W dzisiejszych czasach niezbędne jest przywrócenie właściwego znaczenia szkolnictwu zawodowemu. Cieszy zatem, że niektóre województwa opracowują kompleksowe programy rozwoju takiego właśnie szkolnictwa. Na szczególną uwagę zasługuje województwo śląskie.

Samorząd tego właśnie województwa we współpracy ze Śląskim Kuratorem Oświaty oraz 15 powiatami i 15 miastami na prawach powiatu opracował – przy wykorzystaniu środków unijnych z zakończonej perspektywy finansowej – projekt Programu Rozwoju Szkolnictwa Zawodowego na lata 2014-2020.

Dokument ten jako wizję szkolnictwa zawodowego w 2020 roku wskazuje: nowoczesne i dopasowane do potrzeb rynku pracy wykształcenie zawodowe, jako kluczowy element dynamicznego rozwoju społeczno-gospodarczego województwa śląskiego, Polski i Europy. Wizja ta ma się ziścić dzięki realizacji trzech celów strategicznych. Są nimi:

1)      płynne i szybkie dostosowanie oferty szkolnictwa zawodowego do potrzeb rynku pracy oraz gospodarki. Cel ten ma zapewnić adekwatność oferty szkolnictwa zawodowego do potrzeb zatrudnieniowych pracodawców. Jest to szczególnie istotne wobec wyników przeprowadzonej analizy wskaźnika intensywności nadwyżki zawodu. Wskaźnik ten jest definiowany jako iloraz średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w zawodzie oraz średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie. Najbardziej deficytowymi zawodami okazały się: monter ociepleń budynków (wartość wskaźnika w 2013 roku - 57,71), pracownik ochrony fizycznej I stopnia (16,15) i kierownik ciągnika siodłowego (12,42). Najbardziej nadwyżkowymi zawodami okazały się natomiast: technik żywienia i gospodarstwa domowego (0,001), socjolog, filolog – filologia obcojęzyczna oraz technik hotelarstwa (po 0,002). Realizacja postawionego celu strategicznego ma nastąpić dzięki realizacji kilku celów operacyjnych:

a)      rozwoju współpracy z pracodawcami, instytucjami rynku pracy oraz innymi ważnymi grupami otoczenia szkolnictwa zawodowego,

b)      wzrostowi świadomości i umiejętności uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych w zakresie planowania własnej ścieżki kariery,

c)      kształtowaniu zdolności uczniów do zatrudnienia i samozatrudnienia oraz rozwoju ścieżki kariery zawodowej poprzez zwiększanie ich elastyczności i mobilności zawodowej oraz rozwój kompetencji kluczowych, a także potrzeby uczenia się przez całe życie,

d)      wyrównanie szans uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi podczas startu na rynku pracy,

e)      monitorowanie losów absolwentów i prowadzenie innych form badań dostosowania oferty szkolnictwa zawodowego do potrzeb rynku pracy;

2)      unowocześnienie i podniesienie jakości przygotowania i realizacji procesu kształcenia zawodowego w szkołach dla młodzieży. Ma to nastąpić poprzez:

a)      modernizowanie wyposażenia i bazy lokalowej szkół zawodowych,

b)      wyposażenie uczniów w wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne dopasowane do wymagań i zmieniających się warunków otoczenia zewnętrznego w ramach kształcenia szkolnego,

c)      podnoszenie poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji zawodowych i społecznych nauczycieli i dyrekcji szkół zawodowych,

d)      podniesienie jakości procesu kształcenia, w tym szczególnie praktyk uczniowskich i zajęć szkolnych o charakterze praktycznym,

e)      wypracowanie narzędzi stałego monitorowania i wdrażania programów naprawczych w zakresie unowocześniania i podniesienia jakości szkolnictwa zawodowego;

3)      informacja i promocja szkolnictwa zawodowego. Działania w tym zakresie mają zapewnić poszerzenie stanu wiedzy o szkolnictwie zawodowym i możliwościach, jakie daje, w społeczeństwie, a w szczególności wśród gimnazjalistów oraz ich rodziców. Cele operacyjne podporządkowane temu celowi strategicznemu to:

a)      podniesienie stanu wiedzy na temat szkół zawodowych oraz oferowanych zawodów, szkoleń specjalistycznych, a także pracodawców i rynku pracy,

b)      zwiększenie prestiżu szkolnictwa zawodowego i absolwentów szkół – budowanie wizerunku specjalisty i fachowca potrzebnego na rynku pracy,

c)      wzrost liczby osób wybierających po ukończeniu szkoły gimnazjalnej kształcenie zawodowe, bez względu na stereotypy płci w zawodach,

d)      zwiększenie zainteresowania i świadomości z korzyści oraz możliwości współpracy ze szkołami zawodowymi wśród pracodawców, uczelni oraz innych ważnych grup otoczenia szkolnictwa zawodowego,

e)      wypracowanie narzędzi planowania oraz badania skuteczności podejmowanych działań promocyjnych i informacyjnych.

Projekt Programu Rozwoju Szkolnictwa Zawodowego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 został skierowany do zaopiniowania przez Zespół ds. Edukacji, Kultury i Sportu.