Wojewoda Świętokrzyski: nieważny jest regulamin wynagradzania nauczycieli, którego postanowienia nie zostały skonsultowane ze związkami zawodowymi.
Wojewoda wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, w którym stwierdził, że jedna z poddanych jego kontroli uchwał w przedmiocie ustalenia regulaminu wynagradzania nauczycieli nie spełnia jednego z założeń ustawodawcy. Tym samym, koniecznym rozwiązaniem było stwierdzenie nieważności całości regulaminu. Problem wynikał z nieomówienia postanowień odnoszących się do nauczycielskich zarobków z organizacjami związkowymi zrzeszającymi nauczycieli, do czego zobowiązuje art. 30 ust. 6a Karty Nauczyciela.
Jak podniósł przewodniczący rady gminy, pominięcie tego punktu stanowienia nowego źródła prawa było uzasadnione szczególnym pośpiechem i potrzebą uchwalenia regulaminu w możliwie najkrótszym czasie. Organ nadzoru nie miał jednak wątpliwości - jakakolwiek forma niezrealizowania przez organ wytycznych ustawowych jest naruszeniem prawa, z którym wiążą się daleko idące konsekwencje w postaci "udaremnienia" czynności organu.
Jak dodatkowo wyjaśnił wojewoda w treści uzasadnienia swojego rozstrzygnięcia, przez uzgodnienia ze związkami zawodowymi nauczycieli nie rozumie się konieczności wypracowania porozumienia, lecz sam fakt podjęcia w danej sprawie konsultacji, wymiany opinii oraz próby zbliżenia do siebie stanowisk wszystkich stron. Jest to etap niezbędny, niepodlegający pominięciu bez względu na spełnienie w regulaminie innych kryteriów. Obowiązek ten wynika także z tzw. zasady uprzedniości, w świetle której organ powiatu czy gminy może debatować tylko nad projektem aktu, który został już wcześniej uzgodniony. Niespełnienie tego obowiązku sprawia, że uchwalając akt bez wymaganych konsultacji, popełnia się nie tylko błąd wynikający z naruszenia prawa związanego ściśle z przedmiotem uchwały, lecz również narusza się obowiązujące normy proceduralne.
Rozstrzygnięcie wyjaśnia tym samym, że rola związków zawodowych w procesie stanowienia prawa, jest nie tylko rolą doradczą czy opiniotwórczą, lecz prawnie uzasadnionym wymogiem mającym na celu skłonienie organów do tworzenia prawa w porozumieniu z innymi podmiotami, dołożywszy starań o konsensus w lokalnej społeczności.
Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Świętokrzyskiego z 4 listopada 2024 r. (sygn. PNK.I.4130.198.2024)