Rozwój lokalny kierowany przez społeczność, to nazwa jednego z dwóch (obok Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych) nowych instrumentów europejskiej polityki spójności na okres 2014-2020.
Mimo, iż regulacje drugiego instrumentu (ZIT) umieszczono w tzw. ustawie wdrażającej fundusze 2014-2020, uznając go słusznie jako element systemu, oraz mimo, iż RLKS dotyczy wszystkich funduszy, instrumentowi temu poświęcono specjalną ustawę. Do tego przygotował ją nie resort rozwoju koordynujacy wdrażanie polityki spójności, a resort rolnictwa i rozwoju wsi. Powodem takiego rozwiązania jest, nazwijmy to, „właściwość resortowa” praktycznego zastosowania tego nowego instrumentu. Bazą dla rozpowszechnienia RLKS na fundusze polityki spójności były doświadczenia mechanizmu LEADER, wdrażającego w okresie 2007-2013 interwencje funduszu rolnego oraz funduszu rybackiego i morskiego.
ZIT-ów dużo, RLKS-ów mało
O ile ZIT znalazł szerokie zastosowanie, to RLKS pozostał właściwie w formule w jakiej obowiązywał dotychczas, czyli funkcjonowania Lokalnych Grup Działania, finansowanych z funduszy rolnego i rybackiego. Wynika to najprawdopodobniej z tego, iż ZIT jest narzędziem obowiązkowym (dla obszarów funkcjonalnych miast wojewódzkich), a RLKS - fakultatywnym. Po drugie, na ZIT dla partnerstw aglomeracji wojewódzkich przeznaczone zostały extra pieniądze już z poziomu decyzji Komisji Europejskiej. Natomiast na RLKS dodatkowych pieniędzy nie ma. Zarządy województw musiałyby finansować ich wprowadzenie z alokacji na Regionalne Programy Operacyjnych. Stąd tylko dwa województwa na to się zdecydowały: podlaskie i kujawsko-pomorskie. W pozostałych RPO ten instrument nie będzie stosowany.
Jedna gmina tylko w jednej LGD, powiat może być członkiem kilku grup
Przepisy porządkują zasady funkcjonowania Lokalnych Grup Działania według zasady: jeden obszar - jedna Lokalna Strategia Rozwoju (LSR) - jedna Lokalna Grupa Działania. Jedna gmina będzie mogła być członkiem maksymalnie jednej LGD. Jednak, jeśli na terenie powiatu funkcjonować będzie więcej niż jedna LGD, powiat może być członkiem każdej z nich. Zachowano zasadę, że na terenie jednej gminy mogą być realizowane działania z innej LSR pod warunkiem, że będą one finansowane wyłącznie z funduszu rybackiego. Wdrażana LSR będzie musiała być zgodna z dokumentami programującymi rozwój regionu. Możliwe będą LGD międzywojewódzkie.
Pozytywna opinia zespołu ds. obszarów wiejskich
Projekt ustawy konsultowany był przez resort rolnictwa z samorządami (głównie urzędami marszałkowskimi) od września. Zgłoszonych zostało sporo uwag pisemnych (78), a także ustnych na posiedzeniu zespołu ds. obszarów wiejskich Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego 20 listopada. Wskutek przyjęcia większości postulatów, przedstawiciele strony samorządowej w zespole mogli zaopiniować projekt pozytywnie. Następnie będzie on przedmiotem obrad posiedzenia walnego komisji.
