Czerwcowe posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, w którego pierwszej części uczestniczył też premier Mateusz Morawiecki odbyło się 21 czerwca br. w gmachu KPRM.

Ze strony samorządowej, współprzewodniczącym Komisji Wspólnej był Jan Grabkowski, Wiceprezes Zarządu ZPP, Starosta Poznański.

Obecny na posiedzeniu premier Mateusz Morawiecki podziękował samorządowcom za współpracę przy udzielaniu pomocy uchodźcom z Ukrainy. Pierwsza część spotkania poświęcona była finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego. „W trudnym czasie, w jakim jesteśmy ważne są też oszczędności i operacyjna zdolność do przekształcenia własnego budżetu w taki sposób, żeby tu i ówdzie coś zaoszczędzić”- mówił premier. Podał przykład cyfryzacji, która wprowadza oszczędności, jeśli chodzi o pracowników.

W pierwszej części obrad członkowie komisji rozmawiali o inwestycjach w infrastrukturę drogową oraz o środkach, które samorządy otrzymały z Programu Inwestycji Strategicznych Polski Ład. Poruszony został też temat rozwiązań systemowych dotyczących wsparcia dla uchodźców z Ukrainy. Tematem były również kwestie związane z finansowaniem oświaty i modernizacją szpitali.

W drugiej części posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego wiceminister Maciej Wąsik przedstawił samorządowcom założenia projektu ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej. Wiceminister zapewnił, że projekt będzie szeroko konsultowany, w tym na Komisji Wspólnej. Mówił również o planach stworzenia systemu informatyczne, który inwentaryzowałby zasoby ludności. Rząd chciałby też budować w sposób ewolucyjny zmienić krajowy system ratowniczy. Rozwiązaniem optymalnym będzie karetka w każdej gminie. Planowane są też kursy pierwszej pomocy w szkołach ponadpodstawowych. Zaproponowano 3 stany walki z kryzysem: stan pogotowia, stan zagrożenia i stan klęski. Podkreślił też, że w sytuacjach zagrożenia ważna jest hierarchia wydawania poleceń. Jedną z najistotniejszych zmian w ustawie będzie Fundusz Ochrony Ludności, z którego będą finansowane m.in. zapomogi dla poszkodowanych w wyniku klęsk żywiołowych (do 10 tys. zł) oraz wsparcie na odbudowę domów (do 300 tys. zł). Środki te ustawa określa jako 0,1 PKB. 

Wątpliwości co do hierarchii wydawania poleceń wyraził prezydent Sopotu, Jacek Karnowski. Pochwalił natomiast pomysł karetki w każdej gminie, proponując jednocześnie rozszerzenie puntu o punkty medyczne.

Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich zapowiedział, że strona samorządowa będzie cały czas bacznie przyglądała się próbom centralizacji. Zaznaczył, że plany karetki w każdej gminie muszą być konsultowane również z resortem zdrowia.

Podczas posiedzenia Komisji omówiono również obowiązek ubezpieczania pojazdów, które na mocy postanowień sądowych stają się własnością powiatów. Zastępca Dyrektora Biura ZPP, Grzegorz Kubalski mówi, że zgodnie z obowiązującymi przepisami pojazdy, które są pozostawione w miejscach, w których sprawiają niebezpieczeństwo w ruchu drogowym ewentualnie były prowadzone przez osoby z naruszeniem określonych wymagań, są przymusowo odholowywane na parkingi prowadzone przez powiaty. Jeżeli pojazd nie zostaje odebrany, to powiat występuje do sądu o orzeczenie przepadku pojazdu na rzecz powiatu. Grzegorz Kubalski zwrócił uwagę, że w praktyce, jeśli pojazd nie stanowi żadnej wartości, pozostaje i przepada na rzecz powiatu. Zgodnie z literalnie traktowanymi przepisami i obecną polityką ubezpieczeniowego funduszy gwarancyjnego, jest formułowane oczekiwanie, że w dniu, w którym pojazd staje się własnością powiatu, mają one wykupić ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej tego pojazdu, nawet jeśli nie nadaje się on do wprowadzenia do ruchu. Sprawa ta jest poruszana przez ZPP od dłuższego czasu, jednak skutkuje to odsyłaniem pomiędzy poszczególnymi ministerstwami. Sytuacja obecna prowadzi jednak do bezprzedmiotowego wydawania środków publicznych.

