WSA: Utworzenie jednostki pomocniczej gminy jest prawem, a nie obowiązkiem danej gminy. Nietworzenie takich jednostek nie świadczy o bezczynności, na którą możliwe byłoby wniesienie skargi.
WSA w Gorzowie Wielkopolskim rozpatrzył skargę, u podstaw której leżała przyjęta przez skarżącego bezczynność rady miasta, która - o czym zapewniał skarżący - nie podjęła żadnych działań na rzecz utworzenia rady dzielnic. Takie jednostki pomocnicze miały stanowić cenny instrument, sprzyjający mieszkańcom poszczególnych części miasta i pozwalający im na bardziej skuteczne przedstawianie władzom swoich spraw. Chociaż kadencja dotychczasowych rad minęła, rada gminy nie zdecydowała o powołaniu nowych, co w ocenie skarżącego stanowiło dowód jej bezczynności.
Jak zauważył Sąd, bezczynność zależy nie tylko od faktu czasowego opóźnienia czy niewykonania określonego zadania, lecz również od jego obligatoryjności. Zgodnie z przepisami prawa, z bezczynnością mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy organ pozostaje w zwłoce, będąc organem właściwym i zobowiązanym do wykonania czynności. Kontynuując prawne rozważenia, Sąd uzasadnił, że skarga w tym przedmiocie może zostać złożona wyłącznie w sprawach, w których organ wydaje decyzje, postanowienia, czy podejmuje inne akty lub czynności umieszczone w ustawie - prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - lub innym akcie prawnym wyraźnie na to pozwalającym.
W opisywanym przypadku, skarga na bezczynność dotyczyła jednak sytuacji, w której organ nie miał obowiązku wykonania czynności, którą skarżący uważał za zasadną. Jednostki pomocnicze, jak rady dzielnic czy sołectwa, rada gminy może bowiem tworzyć na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, jasno stanowiącej o fakultatywności takiego rozwiązania i braku środków, za pomocą których organ może być do niego zmuszony. Wobec braku obowiązku tworzenia rad dzielnic, skarga obywatela musiała zostać przez Sąd odrzucona jako niedopuszczalna na podstawie art. 58 § 1 pkt. 6 p.p.s.a.
Postanowienie WSA w Gorzowie Wielkopolskim z 3 grudnia 2024 r. (sygn. II SAB/Go 99/24)
Źródło: CBOSA
