21 marca 2018 r. odbyło się doroczne spotkanie Rady Unii Metropolii Polskich, którą tworzy 12 prezydentów miast członkowskich. Rada przyjęła apel w sprawie reaktywowania prac rządowo - samorządowego (działającego w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego) zespołu ds. jakości powietrza.
Rada proponuje, aby reaktywowany zespół rozpatrzył następujące postulaty:
- Konieczne jest wprowadzenie rozporządzenia Ministra Energii w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych, w tym nowelizacji przepisów dotyczących kontroli i monitorowania jakości paliw. Indywidualny klient powinien mieć możliwość uzyskania informacji o jakości kupowanego węgla a składy powinny zostać zobligowane do udzielania takiej informacji oraz przekazywania świadectwa jakości kupującemu.
- Rozważenie możliwości powrotu do idei specustawy, dotyczącej możliwości szybkiej rozbudowy sieci ciepłowniczych.
- Wprowadzenie znakowania klas emisyjnych silników samochodowych na wzór miast zachodnioeuropejskich.
- Niezbędne jest konsekwentne dążenie do wprowadzenia prawnych możliwości wdrażania narzędzi redukujących ruch pojazdów wysokoemisyjnych oraz ruch samochodów ogólnie. Przegłosowana w styczniu 2018 r. Ustawa o elektromobilności została na etapie komisji sejmowych pozbawiona niektórych narzędzi, które z powodzeniem są stosowane w wielu miastach na świecie i są ocenianie przez ekspertów jako najbardziej efektywne - chodzi tutaj o tzw. opłaty kongestyjne. Należy rozważyć umiejscowienie takich zapisów w Ustawie o drogach publicznych.
- Dopilnowanie, by nowe stawki za postój w strefach płatnego parkowania nie zostały niekorzystnie zmienione, przez co zostałby wypaczony sens samych zmian. Istotne jest rzetelne przekazanie posłom i senatorom powodów dla których stawki SPP muszą być zmienione.
- Przyznanie organizatorom transportu prawa do stymulowania zmiany floty przewoźników prywatnych (przy wsparciu rządowym) na zeroemisyjne. Jest to możliwe w zmienianej właśnie Ustawie o Transporcie Publicznym.
- Umożliwienie władzom samorządowym wprowadzenia do regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy obowiązku regularnego czyszczenia na mokro – przez właścicieli nieruchomości, chodników służących do ruchu pieszego położonych wzdłuż nieruchomości – szczególnie w okresie od maja do września.
- Monitorowanie i kontrola zanieczyszczenia powietrza przy użyciu zdjęć satelitarnych o wysokiej rozdzielczości, zbieranych przez dedykowanego satelitę.
- Powiązanie wymiany palenisk węglowych z termomodernizacją budynków, nie tylko jako wymóg formalny, ale także z zapewnieniem środków finansowych na wsparcie termomodernizacji.
- Przygotowanie dla obszarów bez dostępu do sieci ciepłowniczej i gazowej programu wykorzystania energii elektrycznej w oparciu o urządzenia akumulacyjne o dużej pojemności i konkurencyjną cenowo taryfę antysmogową za energię elektryczną.
Program, aby był atrakcyjny dla mieszkańców, powinien obejmować pakiet działań: konkurencyjna taryfa cenowa + doradztwo techniczne + finansowanie zakupu urządzeń + wsparcie organizacyjne procesu wymiany źródła ciepła.
- Umożliwienie dodatkowej ochrony obszarów wymiany powietrza – tzw. korytarzy przewietrzania miasta poprzez wprowadzenie w Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym odpowiednich zapisów (czyli wymogu zgodności decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy).
- Do skutecznego egzekwowania zakazów i nakazów określonych w uchwałach sejmików wojewódzkich w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, konieczne jest upoważnienie strażników miejskich do nakładania grzywien z art. 334 ustawy Prawo ochrony środowiska.
- Wyposażenie straży miejskiej w uprawnienia kontrolne pojazdów (będących w ruchu) opuszczających place budowy pod kątem ograniczenia zanieczyszczania dróg, prowadzącego do niezorganizowanej emisji pyłu do powietrza atmosferycznego. W obecnym stanie prawnym strażnik miejski nie ma możliwości zatrzymania pojazdu zanieczyszczającego drogę, przez co konieczne jest posiłkowanie się obecnością funkcjonariusza uprawnionego organu (Policja, Inspekcja Transportu Drogowego).
- Należy rozważyć możliwość nadania strażnikom miejskim uprawnień do kontroli jakości spalin emitowanych przez pojazdy poruszające się po drogach publicznych i wewnętrznych.
Źródło: www.metropolie.pl