Poruszono też kwestię projektu rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej. Przedstawiciel Związku Gmin Wiejskich zaznaczył, że dla samorządowców kwestią istotną są ryczałty samochodowe, tzw. kilometrówki. ZGW wystosował w tej sprawie apel do premiera. Za istotne uznał też włączenie do przepisów samochodów hybrydowych i elektrycznych. Zaznaczył też, że w gminach wiejskich cały transport związany z realizacją usług publicznych odbywa się przy pomocy pojazdów stanowiących mienie prywatne.

Wysokość kwoty bazowej w 2023r.

Bernadeta Skóbel ze Związku Powiatów Polskich poinformowała, że projekt był wstępnie opiniowany przez Zespół ds. Administracji Publicznej.  W projekcie rozporządzenia Ministerstwo Sprawiedliwości przewidziało co prawda wzrost kwoty bazowej, jednak niewystarczający. Dotacja na prowadzenie punktów nieodpłatnej pomocy prawnej i poradnictwa ma wynosić 6 134 zł. Biorąc pod uwagę kwotę wyjściową i wskaźnik inflacji, dotacja powinna natomiast wynosić 7390 zł. Dotacja jest przeznaczana przede wszystkim na pokrycie kosztów wynagrodzeń osób zatrudnianych w tych punktach. Dotacja, jeśli chodzi o kwotę bazową jest zatem niedoszacowana. Dalsze utrzymanie tego trendu spowoduje, że w punktach nieodpłatnej pomocy prawnej porad będą udzielać osoby, które nie są do tego przygotowane.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego oraz podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej

Marek Wójcik zaznaczył, że nie do przyjęcia jest, by pozbawiać dzieci i młodzież edukacji dotyczącej zdrowia publicznego, zdrowia psychicznego, kwestii dotyczących uzależnień, stresu depresji itp. Strona samorządowa rozumie, że wobec ostatnich wydarzeń na świecie trzeba szerzej rozmawiać o kwestiach bezpieczeństwa, jednak nie rozumie, dlaczego ma się to dziać kosztem tak istotnych tematów. Zwłaszcza po covidzie znacząco wzrosła liczba dzieci wymagających wsparcia psychologów. Nauka strzelania przez dzieci zamiast edukacji w zakresie zdrowia psychicznego jest ciężki do zrozumienia. Grzegorz Kubalski zwrócił też uwagę, że resort wprowadza obowiązek nauki strzelania na określonych typach strzelnic. Na kolejne lata zapis będzie dotyczył też szkół w powiatach, w których nie ma poszczególnych typów strzelnic, zatem uczniów trzeba będzie wozić na zajęcia. Jednocześnie w OSR zapisano, że regulacja nie pociągnie za sobą kosztów dla sektora finansów publicznych, w szczególności samorządowych. Przedstawiciel Ministerstwa Edukacji i Nauki wyraził nadzieję na rozwój programu Strzelnica w każdym powiecie.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej odbędzie się 19 lipca br.

Projekty z opinią pozytywną:

• Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zasad i trybu wypłacania należności za zakwaterowanie przejściowe Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie wprowadzenia stanu wyjątkowego i wojennego, ogłoszenia mobilizacji oraz
• w czasie wojny
• Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Wisły
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Odry
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Pregoły
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Dunaju
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Niemna
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu zarządzania ryzykiem powodziowym dla obszaru dorzecza Łaby
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Dunaju
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Świeżej
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Banówki
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Pregoły
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Dniestru
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Łaby
• Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przyjęcia Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wynagrodzenia płatników i inkasentów pobierających podatki na rzecz budżetu państwa
• Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie przedłużenia terminu wykonania niektórych obowiązków przez podatników minimalnego podatku dochodowego
• Projekt Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie nadania statusu uzdrowiska sołectwom Latoszyn i Podgrodzie położonym na obszarze gminy Dębica
• Projekt Strategii w zakresie polityki społecznej województwa łódzkiego do 2030 roku
• Projekt programu Interreg NEXT Polska-Ukraina 2021-2027
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniającego rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach – z uwagami
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniającego rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach – z uwagami
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki   zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych – z uwagami
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu maturalnego
• Projekt Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  w sprawie egzaminu maturalnego
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniający rozporządzenie w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2022

Projekty z opinią negatywną:

• Projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości kwoty bazowej w 2023 r.
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
• Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki  zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia

Do dalszych prac skierowano:

• Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze
• Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców