Na posiedzeniu Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego przedstawiono propozycję Ministerstwa Rozwoju skierowaną do jednostek samorządu terytorialnego w zakresie  wprowadzenia elektronicznych płatności w sektorze publicznym.

Czym są płatności bezgotówkowe?

Płatności bezgotówkowe, to rozliczenia pieniężne w których każda ze stron, na dowolnym etapie transakcji, nie ma fizycznego kontaktu z gotówką. Obie strony, zarówno płatnik jak i odbiorca, dokonują transakcji bezgotówkowej wykorzystując w tym celu posiadane przez siebie rachunki bankowe lub płatnicze.

Najważniejsze z korzyści zaprezentowane przez MR:

• wzrost wygody dla obywateli - w wyniku wprowadzenia możliwości elektronicznej realizacji niektórych spraw w urzędzie i jednoczesnego opłacania ich w sposób bezgotówkowy, 24 godziny na dobę, nastąpiłby istotny wzrost wygody dla obywateli, którzy w takiej sytuacji nie musieliby przychodzić do urzędu.
• sprawniejsza obsługa obywateli – wyeliminowanie kas przy niektórych transakcjach, udostępnienie e-usług pozwala na sprawną realizację wielu spraw urzędowych bez konieczności wizyty obywatela w urzędzie, także poza godzinami pracy urzędu (automatyzacja usług).
• mniejsze koszty i oszczędność czasu – przechowywanie gotówki wymaga fizycznych urządzeń i zabezpieczeń, spełniających odpowiednie wymagania i standardy, co generuje koszty dla każdego podmiotu lub instytucji obsługującej gotówkę. Brak gotówki sprawia, że nie trzeba transportować jej do banku. To również zaoszczędzony czas, który pracownik urzędu może wykorzystać na inne działania.
• bezpieczeństwo transakcji i obywatela - wszystkie transakcje bezgotówkowe są weryfikowane, a więc pewność, że urząd otrzyma środki pieniężne jest taka sama, jak w przypadku płatności bezpośrednio gotówką. Płatności bezgotówkowe to również zwiększenie poziomu bezpieczeństwa obywatela poprzez np. zabezpieczenie przed utratą bądź kradzieżą instrumentu płatniczego, sprawne i bezpieczniejsze procesowanie reklamacji dokonanych transakcji, spadek przestępczości.
• wyższe wpływy do budżetu państwa i budżetów lokalnych - zwiększenie przejrzystości obrotu gospodarczego, a tym samym zmniejszenie szarej strefy, w której dominują płatności gotówkowe. Efektem jest wzrost dochodów budżetowych z tytułu zwiększonych podatków zarówno na poziomie centralnym, jak i lokalnym.
• pozytywny wpływ na rozwój lokalnych inwestycji - istotnym czynnikiem wzrostu gospodarczego i rozwoju regionalnego są różnego rodzaju inwestycje, które w dużym stopniu są finansowane przez kredyt bankowy. Więcej płatności bezgotówkowych to większe depozyty w bankach, co oznacza większe możliwości rozwijania akcji kredytowej, w tym również kredytów na inwestycje. Z takiej sytuacji mogą skorzystać również samorządy poprzez większe inwestycje własne lub podmiotów gospodarczych z regionu w lokalne przedsięwzięcia.
• usprawnienie prac urzędu - dzięki specjalnym funkcjonalnościom terminala akceptującego karty płatnicze lub inne elektroniczne instrumenty płatnicze, wpłacane środki mogą zostać automatycznie przekierowywane na odpowiednie rachunki bankowe w zależności od rodzaju wpłaty. Odpowiednie połączenie systemów obsługujących płatności z wewnętrznymi systemami informatycznymi urzędu, w szczególności systemami księgowymi, pozwoli na większą automatyzację pracy urzędu i na lepsze monitorowanie przepływów pieniężnych do / z urzędu.
• pozytywny wpływ na postrzeganie urzędu przez obywateli  - postrzeganie jako innowacyjny i przyjazny mieszkańcom. Obywatele nie musieliby szukać bankomatu dla ich wypłaty, ale bezpośrednio skorzystaliby z zapłaty kartą lub innym instrumentem płatniczym. Oczekiwania takie wyraża, zgodnie z wynikami badania z 2016 r., większość polskiego społeczeństwa, która chciałaby mieć swobodę w wyborze formy płatności również w urzędach.

Oferta dla JST

Zgodnie z informacją MR, wprowadzenie elektronicznych płatności w JST lub innej instytucji publicznej jest możliwe poprzez:

1. Wprowadzenie do JST i innych instytucji publicznych terminali obsługi bezgotówkowej POS. Projekt miałby objąć maksymalnie 70 tys. terminali POS, terminale będą akceptowały płatności kart płatniczych Visa, MasterCard, a w przyszłości schematu lokalnego. Wprowadzenie terminali będzie całkowicie bezkosztowe dla JST,
2. Wprowadzenie płatności przez Internet – WebPOS Paybynet , czyli umożliwienie dokonywania płatności poprzez usługę Paybynet, w tym z możliwością wykorzystania aplikacji bankowości mobilnej, w tym płatność BLIK. W tym modelu przelewy są realizowane automatycznie (przelew bezpośredni bez udziału pośredników). Dostęp do usługi jest obecnie bezkosztowy dla instytucji, opłatę ponosi klient (opłata od 0,99 zł).Dołączenie do projektu jest możliwie już w chwili obecnej.
3. Współpracę z bankami lub agentami rozliczeniowymi (przygotowanie dedykowanej oferty dla sektora publicznego)
4. Wprowadzenie opłatomatów zastępujących okienko kasowe – wprowadzenie możliwości płatności kartami oraz gotówką lub tylko kartami. Opłatomaty mogą być kupowane przez instytucję lub dzierżawione.

Ponadto, jest możliwość korzystania z Invoobill - usługa elektronicznej prezentacji i płatności: (elektroniczne faktury i opłaty na koncie bankowym).  Jak zapewniali przedstawiciele resortu rozwoju, Invoobill umożliwia dostarczanie gotowych do zatwierdzenia płatności bezpośrednio do bankowości internetowej (mobilnej) na rachunek powiązany z PESEL i NIP. Zapewniona jest integracja systemu finansowo-księgowego z usługą Invoobill. Dzięki Invoobill możliwa będzie szybsza zapłata składek, rachunków, lepsza ściągalność należności.