Jak wynika z raportu sporządzonego przez Krajową Radę Regionalnych Izb Obrachunkowych w sprawie gospodarki finansowej i wykonania budżetu, samorządy nadal nie radzą sobie z kontrolą zarządczą w swoich jednostkach. Raport za 2014 rok pokazuje, że nie są to pojedyncze przypadki.
Ustawa z 2009 roku o finansach publicznych nałożyła na samorządy obowiązek wdrożenia kontroli zarządczej, zastępując wcześniej istniejący system kontroli finansowej, która dotyczyła procesów związanych z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków publicznych oraz gospodarowania mieniem. Kontrola zarządcza ma wprowadzić biznesowy styl zarządzania w JST. Głównym jej celem jest zapewnienie transparentnej realizacji celów i zadań w sposób zgodny z prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
Wyniki kontroli RIO mówią wprost o niespełnianiu warunków ustawowych przez wiele JST. Skala ujawnionych nieprawidłowości jest bardzo duża. Ponad połowa skontrolowanych samorządów nie posiadała przypisania obowiązków w zakresie analizowania problematyki zadłużenia, (np. wyodrębniona komórka, stanowisko pracy) w ramach systemu kontroli zarządczej. Dodajmy do tego także brak ustalenia procedur i mechanizmów kontroli zarządczej zapewniających terminową realizację zobowiązań chociażby z tytułu kredytów i pożyczek oraz wykupu papierów wartościowych czy procedur i mechanizmów kontroli zarządczej pozwalających monitorować poziom zadłużenia jednostek organizacyjnych.
- Te wyniki mówią same za siebie. Nowy, menadżerski model zarządzania, którego przed 2010 rokiem w polskich samorządach nie było, został potraktowany, mówiąc delikatnie, po macoszemu, dzięki czemu JST nie widzą potrzeby stosowania go u siebie – komentuje Radosław Marlęga, Prezes Zarządu Red Ocean Sp. z o.o. - Nie powinno nas to dziwić – zmiana ustawy o finansach publicznych nałożyła z dnia na dzień na samorządy nowe wymagania, bez przeprowadzenia odpowiednio wcześniej stosownych szkoleń czy, w naszej ocenie niezbędnej kampanii informacyjnej, przygotowującej JST do wprowadzanych zmian. W efekcie idea kontroli zarządczej, pomimo, że bardzo słuszna, nie jest w samorządach realizowana – dodaje Prezes Zarządu Red Ocean Sp. z o.o.
Wychodząc naprzeciw zaistniałym problemom Red Ocean Sp. z o.o. stworzyło e-Usługę, która wspiera samorządy w funkcjonowaniu kontroli zarządczej. Dodatkowo stara się prowadzić akcję edukacyjną informując o obowiązku stosowania oraz konsekwencjach w przypadku nie spełnienia ustawowych wymagań. Pakiet „Kontrola Z@rządcza” działa w prosty i intuicyjny sposób. Na podstawie specjalnie skonstruowanych kwestionariuszy i szablonów pozwala na szybkie przeprowadzenie diagnozy stanu kontroli zarządczej w zakresie samooceny. Ponadto w szybki i prosty sposób można przygotować plan działalności oraz przeprowadzić analizę ryzyka zakładanych celów i zadań. Udostępniona e-Usluga pozwala na nowoczesny i efektywny sposób zarządzania jednostką, oszczędzając czas, pieniądze i… niezliczone zapasy papieru do drukarki. Udostępniony chmurowy model korzystania z e-usługi wychodzi naprzeciw dzisiejszym potrzebom użytkowników, dla których dostęp do aplikacji z każdego miejsca stanowi nie tylko udogodnienie, ale coraz częściej staje się podstawowym wymaganiem.
- Od 2012 roku dostarczamy i rozwijamy aplikację „Kontrola Z@rządcza” wspierając w ten sposób Miasto Stołeczne Warszawa i jego ponad 2300 użytkowników w przeprowadzeniu obowiązkowej samooceny. Dzięki wsparciu naszej aplikacji, czas analizy i zebrania wyników obowiązkowej samooceny skrócony z kilku miesięcy do kilku dni. Pozwoliło to na duże oszczędności w budżecie jednostki, bowiem osoby zaangażowane wcześniej w proces analizy wyników samooceny mogą realizować w tym czasie inne ważne zadania.- komentuje Prezes Zarządu Red Ocean Sp. z o.o.
Nie jest tajemnicą, że kolejna kontrola może nadejść w krótce – samorządy cały czas są pod lupą nie tylko Regionalnej Izby Obrachunkowej ale i Najwyższej Izby Kontroli. W obu przypadkach konsekwencja nie spełnienia wymogów ustawy może zostać uznana za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Niewątpliwie edukacja JST w zakresie nie tylko obowiązków, ale i możliwości jakie oferuje dzisiaj rynek jest niezwykle potrzebna.
Źródło: RedOcean
