​Opłata skarbowa stanowi dochód własny budżetu gminy. Natomiast powiaty, które wykonują czynności podlegające opłacie skarbowej, nie otrzymują z tego tytułu dochodów. Taki stan trwa od samego początku kiedy to starostowie wykonują czynności wynikające z przepisów ustawy o opłacie skarbowej.

O tym, że opłata skarbowa stanowi w całości dochód własny gminy mówi ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Jednakże nie tylko gminy dokonują czynności, od których pobierana jest opłata skarbowa. Również powiaty oraz starostowie, jako organy administracji publicznej, wykonują czynności podlegające opłacie skarbowej. Mimo to nie otrzymują z tego tytułu żadnych dochodów. Zgodnie bowiem z art.14 wskazanej ustawy wpływy z opłaty skarbowej uiszczanej gotówką, są wpłacane na rachunek budżetu gminy, na obszarze której ma siedzibę podmiot, który dokonał czynności urzędowej albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie. W pozostałych zaś przypadkach są wpłacane na rachunek budżetu gminy, na obszarze której jest położony właściwy miejscowo organ podatkowy. Organem tym zaś jest wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Na problem ten już wskazywano. Na przykład poseł Mirosława Nykiel w interpelacji nr 10819 z 2009 r. pytała szefa resortu finansów: Czy Pan Minister zgadza się, że jeżeli opłata skarbowa pobierana jest od czynności wykonywanych przez powiat, zasadne jest, że zgodnie z zasadą przejrzystości finansów publicznych powinna stanowić dochód budżetu powiatu?

- Zakres przedmiotowy opłaty skarbowej obejmuje m.in. czynności wykonywane przez organy administracji publicznej tak rządowej, jak i samorządowej. Należy jednak wskazać, iż opłata skarbowa pobierana jest od czynności wykonywanych także przez podmioty niebędące organami administracji publicznej, lecz wykonujące zlecone im zadania. Oznacza to, iż starostowie są jednym z wielu organów administracji publicznej, które wykonują czynności podlegające opłacie skarbowej, nie otrzymując dochodów z tego tytułu. Wprowadzenie zmian przepisów, w świetle których wpływy z opłaty skarbowej zasilałyby budżety powiatów, stawiałoby te podmioty w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do innych organów administracji publicznej stosujących przepisy o opłacie skarbowej. Taki precedens mógłby doprowadzić do sytuacji, w której inne podmioty stosujące przepisy o opłacie skarbowej wystąpią z podobnymi roszczeniami.

- Niezależnie od powyższego należy wskazać, iż stosownie do art. 12 ustawy o opłacie skarbowej organem podatkowym w sprawach opłaty skarbowej jest wójt (burmistrz, prezydent miasta). Wprowadzenie proponowanych zmian powodowałoby generowanie kosztów po stronie organów podatkowych związanych z poborem opłaty skarbowej oraz dystrybuowaniem wpływów z tej opłaty na rzecz beneficjentów, tj. powiatów, jak również spowodowałoby ubytek w dochodach gmin, co wymagałoby rekompensaty – odpowiedziała  Elżbieta Suchocka-Roguska, ówczesny wiceminister finansów. Zaznaczyła ona również, że prowadzone będą prace nad systemem dochodów JST, którymi zajmie się zespół roboczy złożony z przedstawicieli rządu i samorządu w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Problem z dochodami z tytułu opłaty skarbowej nie został jednak rozwiązany. O zmiany w przepisach postulowali starostowie. Przykładem jest stanowisko Konwentu Powiatów Województwa Łódzkiego z 2014 r. Pisaliśmy o tym tutaj.

W grudniu 2016 r. temat ten pojawił się na posiedzeniu Konwentu Powiatów Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Starostowie podjęli wówczas stanowisko, które opisaliśmy tutaj.

O problemie tym przypomniał ostatnio Waldemar Taranowicz na łamach portalu Echo Powiatu Kamieńskiego w artykule pt. „Opłata skarbowa – niesprawiedliwa opłata i jej potencjalne skutki!”, można go przeczytać go tutaj.

Autor wskazuje, że kwestia opłaty skarbowej może doprowadzić do buntu. - Bunt ten nie będzie skierowany przeciwko państwu, ale przeciwko błędnemu podziałowi przychodów otrzymywanych z tytułu opłat skarbowych. Otóż art. 12 ust. 2 ustawy o opłacie skarbowej w ustępie 1 określa, że „organem podatkowym właściwym w sprawach opłaty skarbowej jest organ właściwy ze względu na siedzibę organu lub podmiotu, który dokonał czynności urzędowej albo wydał zaświadczenie lub zezwolenie (pozwolenie, koncesję).

- W świetle tego przepisu do urzędu gminy siedziby np. starostwa, urzędu marszałkowskiego, itp. wpływają opłaty skarbowe z tytułu dokonania czynności urzędowej. Za każdą czynność, wydanie zaświadczenia, zezwolenia, koncesji opłata wpływa do rzędu gminy, gdzie siedzibą jest powiat czy urząd marszałkowski mimo, że w tej sprawie gmina ta nie robi dosłownie nic – zauważa Taranowicz. Dla przykładu podaje, że starostwo powiatowe wydaje pozwolenie na budowę, pozwolenie wodnoprawne, czy inną decyzję administracyjną. Nad wydaniem pozwolenia, decyzji pracuje, i to dużo, urzędnik tego starostwa opłacany z budżetu samorządu czy państwa, a pieniądze i to całkiem niemałe z tytułu jego pracy w postaci opłaty skarbowej dostaje wójt, burmistrz, prezydent gminy czy miasta, będącego siedzibą powiatu czy urzędu marszałkowskiego.

- Zgodnie z definicją opłata skarbowa – stemplowa, to opłata za wykonane czynności administracyjnej. Czy uczciwość społeczna nie nakazuje, by opłata ta była wpłacana dla tego kto daną czynność wykonuje? Dlaczego za pracę urzędników starostwa, urzędu marszałkowskiego korzyści ma ponosić jedna gmina w powiecie, tylko dlatego, że jest siedzibą starostwa czy danego urzędu. Jeszcze można by było zrozumieć, gdyby opłaty skarbowe  te wpływały do gmin, w których mieszkają czy prowadzą działalność gospodarczą osoby czy podmioty wnoszący tę opłatę – zauważa.

Na koniec autor zastanawia się, kto podniesie ten temat. - W każdym województwie działają konwenty powiatów zrzeszające powiaty z terenu danego województwa, jest też ogólnopolskie konwenty marszałków. Czy nie powinny one wystąpić z inicjatywą zmiany tej niesprawiedliwej, dla powiatów i urzędów marszałkowskich ustawy? – pyta.

Jakie są szanse na zmianę?