Rada Ministrów, w dniu 27 września br., omówiła Strategię zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2012-2015, przedłożona przez ministra finansów.
Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych jest, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, ustalana co roku przez ministra finansów, przedstawiana Radzie Ministrów do zatwierdzenia, a następnie przedstawiana Sejmowi wraz z uzasadnieniem projektu ustawy budżetowej. Dokument obejmuje horyzont czterech lat i zawiera strategię zarządzania długiem Skarbu Państwa (SP) oraz strategię oddziaływania na pozostały dług sektora finansów publicznych.
Strategia zawiera prognozy wielkości państwowego długu publicznego oparte na założeniach polityki fiskalnej przyjętych w projekcie ustawy budżetowej na 2012 r., natomiast w zakresie celów i zadań odnosi się do zarządzania długiem publicznym w węższym znaczeniu, tj. jako sposób finansowania potrzeb pożyczkowych państwa oraz kształtowania struktury długu, a więc wybór rynków, instrumentów i terminów emisji.
Zgodnie z ustawą o finansach publicznych, przekroczenie przez relację państwowego długu publicznego do PKB progu 50 proc. w 2010 r. oznacza konieczność przyjęcia w ustawie budżetowej na 2012 r. relacji deficytu budżetowego do dochodów nie wyższej niż założona w budżecie na 2011 r. Relację tę w ustawie na 2011 r. ustalono na poziomie 14,7 proc., natomiast relacja założona w projekcie ustawy budżetowej na 2012 r. wynosi 12,0 proc. Ograniczenie to będzie oddziaływać na budżety kolejnych lat.
W 2011 r. przewidywany jest wzrost relacji długu do PKB z 52,8 proc. (na koniec 2010 r. do 53,8 proc.), czego przyczyną jest znaczące osłabienie złotego w reakcji na kryzys zadłużeniowy w strefie euro. Przy przyjętych założeniach w latach 2012-15 relacja długu do PKB będzie się zmniejszać i obniży się poniżej progu 50 proc. w 2013 r. Zmniejszać się również będzie relacja długu sektora general government do PKB, która w horyzoncie Strategii osiągnie poziom 50,1 proc. Przy założeniach przyjętych w Strategii nie wystąpi zagrożenie przekroczenia przez tę relację progu 60 proc., przewidzianego w Traktacie z Maastricht.
Strategia przewiduje wzrost relacji kosztów obsługi długu SP do PKB z 2,5 proc. w 2011 r. do 2,7 proc. w 2012 r., a następnie jej sukcesywne obniżenie do 2,2 proc. w 2015 r.
Strategia stanowi kontynuację strategii przygotowanej rok temu. Utrzymany został cel minimalizacji kosztów obsługi długu w długim okresie czasu przy przyjętych ograniczeniach związanych z ryzykiem oraz trzy współzależne zadania zwiększania płynności, efektywności i przejrzystości rynku skarbowych papierów wartościowych.
Dla realizacji celu Strategii w latach 2012-2015 przyjęto, że:
- utrzymane zostanie elastyczne podejście do kształtowania struktury finansowania pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi i przy ograniczeniach wynikających z przyjętych poziomów ryzyka oraz możliwego wpływu na politykę pieniężną;
- głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy; udział długu w walutach obcych utrzymywany będzie w przedziale 20-30 proc. z możliwością przejściowych odchyleń od tego przedziału w przypadku znaczących zmian kursów walutowych;
- priorytetem polityki emisyjnej będzie budowanie dużych i płynnych emisji o oprocentowaniu stałym, zarówno na rynku krajowym, jak i rynku euro oraz dolara amerykańskiego;
- utrzymano dążenie do zwiększania średniej zapadalności długu krajowego, natomiast jego duration, które osiągnęło już poziom akceptowalny z punku widzenia ryzyka stopy procentowej, utrzymywane będzie w przedziale 2,5-4,0 lat;
- w przypadku długu zagranicznego obecny poziom zarówno ryzyka refinansowania, jak i ryzyka stopy procentowej, nie stanowi ograniczenia dla minimalizacji kosztów obsługi.
