W książce Przeciwdziałanie korupcji w praktyce. Polityka antykorupcyjna w polskiej administracji publicznej, Cezarego Trutkowskiego i Piotra Korysia (wydanej przez Fundację im. Stefana Batorego), znajdujemy m.in. interesującą praktykę antykorupcyjną realizowaną w Holandii.
Ma ona na celu zarówno podnoszenie standardów etycznych, jak i monitorowanie odporności antykorupcyjnej organizacji. Instytucją zajmującą się tymi zagadnieniami jest Biuro Rozwoju Etyki w Sektorze Publicznym (BIOS). Utworzone w 2003 w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, obecnie jest organizacją autonomiczną. Celem jego działania jest wspieranie instytucji administracji publicznej w podnoszeniu standardów profesjonalnego funkcjonowania. BIOS wspiera m.in. wdrażanie polityki antykorupcyjnej. W ramach BIOS zbierana jest wiedza i doświadczenia instytucji publicznych w dziedzinie etyki zawodowej. Dokumentowane są stosowane rozwiązania, istnieje baza dobrych praktyk, rejestrowane są przypadki łamania etyki zawodowej. Zasoby te są w pełni dostępne.
Ponadto wśród zadań BIOS wskazać trzeba udostępnianie narzędzi (głównie informatycznych) wspierających politykę antykorupcyjną i szerzej, politykę etyczną instytucji publicznych. Najciekawsze z takich narzędzi to I-wgląd i SAINT (Self-Assessment INTegrity). I-wgląd służy do szybkiego oszacowania stopnia dojrzałości polityki etyki zawodowej organizacji w oparciu o formularz pozwalający analizować jej silne i słabe strony. W efekcie, poza wglądem w zastosowane rozwiązania można uzyskać zalecenia, jak podnieść, jakość polityki etycznej.
I-wgląd jest szczególnie użyteczny dla instytucji, które dopiero zaczynają tworzyć infrastrukturę etyczną. W Polsce narzędzi tego typu brakuje.
Nieco inną funkcję pełni drugie z narzędzi – SAINT42. Służy ono do samooceny stanu polityki etyki zawodowej instytucji. Adresowane jest do instytucji, w których infrastruktura etyczna istnieje już jakiś czas. Ma charakter jednodniowego warsztatu, którego celem jest analiza ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w instytucji, a także przegląd posiadanych procedur. Powinien być przeprowadzany, co pół roku. Używa go około 100 holenderskich instytucji rządowych.
Źródło: Cezary Trutkowski, Piotr Koryś, Przeciwdziałanie korupcji w praktyce. Polityka antykorupcyjna w polskiej administracji publicznej, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa 2013
