NIK podczas kontroli negatywnie oceniła gospodarowanie lokalami komunalnymi w budynkach mieszkalnych. Zdaniem NIK gminy w niedostatecznym stopniu realizowały zadanie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych.

W 2/3 skontrolowanych gmin brakowało przejrzystych zasad przy rozpatrywaniu i realizacji wniosków o najem lokali mieszkalnych. Świadczy to o niewłaściwym nadzorze nad tymi działaniami i wyczerpuje znamiona mechanizmu korupcjogennego dowolności postępowania.

Działania gmin nie doprowadziły do racjonalnego wykorzystania posiadanego zasobu mieszkań i poprawy warunków mieszkaniowych osób znajdujących się w trudnej sytuacji.

Nie zgromadzono pełnych informacji o wielkości i stanie technicznym zasobu lokali oraz o sposobie ich wykorzystania, co utrudniało podejmowanie racjonalnych decyzji właścicielskich.

Zdaniem NIK system realizacji zadań własnych gmin w obszarze tworzenia warunków do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej w ramach aktualnego stanu prawnego nie sprzyja prowadzeniu skutecznej polityki wykorzystania zasobu lokali mieszkalnych. Niezaspokajanie przez gminy potrzeb mieszkaniowych osób o niskich dochodach jest spowodowane, zdaniem NIK, nie tylko niedoborem środków finansowych, ale również brakiem niektórych uregulowań prawnych w tym zakresie. Nie zagwarantowano gminom możliwości podejmowania decyzji dotyczących sposobu odzyskiwania lokali wynajmowanych na czas nieoznaczony w przypadku poprawy warunków ekonomicznych najemcy. Brakuje też systemu wsparcia przez państwo finansowania budownictwa socjalnego i rewitalizacji istniejących zasobów na poziomie umożliwiającym gminom wypełnianie zadania własnego w tym zakresie.

Źródło: "Sprawozdaniu z działalności NIK w 2012 roku", NIK, 2013