Przed świętami Bożego Narodzenia Polska otrzymała rekordowy przelew unijnych środków w wysokości ponad 40 mld zł w ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO). To największa jednorazowa transza, jaka wpłynęła do tej pory do naszego kraju. Zgodnie z celami Unii Europejskiej, ponad 44% tych funduszy przeznaczonych zostanie na transformację energetyczną, w tym m.in. termomodernizację domów i mieszkań oraz wymianę źródeł ciepła.

Od początku 2023 roku na programy związane z termomodernizacją skierowano już 3,75 mld zł, finansując m.in. program "Czyste Powietrze". Jak podkreśla dr Konrad Wojnarowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, transformacja energetyczna stanowi jeden z kluczowych priorytetów Polski, a łączna suma środków z KPO i polityki spójności to blisko 136 mld euro.

Przełomowy przelew dla transformacji energetycznej
Środki, które wpłynęły 17 grudnia 2024 roku, pochodzą z drugiego i trzeciego wniosku o płatność z KPO. To prawie 9,4 mld euro, które zasilą inwestycje w odnawialne źródła energii (OZE), modernizację sieci energetycznych oraz farmy wiatrowe na Bałtyku. Polska zamierza jeszcze przed końcem roku złożyć czwarty i piąty wniosek o płatność.

Docelowo Polska otrzyma blisko 270 mld zł z KPO, z czego 108,6 mld zł stanowić będą dotacje, a 148,5 mld zł to preferencyjne pożyczki. Ponad 100 mld zł trafi na projekty związane z efektywnością energetyczną budynków oraz modernizację sieci elektroenergetycznych. Jak zapowiada resort klimatu, znaczna część środków będzie dedykowana termomodernizacji domów i mieszkań, co przyczyni się do obniżenia rachunków za energię i poprawy warunków mieszkaniowych.

Luka czynszowa i potrzeba wsparcia
Raport Polityki Insight i PFR Nieruchomości wskazuje, że ok. 35% polskich gospodarstw domowych znajduje się w tzw. luce czynszowej – ich dochody są zbyt wysokie na mieszkania komunalne, ale za niskie, by wynająć lokal na rynku komercyjnym. Dodatkowo, ok. 70% budynków w Polsce jest nieefektywnych energetycznie, a 1,5 mln gospodarstw domowych dotyka ubóstwo energetyczne. Eksperci podkreślają, że inwestycje w termomodernizację są konieczne nie tylko z powodów środowiskowych, ale także społecznych i gospodarczych.

Wyzwania i przyszłość KPO
Termin wykorzystania środków z KPO upływa w 2026 roku, jednak Polska będzie negocjować z Komisją Europejską możliwość jego wydłużenia. Wiceminister Wojnarowski podkreśla, że kluczowe będą rozmowy w czasie polskiej prezydencji w Radzie UE.

Pomimo początkowych opóźnień, realizacja projektów z KPO nabiera tempa. Do grudnia 2024 roku uruchomiono nabory na ponad 93% dostępnych funduszy, podpisano ponad 630 tys. umów na łączną kwotę 41,8 mld zł. Największe wsparcie skierowano na remonty i ocieplanie budynków oraz instalację nowych źródeł ciepła.

Energetyczne bezpieczeństwo priorytetem
Polska zamierza inwestować nie tylko w efektywność energetyczną, ale także w bezpieczeństwo energetyczne kraju. Wojnarowski podkreśla, że transformacja energetyczna ma kluczowe znaczenie dla przyszłości, a inwestycje w tym obszarze zmniejszą koszty energii dla obywateli i zwiększą niezależność energetyczną Polski.

Transformacja energetyczna i termomodernizacja są nie tylko odpowiedzią na kryzys klimatyczny, ale także szansą na poprawę jakości życia milionów Polaków.

Źródło: IP