Powiat Toruński jest organem prowadzącym dla Zespołu Szkół im. Unii Europejskiej w Chełmży, w którym to realizuje określone ustawą zadanie publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie edukacji publicznej i kształcenia specjalnego. To właśnie w tej szkole została stworzona innowacyjna sala doświadczania świata do terapii terapeutyczno-polisensorycznej według metody Snoezelen. W sali tej zostały stworzone warunki umożliwiające wielokierunkowy rozwój przez dostarczanie odpowiedniej ilości bodźców, które pozwalają na zdobywanie nowych doświadczeń. Została ona zaprojektowana przez specjalistów z zakresu terapii. Ma ona pomóc we wszechstronnym rozwoju dzieci i młodzieży.

Pomieszczenie to dostarcza różnorodnych bodźców, przy użyciu delikatnych i kontrolowanych efektów świetlnych, dźwiękowych, muzycznych i zapachowych. Każdy centymetr powierzchni sali został zagospodarowany zgodnie z ideą Snoezelen. W nowo otwartej przestrzeni znalazły się elementy do stymulacji równowagi, dotyku, wzroku, węchu i słuchu. To pierwsza tego typu sala w powiecie toruńskim i jedna z niewielu w województwie kujawsko-pomorskim. W skali kraju to jedna z nowocześniejszych przestrzeni wykorzystywanych w terapii polisensorycznej.

Pierwsza sala doświadczania świata powstała w Holandii. Jej pomysłodawcami było dwóch mężczyzn pełniących w latach 70-tych zastępczą służbę wojskową w ośrodku dla osób niepełnosprawnych. Pełni ambicji, zaangażowani młodzi mężczyźni stworzyli tak zwany “Namiot Aktywności”, który miał uatrakcyjniać pacjentom upośledzonym w stopniu głębokim pobyt w ośrodku rehabilitacyjnym.

Wyposażenie sali doświadczania świata tworzy kilkanaście elementów, które są wzajemnie ze sobą powiązane, ale jednocześnie osobno każdy z nich ma swoje przypisane funkcje. W tej nowoczesnej sali nic nie dzieje się przypadkowo, każdy najmniejszy element sali ma swój sens terapeutyczny, a dla odbiorcy tworzy niezwykle atrakcyjną i przyjemną ucztę dla zmysłów.

Podgrzewane łóżko wodne daje uczucie unoszenia się na tafli wody – leżąc na nim słychać ciche chlupanie wody, która delikatnie unosi i kołysze ciało. Na suficie ponad łóżkiem znajduje się „gwieździste niebo”, a kaskady kolorowych światłowodów oświetlają pokój ciepłą barwą. W tle słychać relaksującą muzykę, powietrze wypełnia zapach olejków eterycznych a w centrum tego wszystkiego znajduje się pacjent, który może samodzielnie kreować i badać swój świat Snoezelen.

Domek lustrzany to pomieszczenie tworzące środowisko nieskończoności. Ściany oraz sufit wyłożone są lustrami, co daje właśnie efekt nieskończonej przestrzeni. Znajduje to zastosowanie w terapii przestrzeni, światła i ruchu. Gra sensoryczna służy do ćwiczeń pamięci i refleksu, pozytywnie wpływa na koordynację wzrokowo-ruchową. Kurtyna światłowodów i baldachim światłowodów składają się z przezroczystych, giętkich włókien świecących punktowo na całej długości. Zwisające światłowody mienią się różnymi kolorami, oddzielają i integrują. Dostarczają miłych wrażeń wzrokowych i relaksacyjnych, są podstawowym przyrządem stosowanym do stymulacji polisensorycznej. Kolejnym elementem tworzącym salę jest tunel lustrzany. Jest to terapeutyczne urządzenie świetlne, w którym specjalne lustra odpowiednio podświetlone dają wrażenie nieskończoności. Służy on do stymulacji wzrokowej. Kolumna wodna to urządzenie sterowane radiowo, w którym za pomocą wydostającego się od spodu powietrza powstają wodne bąbelki. Pacjent dotykając kolumnę odczuwa wibracje i drgania, co pozwala na uzyskanie efektu terapeutycznego w zakresie dźwięku, dotyku i wzroku. Kącik sensoryczny jest oazą spokoju i wyciszenia.

