Wojewoda Zachodniopomorski: powołanie się w treści uchwały w sprawie regulaminu przyznawania stypendiów wyłącznie na przepis ustawy o samorządzie gminnym jest niewystarczające. Artykuł odnoszący się do podejmowania uchwał w sprawie stypendiów nie stanowi bowiem samodzielnego upoważnienia ustawowego.
Po raz kolejny wracamy do tematu stypendiów udzielanych uczniom i studentom przez jednostki samorządu terytorialnego. To częsty temat, gdyż niejednokrotnie organy samorządów w tworzonych przez siebie regulaminach dopuszczają się błędów, które skutkują później stwierdzeniem przez organy nadzoru nieważności takich regulaminów w części lub w całości. Tym razem jednak przyczyna błędu tkwi w innej treści.
Podaną przez organ podstawę prawną stanowił art. 18 ust. 2 pkt 14a ustawy o samorządzie gminnym, z którego wynika właściwość rady gminy do podejmowania uchwał w sprawie zasad udzielania stypendiów dla uczniów i studentów. Można zatem odnieść wrażenie, że uchwała w tej sprawie może i powinna zostać oparta właśnie na treści tego przepisu, jednego spośród wielu opisujących zadania, do których wykonywania właściwa jest rada gminy. Jak wynika z treści rozstrzygnięcia nadzorczego, nie jest to jednak samodzielna podstawa prawna, zaś właściwe upoważnienie ustawowe, które pozwala na regulowanie tego typu kwestii, znajduje się w innej ustawie.
Wojewoda wskazał, że odpowiednią podstawą prawną, na której opiera się regulacje zasad przyznawania stypendiów uczniom, jest art. 90t ust. 4 ustawy o systemie oświaty, ustanawiający obowiązek organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego do określenia szczegółowych warunków udzielania pomocy dzieciom i młodzieży pobierającym naukę na terenie danej jednostki, takich jak stypendia. Prawo do przyznania stypendiów studentom wynika natomiast z regulacji art. 96 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce.
Tym samym, wzmianka o dotyczącym rady gminy obowiązku umieszczona w art. 18 ust. 2 pkt. 14a u.s.g. nie może stanowić samodzielnej podstawy prawnej, na której organ opiera regulacje tego rodzaju. Jak wynika z orzeczenia WSA w Gorzowie Wielkopolskim (sygn. II SA/Go 734/20), przepis ten ma bowiem charakter ogólny i jednocześnie odsyłający, co oznacza, że kompetencje do podejmowania rozstrzygnięć dotyczących konkretnych zagadnień muszą być określone w ustawie szczególnej. Mając to na względzie, nie stosuje się go samodzielnie, lecz tylko razem z właściwym upoważnieniem ustawowym, tworząc tym samym kompletne, zgodne z prawem powołanie na przepisy prawa.
Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 29 listopada 2024 r. (sygn. P-1.4131.361.2024.AS)
