Programy związane z poprawą jakości powietrza, finansowanie świadczeń pediatrycznych i przygotowanie Polski na przyjęcie uchodźców z Ukrainy to główne tematy posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 23 lutego br.
Posiedzeniu Komisji przewodniczył Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji.
Na wstępie przewodniczący KWRiST, Paweł Szefernaker zapowiedział, że przed 20 marca odbędzie się dodatkowe posiedzenie Komisji Wspólnej w sprawie finansowania oświaty. Wezmą w nim udział Minister Edukacji i Nauki, Minister Finansów oraz przedstawiciele samorządów.
Przegląd programów pomocowych związanych z poprawą jakości powietrza wobec wzrostu cen nośników energii
Strona samorządowa poprosiła o szczegółowe wyjaśnienie kwestii programu Czyste Powietrze. Odniesiono się do komunikatu o konieczności wymiany wszystkich kotłów w terminie 5 lat, co wydaje się trudne do zrealizowania. Samorządy nie wiedzą również, co mogą doradzać mieszkańcom w kwestii używanych materiałów. Zwrócono również uwagę na ubóstwo energetyczne jeśli chodzi o mieszkańców, co dodatkowo komplikuje sprawę. Nie do końca wiadomo, na jakie inne rodzaje pieców należy wymieniać te obecnie funkcjonujące. „Chcemy się dowiedzieć, w jaki sposób do tego podejść, by jak najszybciej nadrabiać zaległości w tej kwestii i by jakość powietrza się poprawiała” – mówili samorządowcy.
Wójt Jacek Brygman ze Związku Gmin Wiejskich RP zwróci też uwagę na kwestię dodatkowych zabezpieczeń w zasilaniu stacji telefonii komórkowej. Po kilku godzinach zaczyna brakować prądu i łączności, co jest znacznym utrudnieniem w sytuacji występujących ostatnio nawałnic. Pojawiały się już wcześniej wnioski do operatorów sieci komórkowych o dodatkowe zabezpieczenie w środki zasilania, zapasowe agregaty prądotwórcze. To samo dotyczy stacji paliw. Paweł Szefernaker powiedział, że doświadczenie ostatnich wichur pokazuje, że są potrzebne środki na to, by w każdym powiecie móc sfinansować przynajmniej jedną (a możliwe, że kilka) stacji, które w ramach infrastruktury krytycznej będą zasilane dodatkowymi agregatami. W MSWiA trwają prace nad zorganizowaniem tego typu rozwiązania. Poprosił również stronę samorządową o wydanie stanowiska, w którym określone zostanie ile stacji powinno znaleźć się na terenie powiatu zw względu na jego wielkość.
Strona samorządowa zapowiedziała, że konieczne jest współdziałanie z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i wypracowanie wspólnych rozwiązań.
Małgorzata Golińska z Ministerstwa Klimatu i Środowiska zaznaczyła, że działanie w tej sferze jest bardzo ważne dla wszystkich. Wszyscy zdają sobie też sprawę z konieczności nadrobienia wielu lat zaległości. Pod koniec grudnia 2021 roku został ogłoszony komunikat Ministra Klimatu i Środowiska, dokument, który jest aktualizacją Krajowego Programu Ochrony Powietrza do roku 2025. To strategiczny dokument, który zawiera cele krótko i długo terminowe w zakresie poprawy jakości powietrza. Poza programem Czyste powietrze realizowane są również inne w tym zakresie. Ministerstwo Klimatu jest otwarte na wszelkie dyskusje, które mogłyby jeszcze lepiej wykorzystać działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Zadeklarowano też otwartość na współpracę z samorządami.
Przedstawicielka Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska mówiła również o uchwałach antysmogowych podejmowanych przez samorządy. Omówiła też najważniejsze programy mające na celu poprawę jakości powietrza, czyli Czyste powietrze i Stop smog.
Przedstawiciele samorządów powrócili do kwestii mieszkańców – najzamożniejsi wymienili już piece, ale kwestia reszty mieszkańców pozostaje nierozstrzygnięta.
Przedstawicielka Związku Powiatów Polskich, Lucyna Sokołowska pytała o kwestię dostępności do programu Czyste powietrze – w założeniach programu jest jasno określone, dla kogo program jest przeznaczony. W małych miejscowościach jest wielu użytkowników domów i mieszkań, którzy mają nieuregulowane stany prawne. Osoby te są poza kręgiem osób, które z takich programów mogą korzystać. Pytanie, czy można wprowadzić zapis, który pozwalałby im korzystać z programu.
