Na posiedzeniu Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska KWRiST, które odbyło się 14 października 2021 r. dyskutowano tzw. sprawy różne oraz omawiano projekty, co do których jest najwięcej wątpliwości lub są one najpilniejsze. Spośród projektów na pierwszy plan wysuwa się projekt tzw. ustawy wdrożeniowej, natomiast w zakresie „Spraw różnych” dyskusja na temat utrzymania wałów przeciwpowodziowych w należytym stanie oraz wymogów stawianych przez Prawo wodne dla prac związanych z rowami odwadniającymi.
Ustawa wdrożeniowa – wystarczy już rozmów
O dziwo tytułowe stanowisko wynika ze stanowiska resortu funduszy i polityki regionalnej. Dwa dni przed posiedzeniem Zespołu odbyło się robocze, wielogodzinne spotkanie przedstawicieli Ministerstwa oraz Strony Samorządowej, przy czym w ocenie korporacji samorządowych (w tym w szczególności Związku Województw RP) nie rozwiało ono wszystkich wątpliwości ze względu na brak czasu oraz pytania, na które odpowiedzi reprezentanci resortu musieli skonsultować z kierownictwem.
Niemniej w ocenie Piotra Zychli, zastępcy dyrektora Departamentu Prawnego w resorcie funduszy, spotkanie robocze nie pozostawiło deficytu w zakresie wysłuchania się obydwóch stron. Do 18 października 2021 r. (poniedziałek) zostanie dostarczona do KWRiST wersja projektu uwzględniająca maksimum postulatów, a tam, gdzie uwagi nie zostaną uwzględnione, Ministerstwo przedstawi stanowisko.
Bartłomiej Zydel z Biura ZPP przypomniał raz jeszcze, że dla Związku Powiatów Polskich kluczowe są zmiany w przepisach ustrojowych dotyczących strategii oraz powiązane z nimi przepisy dotyczące sposobu realizacji ZIT i IIT, a także regulacje przejściowe – i od ich ostatecznego kształtu Związek uzależnia swoje stanowisko do projektu.
Wały przeciwpowodziowe – niebawem dodatkowe 150 mln zł na utrzymanie
Dyskusja w zakresie utrzymania wałów przeciwpowodziowych w należytym stanie technicznym odbyła się na wniosek Związku Powiatów Polskich sformułowany na kanwie sygnałów docierających do Biura ZPP z powiatów, według których – mimo kierowania próśb i pism do właściwych organów Wód Polskich – nie są przeprowadzane niezbędne zabiegi pielęgnacyjne.
Dyrektor Grzegorz Szymoniuk z Departamentu Ochrony przed Powodzią i Suszą w Krajowym Zarządzie Gospodarki Wodnej odpowiadając na pismo na wstępie przypomniał historię w zakresie przejmowania przez Wody Polskie obwałowań. Przekazał, że na zadania związane z utrzymaniem wałów przeciwpowodziowych wydatkowano:
- 2018 r. – 21,8 mln zł - utrzymaniem objęto 4 800 km wałów przeciwpowodziowych,
- 2019 r. – 52,5 mln zł utrzymaniem objęto 8 300 km wałów przeciwpowodziowych,
- 2020 r. – 43,4 mln zł utrzymaniem objęto 7 850 km wałów przeciwpowodziowych,
- 2021 r. – 48,2 mln zł środki zaangażowane.
Poinformował też, że w bieżącym roku planowane jest zwiększenie limitu środków dla PGW WP o 150 mln zł, w ramach których wykonanych zostanie 140 dodatkowych zadań związanych z utrzymaniem wód, urządzeń wodnych oraz obiektów związanych z gospodarką wodną. Dyr. Szymoniuk wskazał, że wszystkie potrzeby zgłaszane przez samorządy do zarządów zlewni są umieszczane na listach potrzeb i w miarę możliwości sukcesywnie realizowane – a same zarządy zlewni są do dyspozycji powiatów, mają obowiązek brania udziału w posiedzeniach powiatowych zespołów zarządzania kryzysowego.
Ustaleniem w tym zakresie jest po pierwsze zgłaszanie potrzeb zarządom zlewni przez poszczególne powiaty, a po drugie próba dyskusji na temat utrzymania wałów w ramach poszczególnych Konwentów Powiatów.
Rowy – być może będą zmiany
Dyskusja na temat charakteru prawnego rowów stanowiących urządzenia odwadniające oraz odprowadzające wodę deszczową z pasa drogi odbyła się na wniosek Związku Powiatów Polskich. ZPP wskazywał, że rowy stanowiące urządzenia odwadniające powinny być zdefiniowane w ustawie o drogach publicznych jako urządzenia drogowe, a nie w Prawie wodnym jako urządzenia wodne, co wspomogłoby rozwój infrastruktury drogowej na obszarze całego kraju. Alternatywnie w ocenie ZPP można zastanowić się nad „poluzowaniem” rygorów przewidzianych dla rowów na gruncie Prawa wodnego.
Dyrektor Paweł Jabłoński z Departamentu Gospodarki Wodnej i Żeglugi Śródlądowej w resorcie infrastruktury odpowiadając na pismo na wstępie wskazał, że w kontekście korzystania w zakresie rowów korzystających ze zgłoszenia wodnoprawnego w ocenie MI do urządzeń odwadniających można zaliczyć też rowy trawiaste. Przechodząc do meritum zaznaczył, że resort nie może się wycofać z kontroli nad stosunkami wodnymi (w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej), ale może poluzować obowiązki – np. przejść na zgłoszenie wodnoprawne w szerszym zakresie.
Bartłomiej Zydel z Biura ZPP wskazywał, że „kontrola” w rozumieniu Ramowej Dyrektywy Wodnej to niekoniecznie zgoda wodnoprawna – i mogłaby to być np. kontrola następcza w przypadku niewielkich inwestycji, co oczywiście wymagałoby większego zaangażowania Wód Polskich, ale uprościłoby proces inwestycyjny. Wskazywał też, że mając na uwadze to, jakie środki w Krajowym Planie Odbudowy mają być przeznaczone na retencję, trzeba mieć pomysł na uproszczenie całego systemu zgód wodnoprawnych, gdyż w ramach obecnego stanu prawnego trudno będzie wydać te środki.
Dyrektor Jabłoński przekazał, że przy Ministrze Rozwoju i Technologii funkcjonuje Zespół międzyresortowy ds. uproszczenia procesu inwestycyjnego – i kwestie związane z rowami były poruszane przez ten Zespół, który wciąż bada tę kwestię. W prace w tym zakresie zaangażowane jest Ministerstwo Infrastruktury i GDDKiA. Na chwilę obecną niestety nie jest znany termin zakończenia wskazanych prac.
