pracy w swym stanowisku stwierdza m.in., że należy rozważyć możliwość:
- wprowadzenia obowiązku zgłaszania do PIP wszystkich śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych wypadków przy pracy niezależnie od podstawy jej świadczenia,
- ujednolicenia systemu zbierania informacji o wypadkach GUS, ZUS, PIP,
- udoskonalenia i uproszczenia systemu postępowania powypadkowego w zakresie ustalania przyczyn i okoliczności wypadków przy pracy,
- objęcia większą ochroną osób świadczących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych,
- uchwalenia ustawy o zwalczaniu nielegalnego zatrudnienia,
- zniesienia obowiązku powiadamiania przez inspektorów pracy o zamiarze przeprowadzania kontroli.