Z kolei Starosta Poznański, Jan Grabkowski mówił o prowadzonym przez powiat programie wymiany azbestu. Pytał, czy NFOŚ lub fundusze wojewódzkie mogłyby się włączyć zasilając kwotę, jaką powiat przeznacza z budżetu na realizację zadań. „Wspólnie można więcej” – podsumował. Jan Grabkowski wspomniał też o problemie wywozu odpadów niebezpiecznych, co jest kolejnym poważnym problemem jeśli chodzi o zanieczyszczenie środowiska. Strona rządowa zapewniła, że trwają pracę nad ustawą regulującą to, by połączyć wszystkie fundusze gminne w celu usuwania azbestu. Projekt powinien trafić do zaopiniowania w ciągu miesiąca.
Strona samorządowa wyraziła też potrzebę i chęć bezpośredniego udziału w bezpieczeństwie energetycznym kraju. Podkreślono również, że konieczne są tu rozwiązania systemowe.
Resort klimatu i środowiska zapowiedział, że rozpoczęły się już prace nad strategią dla ciepłownictwa.
Paweł Szefernaker odniósł się też do kwestii związanej z przygotowaniem rządu na ewentualnie napływających z Ukrainy uchodźców. Od paru tygodni prace w MSWiA są prowadzone w oparciu o plany zarządzania kryzysowego. Przygotowano plan kryzysowy na wypadek konieczności przyjęcia większej liczy osób. Plan jest oparty o współpracę z wojewodami i różnymi instytucjami (straż graniczna, urząd ds. cudzoziemców). Od kilku dni funkcjonuje zespół międzyresortowy w tej sprawie. W jego skład weszli przedstawiciele MON, ministrowie ds. pracy, spraw zagranicznych zdrowia i przedstawiciele najważniejszych instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w Polsce. Nie wszystkie samorządy zostały zaangażowane w procedurę – to zależy od specyfiki województw. Głównie zaangażowane są województwo lubelskie i podkarpackie – tam są przejścia graniczne z Ukrainą. Wojewodowie przygotowywali się na różne scenariusze. Nie wszędzie była jednak potrzeba, by angażować wszystkie samorządy. Na tym etapie przygotowana jest pewna pula scenariuszy na przyjęcie dużej grupy uchodźców. Na razie nie ma potrzeby by bardziej angażować samorządy, ale gdyby doszło do konfliktu na dużą skalę, na pewno rząd będzie się konsultował z innymi samorządami. Wystąpiono również do wszystkich samorządów w Polsce za pośrednictwem wojewodów – komunikat dotyczył wprowadzenia III stopnia alarmowego CRP na terenie Polski (od 21 lutego). Przekazano informacje na temat postępowania i przedsięwzięć w przypadku cyberataków na administrację publiczną.
Prezydent Sopotu Jacek Karnowski zwrócił też uwagę na konieczną pomoc dla uchodźców afgańskich – w jego ocenie problem ten wymaga pilnego rozwiązania. Zgłosił też problem z Ministerstwem Edukacji i Nauki dotyczący objęcia systemową nauką języka polskiego uczniów. Sprawa Lex Czarnek wprowadzi tu jego zdaniem dodatkowe zatrzymanie sytuacji. Apelował, by przekonać MEiN, że środki z subwencji na naukę języka polskiego nie są wystarczające, a uchodźców jest coraz więcej.
Do kwestii tej odniósł się przedstawiciel resortu edukacji. Zapowiedział, że w tym roku zostały podniesione środki finansowe w subwencji oświatowej na uczniów oddziałów przygotowawczych, którzy nie znają dobrze języka polskiego.
Strona samorządowa zgłosiła potrzebę dodatkowego spotkania samorządu i rządu w sprawie Ukrainy, by móc być przygotowanym na możliwe scenariusze.
Sekretarz strony samorządowej KWRiST, Marek Wójcik wyraził również stanowczy sprzeciw w imieniu strony samorządowej przeciwko zachowaniu Ministra Zdrowia w procesie legislacyjnym, łamiące przepisy ustawy o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Chodzi o rozporządzenie z 28 stycznia br. o ogólnych warunkach umowy nie jest do przyjęcia. Bez konsultacji z samorządami zostało przyjęte rozporządzenie, które łamie zasady równości stron w relacjach pomiędzy NFZ a świadczeniodawcami. Zapowiedział powrócenie do tego tematu podczas posiedzenia Zespołu ds. Zdrowia.