Koszt przeszkolenia nauczycieli, wyposażenia i remontu sali wyniósł ponad 80 tys. zł.

Metoda Snoezelen to metoda swobodnego doświadczania świata poprzez odpowiednie dozowanie bodźców polisensorycznych. Z jednej strony wpływają one na delikatną aktywację układu nerwowego i doznań sensorycznych, a z drugiej pozwalają na uzyskanie głębokiego relaksu. W sali doświadczania świata podstawą jest cudowna atmosfera, poczucie bezpieczeństwa oraz niezwykłość relacji z terapeutą.

W ramach projektu przeszkolono także 6 nauczycieli z zakresu terapii Snoezelen, którzy prowadzą zajęcia z uczniami.

Terapia salą doświadczania świata jest przeznaczona m.in. dla osób z autyzmem, niepełnosprawnością intelektualną w różnym stopniu, z zaburzeniami psychicznymi, z zaburzeniami wzroku lub słuchu, z niepełnosprawnościami ruchowymi oraz mających trudności w szkole.

Sala Snoezelen jest salą „białą”, przystosowaną w szczególności do potrzeb uczniów szkoły specjalnej. To nowoczesny rodzaj terapii, który bardzo dobrze sprawdza się u pacjentów zarówno wyciszonych jak i nadmiernie pobudzonych czy wręcz agresywnych, pozwalając uzyskać efekt pobudzenia lub wyciszenia bez stosowania farmakoterapii.

Celem terapii snoezelen jest doświadczanie świata zmysłami, odprężenie, wyciszenie i relaks, redukcja zachowań agresywnych i impulsywnych, dostymulowanie poszczególnych zmysłów oraz usprawnienie koncentracji.

Zajęcia w tej innowacyjnie wyposażonej sali realizowane są od roku. Po tym czasie terapeuci zauważyli już pierwsze efekty terapii. Zajęcia odbywają się w formie indywidualnej i grupowej, pod okiem doświadczonego terapeuty. To od doświadczenia terapeuty często zależy powodzenie terapii. Jego rolą jest uważna obserwacja zachowania dziecka i pozostawienie mu możliwości wyboru aktywności, dbając jednocześnie o jego bezpieczeństwo i komfort psychiczny. Prowadzący zajęcia specjaliści dynamicznie reagują na działania podejmowane przez pacjentów oraz wykorzystują cały potencjał naszej sali doświadczenia świata – kule świetlne, wodne tuby, kolorowe światła oraz gry sensoryczne pozwalające im na aktywny ruch poprzez ćwiczenia, gry, dźwięki i obrazy.

Do najważniejszych korzyści płynących z terapii Snoezelen należą: stymulacja rozwoju wyższych funkcji, takich jak emocjonalnych, społecznych, komunikacyjnych, ruchowych, poznawczych, obniżenie napięcia nerwowego, redukcja stresu i głęboki relaks, wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa oraz zwiększenie aktywności, pomoc w pokonywaniu lęków, motywacja do poznawania otoczenia i oddziaływania na nie.

Natomiast korzyści dla powiatu z podjętej decyzji rozwojowej dla tej placówki to przede wszystkim jej postrzeganie w społeczeństwie. Kiedyś była postrzegana jako typowa szkoła specjalna dla uczniów o najniższych wynikach edukacyjnych, a dziś jest postrzegana jako placówka edukacyjna z ogromnym potencjałem terapeutycznym dla dzieci z różnymi dysfunkcjami społecznymi, edukacyjnymi i niepełnosprawnościami. W roku 2023 zaplecze terapeutyczne szkoły zostało wyposażone w terapię słuchową pro według metody Tomatisa.

Źródło: Powiat Toruński