Rada Miejska podjęła Uchwałęw sprawie zasad udzielania i rozmiaru zniżek tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli, którym powierzono stanowiska kierownicze, określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęćnauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin pedagogów, psychologów i logopedów.
Uchwała została doręczona organowi nadzoru.
W §2 uchwały rada ustaliła tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęćdydaktycznych i opiekuńczych dla pedagogów, psychologów oraz logopedów. Podstawąmaterialnoprawnąuchwały jest przepis art. 42 ust. 7 pkt 2i 3w zw. z art. 91d pkt 1ustawy Karta Nauczyciela, uprawniający organ stanowiący gminy do ustalenia wymiaru czasu m.in. wskazanym w uchwale grupom zawodowym zatrudnionym w szkołach i placówkach dla których gmina jest organem prowadzącym. Po dokonaniu analizy prawnej organ nadzoru stwierdził, że uchwałęw zakwestionowanej części tj. §2 podjęto z rażącym naruszeniem prawa, tj. art. 19 ust. 2ustawy o związkach zawodowych. Kwestionowana uchwała została bowiem podjęta bez uprzedniego zwrócenia sięprzez organ stanowiący gminy o opinie do wszystkich właściwych statutowo organów reprezentatywnych organizacji związkowych. Z otrzymanej przez organ nadzoru korespondencji wynika, że na etapie projektu uchwały o jego zaopiniowanie wystąpiono jedynie do Oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego.
Z uwagi na przedmiot regulacji dotyczący określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęćpedagogów, psychologów, logopedów nie budzi wątpliwości, że kontrolowana uchwała jest aktem prawa miejscowego. Zawiera bowiem normy powszechnie obowiązujące na terenie jednostki. Przedmiot jej regulacji wkracza w sferęuprawnieńpracowniczych pedagogów, psychologów, logopedów. Zgodnie zaśz art. 19 ustawy o związkach zawodowych: Organizacja związkowa, reprezentatywna w rozumieniu ustawyo Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, ma prawo opiniowania założeńi projektów aktów prawnych w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Organy samorządu terytorialnego kierujązałożenia albo projekty aktów prawnych, o których mowa wyżej, do odpowiednich władz statutowych związku, określając termin przedstawienia opinii nie krótszy jednak niż30 dni. Termin ten może zostaćskrócony do 21 dni ze względu na ważny interes publiczny. Bieg terminu na przedstawienie opinii liczy sięod dnia następującego po dniu doręczenia założeńalbo projektu wraz z pismem określającym termin przedstawienia opinii. Nieprzedstawienie opinii w wyznaczonym terminie uważa sięza rezygnacjęz prawa jej wyrażenia.
Związki zawodowe reprezentująpracowników i inne osoby, a także broniąich godności, praw oraz interesów materialnych i moralnych, zarówno zbiorowych, jak i indywidualnych. Związki zawodowe współuczestnicząw tworzeniu korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku. Zatem ilekroćprojekt aktu prawnego zawieraćbędzie regulacje dotyczące wskazanej wyżej materii, odpowiednie organizacje związkowe uprawnione będądo zaopiniowania projektu takiego aktu, a organ prawodawczy zobowiązany będzie do przedłożenia projektu aktu do zaopiniowania zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych. Uprawnienie związków zawodowych wynikające z art. 19 ustawy o związkach zawodowych jest niezależne od faktu przynależności do związku osób, na które rozciągnąsięskutki projektowanego aktu prawnego. Wszystkie organizacje związków zawodowych spełniające kryterium reprezentatywności w rozumieniu ustawy o Komisji Trójstronnej uprawnione sądo opiniowania wszystkich aktów prawnych dotyczących materii objętej zadaniami związków niezależnie od faktycznej działalności związku na danym obszarze będącym przedmiotem regulacji danego aktu prawnego.
Udziałzwiązków zawodowych w procesie legislacyjnym jest regulowany ustawowo, przypadek w którym pominięto związki zawodowe w opiniowaniu projektu uchwały organu jednostki samorządu terytorialnego, nie może byćpotraktowany inaczej jak tylko jako istotne naruszenie prawa, a więc dające podstawędo stwierdzenia nieważności uchwały. Należy podkreślić, że prawidłowa pod względem prawnym uchwała musi spełniaćniezbędne wymagania zarówno w aspekcie materialnym jak i formalnym. Oznacza to, że treśćuchwały musi byćzgodna z przepisami prawa, a tryb podjęcia uchwały musi odpowiadaćokreślonym procedurom.
W związku z powyższym projekt kwestionowanej uchwały powinien zostaćskierowaćdo zaopiniowania do wszystkich organizacji związkowych spełniających kryterium reprezentatywności w rozumieniu ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych, tj. Forum Związków Zawodowych, Niezależnemu Samorządnemu Związkowi Zawodowemu "Solidarność" oraz Ogólnopolskiemu Porozumieniu Związków Zawodowych (do którego należy Związek Nauczycielstwa Polskiego).
Źródło: Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego z dnia 2 października 2015 r. NK-I.4131.147.2015.AKop