Marek Wójcik mówił też o przyłączeniu się strony samorządowej do apelu Prezydenta Miasta Opola p. Arkadiusza Wiśniewskiego o podjęcie działań w celu wprowadzenia zmian w Ustawie z dnia 23 października 2018 r. o rządowym Funduszu Rozwoju Dróg polegających na umożliwieniu miastom na prawach powiatu będących siedzibą wojewody lub sejmiku województwa aplikowania o dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg. „Zupełnie nie akceptujemy tego, aby miasta na prawach powiatu a także województwa były wyłączone z możliwości sięgania po tego typu środki i prosimy o to, by podjąć inicjatywę legislacyjną po to, aby naprawić ten błąd” – mówił.
Finansowanie świadczeń pediatrycznych
Sytuację nakreślił Zastępca Dyrektora Biura ZPP Grzegorz Kubalski. Przed pandemią nastąpiła zmiana z rozliczeń ryczałtowych na rozliczenia oparte na rzeczywiste wykonanie. W warunkach pandemii nie było możliwe utrzymanie takiego sposobu rozliczeń działalności pediatrycznej w szpitalach – w przeciwnym razie stanęlibyśmy przed koniecznością zamykania poszczególnych oddziałów. W ubiegłym roku zostały wprowadzone rozwiązania przejściowe, które na rok 2021 przywróciły rozliczania ryczałtowe. Od 1 stycznia nastąpił powrót do rozliczeń za bezpośrednie wykonanie. Pandemia trwa i to wpływa potencjalnie na możliwość wykonania świadczeń. Problem podnoszony był na Zespole ds. Ochrony zdrowia i dotyczył dokładnego przyjrzenia się sytuacji i przedłużenie rozliczania ryczałtowego przynajmniej na I kwartał. Różnice zależą też od poszczególnych regionów.
Grzegorz Kubalski zaproponował, by po zapoznaniu się ze szczegółami i danymi statystycznymi powrócić do dyskusji na ten temat.
Podczas posiedzenia Komisji przedyskutowano również proces zmiany standardu nadawania naziemnej telewizji cyfrowej.
Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej odbędzie się 23 marca
Projekty z opinią pozytywną:
1. Dokument pt: „Razem możemy więcej” Program Aktywizacji Cudzoziemców 2022-2025.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie stosowania przymusu bezpośredniego wobec osoby z zaburzeniami psychicznymi.
3. Wniosek Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o upoważnienie Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie prowadzenia Rejestru Dokumentów Paszportowych.
4. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Odznaki Honorowej za Zasługi dla Komunikacji Elektronicznej, ustalenia jej wzoru, zasad i trybu nadawania oraz noszenia.
5. Wniosek Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o upoważnienie Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Ministra Cyfryzacji w sprawie kontroli korzystania z dostępu do usługi weryfikacji z Rejestru Dokumentów Paszportowych.
6. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu sprawozdań lub informacji.
7. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie przedłużenia terminu do złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego (straty poniesionej) i wpłaty należnego podatku przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych.
8. Projekt Programu Interreg Brandenburgia - Polska 2021-2027.
9. Projekt programu Interreg Czechy — Polska 2021–2027.
10. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Podkarpacia 2021-2027.
11. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Pomorza Zachodniego 2021-2027.
12. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie Województwa Lubuskiego 2021-2027.
13. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie określenia wzoru formularza zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz wniosku o pozwolenie na użytkowanie.
14. Projekt VI aktualizacji Krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych.
15. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Programu wieloletniego pod nazwą "Budowa Polskiego Ośrodka Szkoleniowego Ratownictwa Morskiego w Szczecinie".
16. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska 2021-2027
Projekty z opinią negatywną:
1. Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw (UC112).
Do dalszych prac skierowano:
1. Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie typów publicznych szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne, którym mogą być podporządkowane szkoły filialne.
2. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska 2021-2027.
3. Wniosek Ministerstwa Klimatu i Środowiska o upoważnienie Zespołu do Spraw Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska do wydania opinii wiążącej do projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wzoru nalepki dla pojazdów uprawnionych do wjazdu do strefy czystego transportu.
