W dniu 5 lutego br. Rząd przyjął Uchwałę w sprawie przyjęcia Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności, przedłożona przez ministra administracji i cyfryzacji.
Dokument jest filarem nowego systemu zarządzania państwem, który został określony w ustawie z 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju i "Założeniach systemu zarządzania rozwojem Polski", przyjętych przez rząd 2009 r. Strategia z jednej strony jest kontynuacją raportu "Polska 2030. Wyzwania rozwojowe", z drugiej - stanowi jego rozwinięcie.

Jak informuje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, głównym celem strategii jest poprawa życia Polaków, która będzie mierzona tempem wzrostu PKB na mieszkańca do 2030 r., a także wzrostem spójności społecznej i terytorialnej oraz innowacyjności gospodarki. W tym kontekście Trzecia fala nowoczesności będzie oznaczać łączenie modernizacji, innowacji i impetu cyfrowego 
z poprawą jakości życia obywateli, powiązaną ze skokiem cywilizacyjnym, jakiego Polska musi dokonać w ciągu najbliższych 18 lat, aby uniknąć dryfu rozwojowego.

Wg założeń wymaga to realizacji przez administrację państwową działań w 3 obszarach strategicznych:

• obszar konkurencyjności i innowacyjności gospodarki: Innowacyjność gospodarki i kreatywność indywidualna; Polska Cyfrowa; Kapitał Ludzki; Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko,
• obszar równoważenia potencjału rozwojowego regionów: Rozwój regionalny i Transport,
• obszar efektywności i sprawności państwa: Kapitał Społeczny i Sprawne Państwo.

W obszarze innowacyjności gospodarki i kreatywności indywidualnej opisywane zamierzenia dotyczą przede wszystkim: wzmacniania powiązań między nauką i gospodarką; rozwijania kompetencji, które pozwolą Polakom konkurować na globalnym rynku; rozwijania instytucji otoczenia biznesu; znoszenia barier legislacyjnych i administracyjnych blokujących lub spowalniających rozwój firm.

W obszarze Polska Cyfrowa rząd stawia na przyspieszenie przemian technologicznych w naszym kraju. Do tego konieczne będą inwestycje infrastrukturalne w szerokopasmowy internet dostępny dla wszystkich (to zwiększyć ma szanse rozwoju obszarów peryferyjnych i przyczynić się do równoważenia rozwoju terytorialnego) oraz zwiększenie i stymulowanie potrzeby używania internetu (przez rozwój e-usług oraz e-gospodarki i wzrost sprawności państwa). Niezbędne będzie także działanie na rzecz zwiększenia kompetencji cyfrowych społeczeństwa, ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu osób starszych.

Obszar Kapitał Ludzki skoncentruje się na rozwoju w sektorach: ochrony zdrowia i edukacji, a także funkcjonowaniu absolwentów na rynku pracy oraz aktywności zawodowej społeczeństwa. Istotna jest również demografia. Dzięki aktywnej polityce prorodzinnej Polska ma szanse ograniczyć zagrożenia związane z demografią w najbliższych 20 latach.

Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko ma stać się obszarem szczególnie ważnym dla Polski. Wg założeń nasz kraj ma ogromne potrzeby energetyczne, które należy zabezpieczyć w perspektywie średniookresowej i długookresowej, czyli do 2030 r. Wskazano w nim działania dotyczące inwestycji energetycznych, np. w gazoport, elektrownie wykorzystujące energię jądrową, a także odnoszące się do poprawy jakości sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. Za istotne uznano także szersze wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii, ograniczenie zużycia węgla w energetyce oraz dbałość o środowisko.

Podejmowane będą także działania zapewniające obywatelom bezpieczeństwo w przypadku nagłych zjawisk przyrodniczych czy zmian klimatycznych. Wg złożeń istotnym będzie, aby Polska do 2030 r. umiejętnie wykorzystywała zasoby naturalne, np. węgiel, gaz łupkowy czy miedź.

W obszarze rozwoju regionalnego będzie realizowany model terytorialnego równoważenia rozwoju (zapewnić ma on lepsze wykorzystanie przestrzeni kraju i jego różnych potencjałów rozwojowych). Nie oznacza to rezygnacji z modelu rozwoju metropolii, jako ważnego elementu systemu europejskiego. Transport to z kolei obszar, w ramach którego realizowana polityka transportowa będzie sprzyjać dostępności, spójności oraz rozwojowi regionów.

Kapitał społeczny zawiera zestaw zadań, które służą wzrostowi społecznego kapitału rozwoju. Działania w tym zakresie skupiać się będą na zwiększeniu wzajemnego zaufania ludzi do siebie i do instytucji. Kolejny problem to brak zaufania instytucji do obywatela, czego efektem jest m.in. tworzenie nowych procedur, nakładanie obowiązków administracyjnych na przedsiębiorców. Niski poziom zaufania społecznego blokuje szybszy rozwój Polski. Dlatego konieczne stają się zadania zachęcające obywateli do współpracy oraz udziału w ważnych dla kraju inicjatywach i działaniach.

Z kolei Sprawne Państwo tworzy przede wszystkim wzrost efektywności administracji publicznej i wymiaru sprawiedliwości, a także spójność i stabilność stanowionego prawa. Do zrealizowania zadania "sprawne państwo" konieczne będzie wdrożenie 4 zasad:

• pomocniczości (zapewnienia realizacji praw i swobód obywatelskich);
• przyjazności (zapewnienia otwartości i dwustronnej komunikacji);
• partycypacyjności (umożliwienia obywatelom udziału w sprawowaniu władzy przez konsultacje społeczne i udział w debatach publicznych);
• przejrzystości (tłumaczenia obywatelom w sposób zrozumiały przyczyn podejmowania ważnych decyzji, przedsięwzięć, itp.).

Strategia zawiera opis nowego projektu cywilizacyjnego zorientowanego na przyszłość, jej realizacja jest ważna dla modernizacji kraju i wyrównywania dysproporcji rozwojowych. Wykonanie zamierzeń w niej wskazanych wymaga jednak stabilnego wzrostu gospodarczego, a także zwiększenia zatrudnienia i wydatków rozwojowych.

Źródło: KPRM