Erasmus umożliwia studentom uczelni wyższych spędzenie od 3 do 12 miesięcy w innym kraju europejskim – w celu studiowania bądź odbycia stażu w przedsiębiorstwie lub innej organizacji. Z programu Erasmus może korzystać każdy student zapisany do instytucji szkolnictwa wyższego w jednym z 33 państw uczestniczących w tym programie (państwa członkowskie UE, Chorwacja, Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria i Turcja). Erasmus jest częścią programu „Uczenie się przez całe życie” i stanowi ponad 40 proc. budżetu tego programu. Publikujemy najczęstsze pytania jakie się pojawiają w związku z problemami finansowymi programu Erasmus
Jakie są przyczyny obecnego problemu z finansowaniem programu Erasmus?
Proponowana przez Komisję Europejską kwota całkowitego budżetu UE na 2012 r. wyniosła 132,7 mld euro. Jednak ostateczny budżet, uzgodniony przez państwa członkowskie i Parlament Europejski, opiewa na 129,1 mld euro. Z budżetu na 2012 r. trzeba było również pokryć kwotę 5 mld euro niezapłaconych rachunków przeniesionych z budżetu UE na rok 2011, który także był zaniżony. Komisja, Rada i Parlament uzgodniły, że dokonają oceny wykonania budżetu w ciągu 2012 r., aby sprawdzić, czy konieczne będą dodatkowe fundusze. Wspomniane trzy instytucje pozostawały w regularnym kontakcie w sprawie niedoborów w finansowaniu szeregu programów, jednak nie osiągnęły porozumienia. Zaproponowany w dniu 23 października budżet korygujący ma uzupełnić te niedobory.
Czy program Erasmus wyczerpie swoje środki finansowe przed końcem 2012 r.?
Nie. Komisja Europejska przekazała 70 proc. środków finansowych przeznaczonych na program Erasmus na rok akademicki 2012/2013 agencjom krajowym w krajach uczestniczących, które rozdzielają środki między uniwersytety i studentów. W tym semestrze, do końca roku, nie powinno więc być żadnych problemów z wypłacaniem stypendiów Erasmusa studentom, którzy wyjeżdżają za granicę na studia lub staż.
Czy studenci, którzy wyjechali za granicę między styczniem a wrześniem 2012 r. otrzymali stypendia?
Tak, jeżeli ukończyli oni okres wymiany i przedłożyli na swoim uniwersytecie sprawozdania potwierdzające odbycie studiów lub stażu. W takim przypadku otrzymali oni 100 proc stypendium. Na te stypendia nie miała wpływu redukcja obecnego budżetu, ponieważ agencje krajowe, a co za tym idzie uniwersytety i instytucje kształcenia zawodowego, już otrzymały niezbędne fundusze na rok akademicki 2011/2012.
Czy studenci Erasmusa, którzy wyjeżdżają za granicę w okresie od października 2012 r. do lutego 2013 r., otrzymają niższe stypendia niż oczekiwali?
Studenci, którzy wyjeżdżają za granicę w pierwszym semestrze roku akademickiego 2012/2013, nie powinni mieć problemów. Jeżeli jednak kwestia deficytu w unijnym budżecie na 2012 r. nie zostanie rozwiązana, brakujące kwoty będą musiały zostać pokryte z budżetu na 2013 r. Wobec perspektywy ciągłych niedoborów funduszy, uniwersytety i uczelnie najprawdopodobniej zmniejszą liczbę miejsc dostępnych w drugim semestrze roku 2012/2013 albo obniżą poziom stypendiów – co może oznaczać, że w programie nie będą mogli uczestniczyć studenci z mniej uprzywilejowanych środowisk.
Komisja przewiduje, że jeśli udostępnione zostanie pełne finansowanie, w roku akademickim 2012/2013 z programu Erasmus będzie mogło skorzystać około 270 tys. studentów.
Jakie kwoty Komisja wypłaciła agencjom krajowym do tej pory? Jak wielkie są niedobory?
Komisja przekazała już około 99 proc. budżetu na 2012 r. na program „Uczenie się przez całe życie” („LLP”), który obejmuje programy Erasmus, Leonardo da Vinci, Comenius i Grundtvig. W sumie przekazała ona 925 mln euro agencjom krajowym w państwach uczestniczących oraz Agencji Wykonawczej ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA), która zarządza częścią programu LLP. Około 45 proc. tej kwoty przeznaczone jest na stypendia Erasmusa.
Co robi Komisja, aby rozwiązać problem?
Deficyt dotyczy praktycznie wszystkich pozycji w budżecie UE. Komisja dokłada wszelkich starań, aby zaradzić trudnej sytuacji, w tym wnioskuje o przesunięcie wszelkich środków, które nie zostaną wykorzystane gdzie indziej. Ten tzw. „wniosek o przesunięcie zbiorcze” został przedstawiony przez Komisję i jest obecnie rozpatrywany przez Parlament i Radę. Jednak w tym roku środki, które mogą zostać przesunięte, wynoszą mniej niż 500 mln euro ogółem we wszystkich dziedzinach, co nie jest wystarczającą kwotą. Dlatego Komisja zwróciła się do władzy budżetowej (Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich) o pilnie zwiększenie płatności w ramach budżetu na 2012 r.
Więcej informacji o programie Erasmus.
Źródło: www.europa.eu