Poszczególne zadania polityki zdrowotnej są realizowane na wszystkich szczeblach administracji państwowej i w jednostkach samorządu terytorialnego. Od lutego przy ministrze zdrowia działa zaś specjalna rada wspierająca międzysektorową politykę zdrowia. Dziennik Warto Wiedzieć rozmawia z jej członkiem - Andrzejem Płonką, wiceprezesem zarządu Związku Powiatów Polskich, starostą bielskim (woj. śląskie).
Andrzej Płonka: Rada ds. Zdrowa Publicznego pełni funkcję opiniodawczo-doradczą dla ministra zdrowia oraz stanowi forum współdziałania w zakresie zdrowia publicznego. Jest to dla mnie dodatkowa praca, ale z drugiej strony możliwość przedstawiania problemów związanych ochroną zdrowia z perspektywy samorządów, co dla nas jest najważniejsze.
DWW: Jak Pan ocenia projekt Narodowego Programu Zdrowia – co by Pan w nim zmienił, z czym się Pan zgadza?
AP: Jako samorządy bardzo na ten dokument czekaliśmy. Właściwie powinien wejść w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., co wynika z ustawy o zdrowiu publicznym. Ustawy, która uszczegółowiła katalog zadań własnych, które mieszczą się pod pojęciem - promocja i ochrona zdrowia zapisanym między innymi w ustawie o samorządzie powiatowym. Do tej pory sami jako samorządy pojęcie to interpretowaliśmy, każdy na własny sposób.
Wiele zmian zaproponowanych między innymi przez samorządy powiatowe zostało przez Ministerstwo Zdrowia uwzględnione w projekcie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020, jak np. nowe zestawy wskaźników monitoringu zdrowia, rozszerzenie katalogu zadań związanych z przeciwdziałaniem uzależnieniom behawioralnym, czy zmiana sposobu realizacji programu propagowania sportu, możliwości korzystania przez jednostki samorządu terytorialnego ze środków NFZ, co doceniamy. Ale domagamy się jeszcze - co dla nas jest najważniejsze - wyraźnego zapisu w Programie, że przyjęcie Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016-2020 nie obciąży dodatkowo budżetów JST, tylko będą na ten cel dodatkowe środki z innych źródeł. Już dzisiaj samorządy, które prowadzą szpitale wydatkują z budżetu duże środki na dostosowanie ich do wymagań rozporządzenia Ministra Zdrowia, więc absolutnie nie mamy możliwości przyjmować kolejnych zadań bez zapewnienia środków finansowych.
DWW: Czy ma Pan swoją wizję pracy z ministrem zdrowia w ramach Rady, co np. mogłyby zyskać samorządy?
AP: Przede wszystkim to mam możliwość sygnalizowania problemów dotyczących ochrony zdrowia, tych małych oraz tych wielkich, wymagających wprowadzenia zmian w ustawach i rozporządzeniach, o których rozmawiamy na Konwencie Powiatów Województwa Śląskiego, Konwencie Wójtów i Burmistrzów Gmin z terenu powiatu bielskiego, czy spotkaniach z dyrektorami placówek ochrony zdrowia. Nie tylko tymi, dla których powiat bielski jest podmiotem tworzącym.
Jako powiat bielski wiemy co mówimy i co sugerujemy, gdyż w tym temacie mamy wiele doświadczeń i spostrzeżeń, prowadząc obecnie 3 samodzielne zakłady opieki zdrowotnej.
DWW: Jak zatem wyglądają działania prozdrowotne w powiecie bielskim?
AP: Obecne działania prozdrowotne prowadzone w powiecie bielskim wynikały z Powiatowego Programu Zdrowia dla powiatu bielskiego na lata 2010-2015 oraz były uzależnione od możliwości finansowych powiatu. Skupiały się przede wszystkim na działaniach wynikających z 5 celów szczegółowych programu, takich jak zwalczanie chorób nowotworowych, poprawa zdrowia psychicznego, chorób układu krążenia (polegających na promocji zdrowego trybu życia), działaniach edukacyjnych (konferencje, warsztaty, konkursy i olimpiady dla dzieci i młodzieży).
Łącznie w latach 2010-2015 zrealizowaliśmy około 70 inicjatyw, w których wzięło udział około 4 tyś 300 osób mieszkańców z terenu powiatu bielskiego, zarówno dzieci, młodzieży jak i dorosłych.
W dalszym ciągu trzeba dużo mówić o profilaktyce chorób nowotworowych, otyłości wśród dzieci i młodzieży, chorobach psychicznych, uzależnieniach. Ale też musimy się nauczyć działać wspólnie - samorządy powiatowe z samorządem województwa , samorządami gminnymi. Działania w pojedynkę nie przynoszą takich wymiernych korzyści, jak działania wspólne. Mamy w tym względzie pozytywne doświadczenia, gdyż jako powiat bielski do tej pory wiele takich działań prowadziliśmy wspólnie z gminami i powiatami.
DWW: Serdecznie dziękuję za rozmowę.