Nie ma żadnych przeszkód, aby żona radnego prowadziła działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której radnym, jest jej małżonek.
Rada Gminy X podjęła uchwałę w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego. Uchwała została doręczona Wojewodzie Y, który akt ten uchylił. Doszedł on bowiem do wniosku, iż w przedmiotowej sprawie, radny nie naruszył art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, a tym samym nie zaistniały przesłanki uzasadniające podjecie uchwały pozbawiające radnego mandatu (rozstrzygnięcie nadzorcze z 20 listopada 2012 r., sygn. akt LEX-S.4131.33.2012.HL).
Dowodem świadczącym o naruszeniu art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym była treść oświadczenia majątkowego radnego, w którym napisał on, że jest pełnomocnikiem żony. Zgodnie zaś z przytoczonym przepisem, radny nie może być pełnomocnikiem w prowadzeniu działalności z wykorzystaniem mienia gminy. Ta konkluzja stała się podstawą uchwały stwierdzającej, że mandat radnego wygasł.
Natomiast Wojewoda Y w swych ustaleniach stwierdził, że z żadnej z uzyskanych kopii umów zawieranych przez żonę radnego w związku z prowadzoną działalnością, nie wynika , by oświadczenie woli w jej imieniu składał małżonek – radny. Również z uzyskanych przez Wojewodę informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, nie wynikało, aby żona udzieliła radnemu pełnomocnictwa. W przedmiotowej sprawie brak było jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że żona radnego udzieliła mu pełnomocnictwa w jakiejkolwiek formie ( pisemnej czy ustnej).
Biorąc to wszystko pod uwagę, organ nadzoru doszedł do wniosku, ze pomimo treści oświadczenia radnego, nie był on pełnomocnikiem w prowadzeniu działalności gospodarczej żony. W konsekwencji nie zaistniały przesłanki do stwierdzenia, że mandat radnego wygasł.
Obowiązującą zasadą jest wolność prowadzenia działalności gospodarczej. Natomiast art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stanowi wyjątek od tej zasady i z tego powodu powinien być interpretowany ściśle.
Potwierdza to orzeczenie sądu administracyjnego. W tezie wyroku z 25 kwietnia 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu stwierdził, że ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej należy interpretować zawężająco, ponieważ stanowią one wyjątek od konstytucyjnie chronionej zasady swobody gospodarczej, sformułowanej w art. 22 Konstytucji (III SA/Wr 66/12). W orzeczeniu tym wrocławski sąd podkreślił ponadto, że nie można przyjąć, aby art. 24f ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, obejmował przypadki, w których działalność gospodarczą z wykorzystaniem mienia gminy, w której radny uzyskał mandat, prowadzi małżonek radnego. Adresatem tej normy jest bowiem tylko i wyłącznie radny.
Źródło: Orzecznictwo NSA
