Każdy z nas jest konsumentem. Kupujemy opakowane produkty, a z opakowaniami różnorodnie postępujemy. Segregujemy je uzyskując cenne surowce, wyrzucamy do kosza na śmieci, ale niestety duża ich część jest spalana w naszych domowych piecach.

Jeżeli chciałeś pójść z dzieckiem na zimowy lub wiosenny spacer, przewietrzyć mieszkanie w słoneczny, jesienny wieczór, zamiast oddychać rześkim powietrzem, musimy szybko uciekać do domu i zamykać okna. Wszędzie unosi się smrodliwy dym. Palenie odpadów łączy się z emisją groźnych dla zdrowia i życia pyłów oraz gazów: tlenku węgla, tlenku azotu, który powoduje podrażnienia, a nawet uszkodzenia płuc, dwutlenku siarki, trujących –chlorowodoru, cyjanowodoru (podstawowy składnik cyklonu B „symbolu” Holokaustu)  i rakotwórczych dioksyn. Związki te są wdychane zarówno przez tego kto spala śmieci jak i jego sąsiadów, a ponadto wnikają do gleby (np.: do przydomowego ogródka) i wód, powodując ich skażenie.

Starosta, wójt, burmistrz i prezydent miasta sprawują kontrolę nad ochroną środowiska w zakresie przyznanych im uprawnień, a osobom, które traktują odpady jako materiał opałowy, grozi areszt i grzywna na podstawie artykułu 10 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Kara jest wymierzana w postępowaniu prowadzonym zgodnie z ustawą z 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (Dz.U. z 2008 r. nr 133, poz. 848 z późn. zm.). Grzywna może mieć wysokość do 5 tys. zł, a areszt może trwać od 5 do 30 dni.

Osoby kontrolujące mają uprawnienie m.in. do żądania informacji, okazania dokumentów, udostępnienia danych, a także do wstępu z rzeczoznawcami i sprzętem pomiarowym na posesję osoby prywatnej w godzinach od 6 do 22 w celu przeprowadzania badań lub innych niezbędnych czynności (art. 379 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska).

W przypadku kontroli koszty przeprowadzonych przy tej okazji pomiarów, analiz czy pobierania próbek, na podstawie których stwierdza się naruszenie wymagań ochrony środowiska, ponosi osoba fizyczna, której działalność jest źródłem naruszenia obowiązujących wymagań (art. 18 ustawy z 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska). Warto podkreślić, że zgodnie z art. 379 ust. 6 ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz art. 10 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska kontrolowany właściciel nieruchomości ma bezwzględny obowiązek umożliwienia przeprowadzenia kontroli. Niepoddanie się kontroli w tym zakresie wypełnia znamiona przestępstwa zakłócenia kontroli ekologicznej określonego w art. 225 kodeksu karnego i jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat trzech.

Minister środowiska w ramach delegacji ustawowej określił katalog odpadów innych niż niebezpieczne (rozporządzenie ministra środowiska z 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów wraz z załącznikiem, Dz.U. nr 112, poz. 1206). Na tej podstawie przyjęto, że w domowych instalacjach i urządzeniach centralnego ogrzewania, kuchniach i piecach można spalać niektóre rodzaje odpadów. Należą do nich:

• odpady z gospodarki leśnej, odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli (odpady kory i korka, trociny, wióry, ścinki, drewno),
• odpady z produkcji oraz z przetwórstwa masy celulozowej, papieru i tektury (odpady z kory i drewna, mechanicznie wydzielone odrzuty z przeróbki makulatury i tektury),
• drewno, papier i tektura,
• odpady opakowaniowe (opakowania z papieru i tektury, opakowania z drewna),

Natomiast zakaz spalania obejmuje przedmioty z tworzyw sztucznych, plastikowe pojemniki i butelki, zużyte opony, inne odpady z gumy, sztuczną skórę, pozostałości farb i lakierów, papieru bielonego związkami chloru z nadrukiem farb kolorowych, drewna zanieczyszczone impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowo-organiczne lub metale ciężkie – w szczególności odpady drewna pochodzące z budowy, remontów i rozbiórki obiektów budowlanych.