Po czasach poprzedniego ustroju w powszechnej świadomości dalej tkwi stereotyp Śląska jako obszaru, gdzie uprzemysłowienie wywarło znaczny negatywny wpływ na środowisko przyrodnicze. W rzeczywistości w granicach województwa śląskiego znajdują się obszary wartościowe przyrodniczo, a władze wojewódzkie dbają o ich zachowanie. Opracowywana aktualnie Strategia ochrony przyrody województwa śląskiego do roku 2030 trafiła właśnie do zaopiniowania przez Zespół ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska.
Zaproponowaną w przywołanym dokumencie misją jest zachowanie i odtwarzanie dziedzictwa przyrodniczego i przyrodniczo-kulturowego oraz zrównoważone korzystanie z zasobów przyrody i kształtowanie środowiska przyrodniczego na jego obszarze, uwzględniające potrzeby przyszłych pokoleń oraz nie naruszające potrzeb i praw w tym zakresie mieszkańców sąsiadujących województw.
Ma to umożliwić osiągnięcie wizji, w której województwo śląskie ma być:
- miejscem o wyróżniających walorach krajobrazowych i przyrodniczych, w którym bogactwo zasobów, użytkowane w sposób zrównoważony i skutecznie chronione, stworzy lepszą jakość życia i zdrowia człowieka;
- regionem zrównoważonego rozwoju, w którym wysoka świadomość przyrodnicza mieszkańców przyczyni się do utrwalenia nowego wizerunku województwa śląskiego;
- regionem o sprawnym systemie zarządzania komponentami środowiska przyrodniczego i przestrzenią.
W wyniku przeprowadzonej analizy SWOT wyznaczone zostały następujące cele strategiczne i kierunki działań:
1. Zachowanie różnorodności biologicznej i georóżnorodności w dobrym stanie oraz umożliwiającym korzystanie z ich zasobów obecnym i przyszłym pokoleniom
1) Racjonalizacja i wzmocnienie systemu obszarów chronionych
2) Poprawa stanu ekosystemów i stanu gatunków oraz odtwarzania utraconych elementów różnorodności biologicznej
3) Przeciwdziałanie zagrożeniom dla różnorodności biologicznej i georóżnorodności
4) Zrównoważone użytkowanie zasobów przyrody
5) Wzmocnienie i wsparcie finansowe służb ochrony oraz instytucji i organizacji pozarządowych realizujących działania z zakresu ochrony przyrody
6) Wspieranie i rozwój badań nad różnorodnością biologiczną i georóżnorodnością województwa śląskiego
2. Zachowanie i ochrona obszarów o wysokich walorach krajobrazowych oraz powstrzymanie degradacji krajobrazu i przywracanie ładu przestrzennego
1) Rozwój sieci obszarów chroniących prawnie walory krajobrazu
2) Zrównoważone użytkowanie przestrzeni, powstrzymanie nieoszczędnego i degradującego krajobraz zagospodarowania przestrzeni oraz rewitalizacja obszarów zdegradowanych
3) Wspieranie i rozwój badań nad krajobrazem i zagospodarowaniem przestrzennym województwa śląskiego
3. Zintegrowany system zarządzania środowiskiem przyrodniczym i przestrzenią
1) Standaryzacja i integracja informacji o stanie przyrody (zasobach, zagrożeniach, ochronie, użytkowaniu) i jej badaniach
2) Budowa regionalnego systemu monitoringu różnorodności biologicznej i georóżnorodności oraz zagospodarowania przestrzennego
3) Podniesienie poziomu wiedzy i umiejętności osób i podmiotów zaangażowanych w procesy zarządzania ochrona i użytkowaniem różnorodności biologicznej i georóżnorodności oraz krajobrazu
4) Rozwój współpracy w zakresie zarządzania środowiskiem przyrodniczym i przestrzenią województwa śląskiego
5) Wspieranie zmian organizacyjno-prawnych w zakresie ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej i georóżnorodności, ochrony krajobrazu oraz gospodarowania przestrzenią
4. Wysoki poziom świadomości ekologicznej i holistycznej wiedzy o przyrodzie i krajobrazie oraz zaangażowania mieszkańców województwa śląskiego w ich ochronę
1) Powszechny dostęp mieszkańców województwa do aktualnych informacji o zasobach, stanie, zagrożeniach oraz zasadach ochrony i wykorzystywania różnorodności biologicznej, georóżnorodności i krajobrazu oraz działaniach z zakresu edukacji ekologicznej
2) Opracowanie i wdrożenie kompleksowego programu regionalnej edukacji ekologicznej w województwie śląskim
3) Rozwój bazy dydaktycznej edukacji przyrodniczej
4) Wysoki poziom aktywności społecznej i instytucjonalnej na rzecz ochrony przyrody i krajobrazu
Pozostaje jedynie życzyć władzom województwa realizacji tego ambitnego programu.