Organ wykonawczy związku międzygminnego (Zarząd Związku) nie jest organem podatkowym uprawnionym do wydawania decyzji o określeniu wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami.
Nie może także prowadzić postępowania podatkowego w tym przedmiocie, a więc nie może rozstrzygać decyzją o wysokości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi czy też w konsekwencji nie może rozstrzygać w zakresie umorzenia tych opłat.
Przepisy obowiązującego prawa nie uprawniają do upoważnienia zarządu związku międzygminnego do wydawania decyzji na podstawie przepisu art. 6o w zw. z art. 6q ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
W tym miejscu koniecznym jest przypomnienie, że zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne.
Tę ogólną regułę na gruncie tej ustawy zawiera art. 3 ust. 2a tej ustawy. Stosownie do jego brzmienia, w razie wykonywania przez związek międzygminny zadań w zakresie czystości i porządku, prawa i obowiązki organów gminnych określone w ust. 2 art. 3 ustawy, w tym uchwalanie aktów prawa miejscowego, wykonują właściwe organy tego związku.
Zgodnie z treścią art. 3 ust. 2 pkt 1-16 ustawy, ustawodawca nałożył na gminy obowiązek zapewnienia czystości i porządku na swoim terenie oraz tworzenia warunków niezbędnych do ich utrzymania w zakresie w szczególności wymienionym w pkt 1-16 powołanego przepisu.
Jeżeli do wykonywania zadań określonych w art. 3 ust. 2 ustawy został utworzony związek międzygminny to wówczas prawa i obowiązki organów gminy w tym zakresie wykonują właściwe organy związku. Tworząc związek międzygminny zainteresowane gminy określają, jakie zadania należące do zakresu ich działania, będą wykonywane wspólnie i w tym celu tworzą samodzielny byt prawny w postaci związku, na który przenoszą wykonywanie tych zadań. Zadania przekazane przez gminy stają się zadaniami własnymi związku. Zakres zdolności prawnej związku w stosunku do powierzonych mu zadań jest tożsamy z zakresem zdolności prawnej gmin, które w nim uczestniczą.
Zgromadzenie związku międzygminnego, utworzonego na podstawie art. 3 ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach może więc uchwalać akty prawa miejscowego wynikające z tej ustawy, w szczególności w zakresie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Należy jednak zwrócić uwagę, że wśród zadań gminy wymienionych w przepisie art. 3 ust. 2 ustawy, które przechodzą z mocy prawa na właściwe organy związku międzygminnego w przypadku jego utworzenia, ustawodawca nie wskazał spraw dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Jednocześnie należy podkreślić, że stosownie do brzmienia art. 6o ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze.
Jednakże w art. 6r. ust. 1b tej ustawy ustawodawca przewidział, że w przypadku przejęcia przez związek międzygminny zadań gminy, o których mowa w art. 3 ust. 2 organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest zarząd związku międzygminnego.
Należy też zauważyć, że ustawodawca w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie wymienia w art. 6q, jak też w innych przepisach tej ustawy, możliwości przekazywania kompetencji organów podatkowych zarządowi związku międzygminnego. Zgodnie z treścią tego przepisu, w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym, że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi miasta lub prezydentowi miasta. Odpowiada to kompetencji ogólnej do prowadzenia postępowania podatkowego przyznanej wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta jako organowi pierwszej instancji określonej art. 13 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, a więc organom wykonawczym samorządu terytorialnego.
Co istotne, możliwości przekazywania kompetencji organu podatkowego związkowi międzygminnemu nie przewidują też przepisy Ordynacji podatkowej. Należy bowiem wskazać, że na gruncie przepisów Ordynacji podatkowej nie jest dopuszczalne oddawanie przewidzianych w tej ustawie kompetencji organów podatkowych na inne organy lub jednostki. Przepis art. 143 Ordynacji podatkowej dopuszcza wyłącznie możliwość upoważnienia przez organ podatkowy funkcjonariusza celnego lub pracownika kierowanej jednostki organizacyjnej do załatwiania spraw w jego imieniu i w ustalonym zakresie, a w szczególności do wydawania decyzji, postanowień i zaświadczeń. Upoważnienie przewidziane w tym przepisie nie oznacza przyznania osobie upoważnionej funkcji organu podatkowego, a tylko zmienia osobę wykonującą funkcję tego organu.
Źródło: Wyrok WSA w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 14 stycznia 2015 r., I SA/Go 664/14
