Na zaproszenie wiceministra infrastruktury Pawła Gancarza, 25 kwietnia 2024 r. odbyło się spotkanie poświęcone sprawom przeciwdziałania wykluczeniu komunikacyjnemu w transporcie autobusowym.

Założeniem spotkania było zapoznanie się resortu z uwagami, wnioskami i propozycjami uczestników przewozów autobusowych dotyczących funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w tym skuteczności oddziaływania wsparcia udzielanego z Funduszu Rozwoju Przewozów Autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (FRPA) na rynek przewozów drogowych.

Przedstawiciele samorządów oraz branży transportowej generalnie pozytywnie ocenili FRPA, podkreślając jednocześnie potrzebę zmian przepisów, w szczególności ustawy o publicznym transporcie zbiorowym.

Wśród najistotniejszych postulatów dominowały:

• wcześniejsze organizowanie konkursów na dofinansowanie z FRPA (tj. tak, aby odbywały się na przełomie września i października),
• przyznanie pierwszeństwa w dofinansowaniu dla związków powiatowo-gminnych,
• zwiększenie budżetu FRPA do kwoty 1,5 mld zł,
• zwiększenie dopłaty do wozokilometra do kwoty 4 zł.

Z punktu widzenia powiatów istotny był głos Grzegorza Kubalskiego (Zastępca Dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich), który wskazał, że istnieje duża liczba linii organizowanych przez gminy wiejskie i nie rozwiązały one problemu transportowego. Zdaniem dyrektora Kubalskiego problem transportowy zlokalizowany jest w obszarze funkcjonalnym miasta, a zwalczenie „białych plam” udaje się w miejscach, w których organizatorem transportu jest powiat lub związek powiatowo-gminny.

Przedstawiciel ZPP wskazał kolejno, że należy ograniczyć liczbę organizatorów publicznego transportu zbiorowego, a także zmodyfikować zasady przyznawania środków z FRPA poprzez zapewnienie pierwszeństwa w uzyskaniu dotacji związkom powiatowo-gminnym, a następnie powiatom i związkom międzygminnym. W konsekwencji Grzegorz Kubalski stwierdził, że jeżeli chcemy zmieniać FRPA, to należy zmienić również ustawę o publicznym transporcie zbiorowym.

Wiceminister Paweł Gancarz zapowiedział, że na bazie uwag zgłoszonych w toku dyskusji, resort przeprowadzi analizę i ocenę efektywności omawianych przepisów, a także przedstawi propozycję rozwiązań, które mogłyby zaspokoić oczekiwania wszystkich uczestników publicznego transportu zbiorowego.

W tym miejscu należy przypomnieć, że Związek Powiatów Polskich niejednokrotnie apelował do rządu i parlamentarzystów o zmiany obecnego stanu prawnego zarówno w zakresie systemowym, jak i w zakresie mechanizmu wsparcia poprzez FRPA. Efektem aktualnej aktywności ZPP w tym zakresie jest stanowisko XXX Zgromadzenia Ogólnego Związku z 13 marca 2024 r. w sprawie konieczności wsparcia jednostek samorządu terytorialnego w wykonywaniu zadań z zakresu publicznego transportu zbiorowego, z którego treścią można zapoznać się tutaj