„Świadczenie usług publicznych osobom posługującym się językiem migowym” - taki tytuł nosi raport NIK, który był przedmiotem rozważań Komisji Samorządu Terytorialnego Senatu RP. W toku posiedzenia posłowie zapoznali się z najistotniejszymi problemami, z jakimi borykają się osoby głuche w urzędach administracji publicznej.
Zgodnie z prezentacją przedstawicieli NIK, skontrolowane podmioty wykonujące usługi publiczne nie były przygotowane do kontaktów z osobami posługującymi się językiem migowym, a w szczególności:
- niemal żaden ze skontrolowanych podmiotów, w dniu wejścia w życie ustawy o języku migowym, pomimo półrocznego vacatio legis, nie wywiązał się z nałożonych tą ustawą obowiązków informacyjnych,
- zamieszczane na stronach internetowych oraz w siedzibach skontrolowanych podmiotów komunikaty kierowane do osób uprawnionych, były niezrozumiałe dla części osób głuchych,
- dostęp do informacji kierowanych do osób uprawnionych był utrudniony poprzez ich niewłaściwe oznaczenie, tj. np. znakiem graficznym wózka inwalidzkiego lub jedynie tekstem w języku polskim, zamiast znaków graficznych przekreślonego ucha lub „migających dłoni”, które osoby z niepełnosprawnością słuchu odczytują jako symbole oznaczające dostępnoś,
- brak przygotowania do korzystania ze środków i rozwiązań technicznych umożliwiających wymianę informacji w języku migowym (np. za pośrednictwem poczty elektronicznej, faksu czy elektronicznych biur obsługi interesanta).
Inicjatywa senacka
Po zapoznaniu się z wynikami kontroli oraz propozycjami NIK dot. zmiany ustawy o języku migowym, senatorowie postanowili podjąć inicjatywę ustawodawczą w zakresie zmiany w ustawie o języku migowym, przede wszystkim wprowadzenie:
- obowiązku informowania o usłudze pozwalającej na komunikowanie się z urzędem oraz innych informacji adresowanych do osób niesłyszących również w formie komunikatu w języku migowym,
- obowiązku oznaczania informacji kierowanych do osób z wadą słuchu odpowiednim znakiem graficznym, tj. symbolem przekreślonego ucha lub symbolem „migających dłoni”,
- obowiązku udostępniania rozwiązań umożliwiających komunikację audiowizualną z udziałem certyfikowanego tłumacza języka migowego lub posługującego się biegle tym językiem urzędnika,
- zobowiązanie „instytucji ratunkowych”: policji, straży pożarnej, straży gminnych i placówek zdrowia do zapewnienia dostępu do usług tłumacza języka migowego dla osób z wadami słuchu.
Jak zapewnili senatorowie, wszelkie zmiany będą proponowane po uprzednim przeprowadzeniu dokładnej i szerokiej analizy skutków nowych regulacji.