Co oznacza i jak należy rozumieć pojęcie „zwarty kompleks leśny”? Otóż pojęcie to występuje w ustawie o lasach jeden raz, tj. w art. 6 ust. 1 pkt 7.

Przepis ten stanowi, że: uproszczony plan urządzenia lasu to plan opracowywany dla lasu o obszarze co najmniej 10 ha, stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej.

Na gruncie ustawy o lasach (uol) ustawodawca nie wyjaśnił pojęcia „zwartego kompleksu leśnego”. Próbę zdefiniowania tego wyrażenia podjął niedawno WSA w Łodzi.

„Zwarty”, czyli jaki?

WSA przypomniał, że stosownie do art. 19 ust. 2 uol, uproszczone plany urządzenia lasu, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, sporządza się dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa oraz dla lasów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Uproszczony plan urządzenia lasu (UPUL), sporządzany jest dla lasów niestanowiących własności Skarbu Państwa, należących do osób fizycznych i wspólnot gruntowych – na zlecenie starosty (zob. art. 21 uol).

Posługując się wykładnią pojęcia „zwarty”, co oznacza „składający się z wielu osób, przedmiotów itp., znajdujących się jeden blisko drugiego, i przez to robiący wrażenie gęstego i stłoczonego (według Wielkiego słownika języka polskiego PAN), WSA stwierdził, że pod pojęciem „zwartego kompleksu leśnego” należy rozumieć ciągłość gruntów o przeznaczeniu leśnym.

Zwartym kompleksem leśnym będzie więc powierzchnia leśna (zalesiona lub niezalesiona) otoczona gruntami nieleśnymi.

Co więcej, zwarty kompleks to wg WSA, nic innego jak zwarta (tworząca całość przestrzenną) powierzchnia lasu otoczona gruntami o innym charakterze. Nie chodzi przy tym o powierzchnię bez jakichkolwiek przerw, a wyłącznie o brak znacznych odstępów powodujących rozbicie zwartej struktury lasu.

„Rozdrobniony”, czyli porozdzielany

Dla odróżnienia, WSA wyjaśnił, że lasem rozdrobnionym będzie powierzchnia leśna tylko porozdzielana gruntami nieleśnymi, znajdująca się na terenie przyjętej przestrzennej jednostki terytorialnie wyodrębnionej. W ramach powierzchni lasu rozdrobnionego występującego na terenie przyjętej jednostki terytorialnej będą zawierać się różnej wielkości zwarte kompleksy leśne. Co należy podkreślić dla lasów rozdrobnionych, o powierzchni do 10 ha, niestanowiących własności Skarbu Państwa, zadania z zakresu gospodarki leśnej określa decyzja starosty wydana na podstawie inwentaryzacji stanu lasów (art. 19 ust. 3 uol).

„Zwarty kompleks” a UPUL

Sąd podkreślił również, że okoliczność uznania, iż działka ma charakter leśny, nie jest równoznaczna z obowiązkiem objęcia jej uproszczonym planem urządzania lasu, który sporządzany jest jedynie dla lasu o obszarze co najmniej 10 ha. Przypomnieć należy, że UPUL (zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 uol) opracowywany jest dla lasu o obszarze co najmniej 10 ha, stanowiącego zwarty kompleks leśny, zawierający skrócony opis lasu i gruntów przeznaczonych do zalesienia oraz podstawowe zadania dotyczące gospodarki leśnej.

Oznacza to, że jedynie grunt wchodzący w taki 10-cio hektarowy obszar winien zostać objęty uproszczonym planem urządzenia lasu, a nie wszystkie grunty wskazane ewidencyjnie jako leśne. Nie ma w tej kwestii decydującego znaczenia położenie lasu na obszarze danej miejscowości czy obrębu ewidencyjnego a jego lokalizacja względem pozostałych kompleksów leśnych, przy uwzględnieniu lokalizacji terenów o innym przeznaczeniu, takich jak grunty rolne czy zabudowa mieszkaniowa, pozwalająca przyjąć, że dany grunt leśny wchodzi w skład zwartego kompleksu leśnego o powierzchni 10 ha. Nie można przy tym mówić o zwartości kompleksu leśnego, jeżeli działki leśne w danym kompleksie są rozdzielone gruntami rolnymi (w tym gruntami ornymi, sadami, łąkami trwałymi, pastwiskami trwałymi, gruntami rolnymi zabudowanymi), gruntami zabudowanymi i zurbanizowanymi lub innymi gruntami o pozaleśnym przeznaczeniu. Obszar objęty planem uproszczonym musi być zwartym kompleksem leśnym o powierzchni co najmniej 10 ha. Jeżeli nie zostanie wykazane, że grunty leśne (niestanowiące własności Skarbu Państwa) o powierzchni co najmniej 10 ha nie tworzą (nie wchodzą w skład) zawartego kompleksu leśnego, nie ma podstaw do sporządzenia (obejmowania ich) planu (planem) uproszczonego urządzenia lasu.

Opracowano na podstawie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 13.02.2025 r., sygn. akt II SA/Łd 804/24, orzeczenie nieprawomocne

Źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl