Zgodnie z art. 71 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo budowlane, inwestor do wniosku o zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części obowiązany jest dołączyć oświadczenie, tj. oświadczenie o prawie dysponowania nieruchomością (obiektem budowlanym) na cele budowlane.

Istota oświadczenia tego, jest taka sama jak oświadczenia, o którym mowa w art. 75 § 2 k.p.a. i polega na możliwości przyjęcia przez organ twierdzenia strony co do faktów istotnych do rozstrzygnięcia sprawy lub co do stanu prawnego. Możliwość ta nie oznacza jednak obowiązku poprzestania przez organ na tym oświadczeniu.

Z art. 75 § 1 k.p.a. nie wynika ograniczenie co do rodzaju dowodów, którym należy przypisać pierwszeństwo w ustalaniu istnienia danego faktu lub stosunku prawnego. Oświadczenia składane przez stronę w postępowaniu administracyjnym korzystają z domniemania prawdziwości, jeżeli nie są sprzeczne z innymi dowodami lub okolicznościami i faktami znanymi organowi administracyjnemu. Oświadczenia te są zatem środkami dowodowymi, które podlegają ocenie przez organ administracji publicznej na zasadach i trybie wskazanym w k.p.a.

Z powyższego wynika, że oświadczenie o dysponowaniu nieruchomością (obiektem budowlanym) na cele budowlane może zostać skutecznie zakwestionowane w sprawie czy to o pozwolenie na budowę czy też o zmianę sposobu użytkowania (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2018 r., VIII SA/Wa 955/17).

Skoro oświadczenie to jest jedynie środkiem dowodowym mającym wykazać dysponowanie przez inwestora prawem do nieruchomości (obiektu budowlanego) na cele budowlane, to badanie to powinno zmierzać, w razie wątpliwości do ustalenia czy i jeżeli tak to w jakim zakresie inwestor może dysponować daną nieruchomością - obiektem budowlanym. Ciężar dowodu spoczywa na inwestorze, który winien przedstawić nie budzące wątpliwości organu dokumenty potwierdzające jego prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Właściciel nieruchomości nie ma obowiązku udowadniać, że jego własność nie jest obciążona prawami osób trzecich.

Źródło: CBOSA