17 stycznia 2020 r. odbyło się posiedzenie Zespołu ds. Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa KWRiST. Można powiedzieć, że sedno posiedzenia stanowiły „Sprawy różne”, gdyż opiniowane przez Zespół projekty aktów prawnych nie budziły kontrowersji.

Zaopiniowane projekty

Zespół zaopiniował pozytywnie następujące projekty:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie punktów kontroli granicznej, w których przeprowadza się kontrolę urzędową określonych roślin, produktów roślinnych lub innych przedmiotów wprowadzanych z państw trzecich;
2. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi uchylające rozporządzenie w sprawie wykazu punktów wwozu, przez które można wprowadzać rośliny, produkty roślinne lub przedmioty;
3. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie gmin, dla których będą sporządzane wykazy nieruchomości Skarbu Państwa.

Grodzenie dróg, czyli Ministerstwo swoje, ustawa swoje

Na wniosek Związku Powiatów Polskich w porządku obrad posiedzenia – w ramach „Spraw różnych” znalazł się punkt dot. skutków finansowych wejścia w życie ustawy z 20 grudnia 2019 r.  w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt. Związek w piśmie wnosił o udział w posiedzeniu Sekretarza Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – a równocześnie Pełnomocnika Rządu ds. działań związanych z wystąpieniem Afrykańskiego Pomoru Świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Minister Giżyński nie wziął udziału w posiedzeniu, a reprezentująca Ministerstwo Magdalena Zasępa, Dyrektor Departamentu Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii zapomniała o tym, że wypadałoby jednak przeprosić za nieobecność Ministra.

Reprezentujący Związek Powiatów Polskich w pracach Zespołu Starosta Kaliski Krzysztof Nosal oraz przedstawiciel Biura ZPP przywołali dotychczasowe wątpliwości związane z tym projektem. Przypomnijmy: rozszerza on możliwość nałożenia przez niektóre organy administracji rządowej dodatkowych obowiązków na zarządców dróg o: zamykanie znajdujących się w pasach drogowych przejść dla zwierząt lub wykonywanie przeszkód technicznych, w szczególności budowę ogrodzeń lub zabezpieczeń technicznych – nie przewidując jednak zwrotu kosztów takich działań. Zwrot pozostaje w odniesieniu do wykładania mat dezynfekcyjnych, który to potencjalny obowiązek – wraz ze zwrotem kosztów – funkcjonuje w dzisiejszym stanie prawnym.

Dyrektor Zasępa powtórzyła to, co prezentował już Minister Giżyński w ramach prac senackich nad projektem. Przypomniała, że zasadne jest zamykanie dróg szerokich, stanowiących znaczne bariery dla zwierząt dzikich. Podkreśliła, że już dziś są zamykane duże drogi. Jak mówiła Dyrektor Zasępa: nie planuje się zamykania dróg regionalnych i lokalnych.

Jak wskazał Starosta Kaliski Krzysztof Nosal, do ustawy należałoby dopisać zwrot kosztów dla samorządowych zarządców dróg. Podkreślił, że trudno jest znaleźć sens podejmowania działań wskazanych w ustawie w odniesieniu do dróg gminnych, powiatowych czy wojewódzkich.

W ustawie celowo wyłączono zwrot kosztów nowych potencjalnych obowiązków zarządców dróg, gdyż pozostawienie przepisów dot. kosztów w obecnie obowiązującym brzmieniu dawałoby możliwość dochodzenia zwrotu kosztów także w odniesieniu do nowych potencjalnych obowiązków. Dopytywał dyrektor Zasępę o tę kwestię przedstawiciel Biura ZPP – wiążąc ją z tym, że przecież ma nie dochodzić do zamknięć dróg samorządowych. Dyrektor Zasępa… wciąż odpowiadała jednak, że nie będzie dochodzić do takich zamknięć. Dyskusja przypominała więc wiersz Wisławy Szymborskiej „Wieża Babel”. Skoro jednak nie będzie dochodzić do zamykania przejść czy grodzenia dróg samorządowych, to skąd inwencja (czy może bardziej premedytacja?) projektodawców i – jak już wskazano – celowe wyłączenie zwrotu kosztów? Nie sposób było się tego dowiedzieć.

Wspólnoty gruntowe – Ministerstwo zbiera dane i będzie myśleć

Przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich RP przypomniał podnoszone niegdyś przez Gminę Terespol postulaty dot. zmian w zakresie wspólnot gruntowych. W odpowiedzi reprezentanci resortu rolnictwa stwierdzili, że Ministerstwo do końca lutego 2020 r. zbiera dane ze starostw na ten temat. Wskazali, iż w nawiązaniu do obecnie zbieranych informacji prawdopodobnie będą występować o dane bardziej szczegółowe. Równocześnie zadeklarowali, że na kanwie danych zbieranych do końca lutego przedstawią informację na temat stanu faktycznego do końca… czerwca 2020 roku.