WSA: Dyrektor szkoły będąc służbowym zwierzchnikiem zatrudnionych tam nauczycieli, może nagradzać ich wg. własnego uznania, bez obowiązku uzyskiwania poparcia wśród pozostałych członków rady pedagogicznej czy w organizacjach związkowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wydał rozstrzygnięcie nadzorcze w sprawie samorządowej uchwały dotyczącej kryteriów i trybu przyznawania nagród dla nauczycieli. Akt został zaskarżony z uwagi na przypuszczalne naruszenie prawa, które w postępowaniu sądowym zostały zweryfikowane. Rzeczywiście, ustalenie trybu nagradzania nauczycieli przybrało formę nieuprawnionego mnożenia wymogów, jakie miałyby zostać spełnione zanim nagroda trafi w ręce nauczyciela.
Bezpośrednią przyczynę stanowiło dodanie w treści uchwały informacji, że udzielając nagrody dyrektora szkoły, dyrektor ma obowiązek zasięgnąć opinii rady pedagogicznej oraz organizacji związkowych zrzeszających nauczycieli. Jak wynika z uzasadnienia wyroku, a także samych przepisów Karty Nauczyciela i Prawa oświatowego, takie zastrzeżenie narusza prawo na dwa sposoby.
Pierwszym jest naruszenie "klasyczne" polegające na przekroczeniu zakresu upoważnienia ustawowego, na podstawie którego można podjąć uchwałę, o której jest mowa. Art. 49 ust. 2 Karty Nauczyciela, który daje prawo do regulowania przez samorząd spraw związanych z przyznawaniem nauczycielom nagród, wspomina wyłącznie o kryteriach, trybie i konieczności uwzględnienia szeregu kwestii, jak w szczególności sposobu podziału środków na nagrody organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół, trybu zgłaszania kandydatów do nagród oraz zasady, że nagroda może być przyznana nauczycielowi po przepracowaniu w szkole co najmniej roku. Uregulowanie trybu polegające na utworzeniu dodatkowych obowiązków po stronie udzielającego nagród dyrektora, jest jednak działaniem zbyt daleko idącym - także z drugiego powodu.
Dyrektor szkoły, w rozumieniu przepisu art. 68 ust. 5 Prawa oświatowego, jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami. Do jego kompetencji należy również przyznawanie nauczycielom nagród, o czym ustawodawca nadmienił bezpośrednio, bez dodawania jakichkolwiek warunków obejmujących chociażby obowiązek konsultowania się w takiej sprawie. Tym samym, zastrzeżenie umieszczone w uchwale, wkracza w kompetencje dyrektora i ogranicza jego uprawnienia przełożonego nauczycieli, które to uprawnienia przyznał mu ustawodawca. Oznacza to, że dyrektor wynagradza pracujących pod jego zwierzchnictwem nauczycieli samodzielnie i nie musi zasięgać w tej sprawie niczyjej opinii.
Zapis mówiący o konieczności konsultowania się ze związkowcami czy pozostałymi członkami rady pedagogicznej został uznany za nieważny.
Wyrok WSA w Łodzi z 28 maja 2025 r. (sygn. III SA/Łd 156/25)
Źródło: CBOSA
