7 lipca 2015 roku Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się w przedmiocie podejmowania dodatkowych zajęć przez pracownika samorządowego. Orzeczeniem wydanym w sprawie o sygn. akt: II OSK 1434/15, NSA przyznał rację Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie, który  stwierdził, że ocena, czy doszło do konfliktu interesów w konkretnej sytuacji powinna opierać się na rozważeniu relacji pomiędzy obowiązkami pracownika samorządowego na stanowisku, na którym jest zatrudniony w urzędzie oraz rodzajem dodatkowych zajęć, które podjął.

Okoliczności faktyczne

W omawianej sprawie, rada gminy odwołała skarbnika z uwagi na podjęcie przez niego, bez zgody wójta i rady gminy, pracy na stanowisku głównego księgowego w jednostkach podporządkowanych (gminnej bibliotece i gminnym ośrodku kultury), co w ocenie gminy stanowiło konflikt interesów. W toku dalszego postępowania, gmina wskazała na naruszenie art. 30 ustawy o pracownikach samorządowych, co uzasadnia odwołanie ze stanowiska. Jak argumentowano, gmina jest podmiotem, który utworzył wskazane samorządowe instytucje kultury. Z uwagi na przepisy ustawy o działalności kulturalnej oraz ustawy o finansach publicznych, istnieje kolizja interesów gminy i instytucji kultury przy jednoczesnym zajmowaniu stanowiska skarbnika gminy i głównego księgowego instytucji kultury. Kolizja ta wynika z faktu udzielania przez gminę dotacji instytucji kultury. Ta sama osoba pełniła funkcję głównego księgowego podmiotu udzielającego dotacji, jak również głównego księgowego podmiotu, który dotacje otrzymuje. Skarbnik gminy uczestniczy w czynnościach prawidłowego rozliczenia i wykorzystania dotacji instytucji kultury, w której jest głównym księgowym. Art. 30 ustawy o pracownikach samorządowych obejmuje pracowników samorządowych zatrudnionych na stanowisku urzędniczym, w tym kierowniczym stanowisku urzędniczym, również zatrudnionych na podstawie powołania i wyboru. Ma zatem zastosowanie do skarbnika gminy.

Orzeczenie WSA

Były skarbnik wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd rozpoznając sprawię, zwrócił uwagę, że argumentacja skarżącego opiera się na dwóch zasadniczych zarzutach:

• dąży do wykazania, że nie zaistniały okoliczności opisane w hipotezie art. 30 ust. 2, czyli że nie doszło do naruszenia zakazu,
• argumentuje, że przepis ten ma zastosowanie wyłącznie do pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, nie obejmuje natomiast skarbników jednostek samorządu terytorialnego.

Co do drugiego argumentu podniesionego przez skarżącego – sąd wskazał na rzeczywiste spory w doktrynie. Wg jednego stanowiska, przepis art. 30 należy stosować wąsko, a więc wyłącznie do pracowników zatrudnionych na stanowiskach urzędniczych, nie obejmuje zatem pracowników zatrudnionych na podstawie mianowania i powołania. Przeciwnicy wąskiego rozumienia przedmiotowego przepisu podnoszą, że zakresem zostali objęci wszyscy pracownicy samorządowi (bez względu na podstawę nawiązania stosunku pracy, ma on zatem zastosowanie również do powołanych i wybieralnych pracowników samorządowych). To szersze rozumienie ma swoje uzasadnienie również w wykładni systemowej i celowościowej przepisu, i właśnie dlatego wydaje się być prawidłowe.

Dodatkowo, w treści art. 30 ustawy zawarto kilka pojęć niedookreślonych, mogących nastręczać wątpliwości w toku ich interpretacji. Dlatego zdaniem WSA każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie i każdorazowo badać przesłanki stosowania ww. przepisu.

W ocenie Sądu, argumentacja przedstawiona przez gminę jest racjonalna i wskazuje, że relacje między obowiązkami i kompetencjami skarżącej na stanowisku skarbnika gminy oraz jej zatrudnieniem na stanowisku głównego księgowego w samorządowych instytucjach kultury utworzonych przez tą samą gminę, stwarzają stan, w którym zachodzą racjonalne obawy o możliwość działania w sposób stronniczy i interesowny. Jak wskazał WSA, głównym problemem jest możliwość uzyskiwania przez instytucję kultury dotacji celowych z budżetu gminy.

Wyrok NSA jest prawomocny.