Treść oświadczenia strony samorządowej Komisji Wspólnej złożonego na początku posiedzenia plenarnego w dn. 29 września 2010 roku
Strona Samorządowa Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego wyraża głębokie zaniepokojenie wypowiedziami ministra finansów i członków Rady Gospodarczej przy Premierze, dotyczącymi wpływu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego na stan finansów publicznych. Należy w tym kontekście przypomnieć, że:
w czerwcu 2010 dług publiczny wynosił 721,2 mld PLN, z czego dług JST – 40,8 mld PLN, co stanowi zaledwie 5,7 %; w samym tylko II kwartale 2010 r. zadłużenie sektora rządowego wzrosło o 32,7 mld PLN, podczas gdy zadłużenie sektora samorządowego – o 1,8 mld PLN;
deficyt budżetów JST w roku 2009 wyniósł 11,5 mld PLN, a przyrost zadłużenia – 12 mld PLN, podczas gdy inwestycje samorządowe w tym samym roku wyniosły aż 43,1 mld PLN;
deficyt budżetu państwa w roku 2009 wyniósł 24 mld PLN, a przyrost zadłużenia Skarbu Państwa – 61,5 mld, podczas gdy inwestycje z budżetu państwa wyniosły tylko 15 mld PLN,
deficyt budżetów JST w roku 2010, zaplanowany na ok. 17 mld PLN, wyniesie zapewne ok. 10 mld PLN, podczas gdy deficyt finansów publicznych ma – według ministra finansów – przekroczyć 100 mld PLN.
Powyższe dane pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że udział zadłużenia sektora JST w długu publicznym jest znikomy, a pozyskane ze źródeł zwrotnych środki są w całości przeznaczane na inwestycje, w tym finansowane ze środków UE, to znaczy na rozwój Polski. Rozumiejąc uwarunkowania budżetu państwa, które powodują, że deficyt tego budżetu jest w większości pochłaniany przez nieefektywny system finansów publicznych, pozwalamy sobie zaprotestować przeciwko niezgodnemu z prawdą przedstawianiu stanu finansów gmin, powiatów i województw.
Pragniemy przypomnieć, że – przewidując zmiany w finansach JST, o czym informowaliśmy rząd – spowodowaliśmy powołanie przy Komisji Wspólnej specjalnego zespołu ds. strategii finansów publicznych, który jednak od roku nie pracuje, a mógłby być miejscem współdziałania JST i rządu w zakresie poprawy stanu finansów publicznych.
Wyrażamy sprzeciw wobec kierowania do Sejmu projektów ustaw, które dotyczą w całości zadań JST, a są negatywnie zaopiniowane przez Stronę Samorządową, albo nie były opiniowane. Dotyczy to m.in. przedstawionych przez resort pracy i polityki społecznej projektów ustaw o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.
Apelujemy do rządu o nieprzekazywanie JST w okresie dekoniunktury gospodarczej i kryzysu finansowego nowych zadań, które – bez odpowiednich środków na ich realizację – powodują zwiększenie wydatków bieżących samorządów. Apelujemy też o niezmniejszanie dochodów JST bez rekompensaty ubytku, jak to miało miejsce w wyniku zmian w ustawie o PIT.
Wyrażamy kategoryczny sprzeciw wobec wypowiedzi wiceministra środowiska, który stwierdził, że „jeśli Unia Europejska obciąży budżet naszego państwa karami za nieuregulowanie gospodarki odpadami, rząd przesunie je na gminy” (Portal Samorządowy, 23.09.br.). Od lat domagamy się uzyskania realnych kompetencji w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, w tym także możliwości nieskrępowanego dysponowania nimi. Proponujemy wprowadzenie rozwiązań, które od lat funkcjonują w prawie wszystkich państwach członkowskich UE. Niestety na przeszkodzie stoi lobby śmieciowe, któremu odpowiada obecny bałagan w tej dziedzinie. Dziś nie mamy faktycznych możliwości organizowania systemu zagospodarowania śmieci, uznajemy więc zapowiedź wiceministra jako bezpodstawną.
Powyższe fakty wymagają – zdaniem Strony Samorządowej – poważnej debaty o stanie finansów państwa i zakresie odpowiedzialności gmin, powiatów i województw. Zwracamy się do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o spotkanie w możliwie nieodległym terminie.
Warszawa, 28 września 2010 r.
Podpisali członkowie strony samorządowej Komisji Wspólnej
