Zdarza się często, iż gminy nie znają swojej infrastruktury oświetleniowej. Dysponują one jedynie szacunkowymi danymi odnośnie liczby punktów, mocy, stanu technicznego i stosowanej technologii. Sytuacja taka powoduje, że oświetlenie dróg i ulic jest wysoce nieefektywne i drogie. Istnieją jednak Gminy, które zdecydowały się na audyt oświetleniowy. Jaki jest tego wynik? W jednej z małopolskich Gmin okazało się, że dochodzi bardzo często do nielegalnych podpięć pod infrastrukturę oświetleniową (w jednym z przypadków na potrzeby ogrzewania elektrycznego w domu), kradzieży jej elementów przez brak właściwych zabezpieczeń oraz bardzo dużego przewymiarowania mocy źródeł światła co do potrzeb kategorii oświetleniowej danego miejsca.
Stan obecny oświetlenia ulicznego w Polsce
Ustawa „Prawo energetyczne”, art. 18 narzuca na Gminę jako obowiązkowe zadanie własne regulowanie kwestii oświetlenia ulicznego i drogowego. W Budżecie Gminy jest ono wykazane jako pozycja: „900” – Gospodarka Komunalna i Ochrona Środowiska, podpozycja: „Oświetlenie ulic, placów i dróg”. Kosztowo składnik ten stanowią koszty związane z opłatami za energię elektryczną (przeważnie wg. Taryfy C12B – około 0,47 zł/brutto) oraz zryczałtowana opłata za konserwację, serwis, oprawy, słupy, okablowanie (od 0,4 do 16 zł brutto/oprawę/miesiąc * liczba opraw). Dodatkową pozycję mogą stanowić wydatki przeznaczone na modernizację oświetlenia ulicznego, jeśli Gmina przewiduje, że w danym roku budżetowym podejmie się tejże modernizacji.
Zgodnie z Dyrektywą Unijną z dnia 21. kwietnia 2010 (WE) nr 347/2010 wprowadzono harmonogram wycofywania nieefektywnych i szkodliwych dla środowiska źródeł światła z produkcji i użycia. Na pierwszy ogień poszły rtęciowe źródła światła (stanowiąc wciąż średnio 15% „arsenału” świetlnego Gmin), tuż po nich są sodowe. Na chwilę obecną w Polsce, dominują oprawy oświetleniowe z wysokoprężnymi sodowymi źródłami światła (moce stosowane od 50 do 400 W) oraz lampy metalohalogenkowe (moce stosowane od 50 do 400 W). Analizując pozostałe elementy infrastruktury oświetleniowej, a więc np. słupy oraz okablowanie to pochodzą one często jeszcze z lat 90. XX wieku.
Stan możliwy do osiągnięcia
Ewolucja technologii oświetleniowych spowodowała, iż obecny kierunek rozwoju zmierza zdecydowanie w stronę technik z użyciem diod LED. Na dzień dzisiejszy istnieją rozwiązania, które mogą być stosowane dla prawie wszystkich kategorii oświetleniowych dróg należących do Gminy. Niestety powstał również problem, iż zaczęły rozwijać się firmy oferujące takie parametry opraw, które nigdy nie zostaną osiągnięte w realnych warunkach. Ważnym elementem inwestycji w oprawy LED dla Gminy jest zatem taki dobór partnerów technologicznych, którzy mają wieloletnie doświadczenie w technologii LED, a oferowane rozwiązania konstrukcyjne pozwolą na bieżące modernizacje wraz z rozwojem technologii.
Znaczącym czynnikiem ograniczającym rozwój technologii LED w Gminie jest brak, na chwilę obecną rozwiązań finansowych wspierających tego typu inwestycję celową (oświetlenie może być jedynie uwzględniane pośrednio, ale tylko przy budowie drogi). Możliwym dostępnym rozwiązaniem jest realizacja przedsięwzięcia w oparciu o formułę ESCO, która gwarantuje Inwestorowi (Gminie) osiągnięcie deklarowanych przez ESCO oszczędności. Oszczędności te są przeznaczane na spłatę poniesionych przez ESCO kosztów inwestycyjnych. Inwestor (Gmina) już od momentu rozpoczęcia inwestycji partycypuje częściowo w osiągniętych oszczędnościach. Czas inwestycji w oparciu o formułę ESCO wynosi od 3 do 8 lub 10 lat. Po tym czasie przedmiot inwestycji przekazywany jest Gminie na własność. Inwestycje tego typu są finansowane z już zaplanowanego budżetu kosztów na oświetlenie, dlatego też nie mają one negatywnego wpływu na budżet Gminy, w znaczeniu powiększania długu publicznego.
Źródło: www.suncash.pl
