W wyniku wejścia w życie prezydenckiego projektu nowelizacji ustawy o dochodach JST, przy jednoczesnym braku regulacji rekompensaty, ubytek dochodów w sektorze publicznym może wynieść ok. 15,6 mld.
Tak wynika ze stanowiska XXX Zgromadzenia Ogólnego Związku Gmin Wiejskich RP podjętego 19 kwietnia br. w sprawie ustanowienia systemowych mechanizmów rekompensujących ubytki w dochodach JST w wyniku ustawowych ulg i zwolnień w podatkach od dochodów osobistych – PIT.
ZGWRP wskazuje, że poprzednie regulacje prawne, na podstawie których ustanowiono ulgi w PIT, niewątpliwie korzystne dla podatników, spowodowały coroczny ubytek w dochodach JST na poziomie ok. 6 mld zł.
– Powiększają one niedobory spowodowane permanentnym przekazywaniem samorządom nowych zadań bez wskazywania źródeł ich pokrycia oraz niedofinansowaniem realizowanych przez JST zadań zleconych z zakresu administracji rządowej. Znaczny ubytek podstawowych dla wielu JST dochodów, jakim jest udział w PIT, spowoduje zachwianie stabilizacji finansowej gmin oraz utrudni realizację zarówno zadań bieżących, jak i inwestycyjnych. Udział ten wynosi obecnie 49,64 % i stanowi drugą po subwencji oświatowej pozycję w budżetach samorządów – czytamy w stanowisku.
Wskazywane w uzasadnieniu do projektu potencjalne korzyści dla samorządów płynące ze wzrostu podatków: CIT, VAT i akcyzy nie mogą stanowić źródeł pokrycia ubytków. W wielu gminach występuje już niedobór środków budżetowych, więc obniżenie dochodów z PIT spowoduje ich nieuchronną zapaść finansową. Tymczasem to samorządy pełnią kluczowe role w realizacji polityki państwa w zakresie oświaty, pomocy społecznej, aktywizacji zawodowej i poprawy komfortu życia swoich mieszkańców.
Dlatego Związek Gmin Wiejskich RP apeluje, aby w przypadku podjęcia decyzji o ustawowych ulgach i zwolnieniach w PIT jednocześnie ustawowo uregulować:
- metodologię oceny skutków oddziaływania obniżenia wpływów podatkowych na dochody samorządów, ocenie powinien podlegać także realny wpływ regulacji podatkowych na gospodarkę;
- mechanizm rekompensujący ubytek dochodów JST oraz zmianę ustawy o dochodach JST.