Obowiązkowa matura z angielskiego w 2015 r. poszła uczniom bardzo dobrze. Uczniowie szkół publicznych lepiej ją zdali niż uczniowie ze szkół niepublicznych. Eksperci IBE rekomendują, by uczniowie intensywniej ćwiczyli umiejętność tworzenia wypowiedzi, a także by uczyli się słownictwa i gramatyki w kontekście konkretnych sytuacji.

Średnie osiągnięcia licealistów (absolwenci techników maturę według nowej podstawy będą zdawać w 2016 r.) na obowiązkowym egzaminie z angielskiego są bardzo wysokie: średni wynik – 77% punktów, mediana – 98% punktów. Taki dobry wynik egzaminu  z języka angielskiego na poziomie podstawowym utrzymuje się co najmniej od 2010 roku. Dobry wynik świadczy więc o wysokich umiejętnościach polskich abiturientów w stosunku do zakładanego poziomu docelowego egzaminu.

Jakie umiejętności sprawdzane są podczas obowiązkowej matury z angielskiego:

I. Znajomość środków językowych
Uczeń posługuje się w miarę rozwiniętym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych) umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi
Uczeń rozumie proste, typowe wypowiedzi ustne, artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi
Uczeń samodzielnie formułuje krótkie, proste, zrozumiałe wypowiedzi ustne i pisemne w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi
Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi

Jak poradzili sobie maturzyści?

Wyniki uczniów w zakresie wszystkich czterech obszarów – rozumienia ze słuchu, rozumienia wypowiedzi pisemnych, znajomości środków językowych i tworzenia wypowiedzi pisemnych – badanych na egzaminie maturalnym z języka angielskiego na poziomie podstawowym są wysokie.

Stosunkowo najwyższe wyniki uczniowie osiągnęli w zakresie rozumienia wypowiedzi pisemnych (średnio 81% liczby punktów), najniższe – w zakresie znajomości środków językowych. Podobną sytuację odnotowuje się od lat w odniesieniu zarówno do wyników egzaminu gimnazjalnego, jak i maturalnego. Obszary problematyczne dla uczniów młodszych pozostają problematyczne dla maturzystów, a szkoła nie niweluje tych problemów.

Zróżnicowanie umiejętności uczniów oraz intensywności i jakości dydaktyki języka najbardziej widać w umiejętności tworzenia wypowiedzi pisemnych. Badania nauczania języka angielskiego dowodzą, że sprawność pisania jako ta, która wymaga bardzo dużego nakładu pracy ze strony nauczycieli i uczniów, nie zawsze jest rozwijana z wystarczającą dbałością. Analiza wyników na poziomie wymagań szczegółowych wskazuje na większe zróżnicowanie umiejętności maturzystów. Np. określanie głównej myśli tekstu – w przypadku tekstu pisanego jest to umiejętność przysparzająca uczniom największych problemów, z kolei w przypadku rozumienia ze słuchu jest to umiejętność, w ramach której uczniowie uzyskali największy procent punktów. Należy mieć to na uwadze, planując działania dydaktyczne dla maturzystów i ucząc strategii przygotowania się do egzaminu.

Nie obserwuje się znaczących różnic wyników maturzystów ze względu na płeć. Fakt orzeczenia dysleksji rozwojowej również nie miał wpływu na wyniki uczniów.

Największe różnice w osiągnięciach uczniów uwidaczniają się w zależności od publicznego lub niepublicznego statusu szkoły oraz jej położenia terytorialnego. Uczniowie średnich szkół niepublicznych osiągają znacząco gorsze wyniki od uczniów szkół publicznych. Poziom ich umiejętności jest też o wiele bardziej zróżnicowany.

Wśród maturzystów szkół niepublicznych widać wyraźnie podział na grupę uczniów zdecydowanie słabszych, osiągających wyniki plasujące się wokół ¼ skali punktów, oraz grupę uczniów osiągających najwyższe wyniki.
Największy wpływ ma na to znaczny udział uczniów szkół dla dorosłych w populacji uczniów szkół niepublicznych. Uczniowie ci charakteryzują się znacznym zróżnicowaniem i średnio bardzo niskim poziomem umiejętności. Uczniowie szkół niepublicznych dla młodzieży to również mają niższe wyniki
i większe wewnątrzgrupowe zróżnicowanie niż uczniowie szkół publicznych, ale różnice te nie są tak duże, jak w przypadku uczniów szkół dla dorosłych.

Największe różnice w wynikach uczniów zaznaczają się jednak w rozkładach ze względu na wielkość miejscowości położenia szkoły.
Uczniowie liceów ogólnokształcących położonych na terenach wiejskich osiągają znacząco niższe wyniki niż ich koledzy uczęszczający do liceów miejskich, w szczególności położonych w dużych miastach. Potwierdza to analiza wyników absolwentów szkół poszczególnych powiatów. Najwyższe osiągnięcia uzyskują bowiem uczniowie z największych miast, najniższe – z liceów położonych w powiatach ziemskich, które okalają powiaty grodzkie, szczególnie te z miastami o średniej wielkości. Wpływają na to głównie mniejsze zasoby kulturowe, społeczne i materialne rodzin uczniów z mniejszych miejscowości, praktyczny brak selekcyjności szkół na mniejszych rynkach edukacyjnych oraz niższy poziom uczestnictwa w dodatkowej nauce poza szkołą.

Jak wskazują autorzy raportu CKE, uczniowie gorzej poradzili sobie z zadaniami sprawdzającymi znajomość słownictwa niż z zadaniami badającymi znajomość struktur gramatycznych. Eksperci IBE zalecają, nauki słownictwa i gramatyki w kontekście ich wykorzystywania, a nie jako listy wyizolowanych struktur do nauczenia się na pamięć.

Procent uczniów, którzy uzyskali, co najmniej 15 punktów:

• Wieś 88,66
• Miasto do 20 tys. 95,16
• Miasto powyżej 20 tys. 95,99
• Miasto powyżej 100 tys. 97,19

Tabelka powyżej pokazuje, że wciąż najlepiej z angielskim jest w największych miastach, a najgorzej na terenach wiejskich. Ważne jest jednak to, że różnice pomiędzy wsią i miastem wciąż się zmniejsza.

Więcej cennych informacji można znaleźć na stronie ibe.edu.pl.