Podział na „niezależnych” i resztę członków rad nadzorczych oraz powołanie specjalnego ciała nadzorującego spółki z udziałem Skarbu Państwa – to główne założenia projektu ustawy przedstawionego przez posłów Polski2050.
Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu naprawy ładu korporacyjnego w spółkach z udziałem Skarbu Państwa wniosła grupa posłów Trzeciej Drogi – Polski 2050. Jego głównym założeniem ma być zagwarantowanie odpartyjnienia spółek, gdzie udziałowcem jest Skarb Państwa.
Proponowane przepisy przewidują, że w spółce, w której Skarb Państwa, jednoosobowa spółka Skarbu Państwa lub państwowa osoba prawna jest jedynym wspólnikiem lub akcjonariuszem, organ nadzorczy będzie składać się zawsze z 7 osób, w tym 3 tzw. członków niezależnych. Członków niezależnych w ramach konkursów ma nominować nowoutworzony Komitet Dobrego Zarządzania – specjalny organ mający stać na straży profesjonalizmu w sprawowaniu nadzoru właścicielskiego oraz wykonywaniu innych funkcji zarządczych wobec spółek z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych. Członkowie niezależni będą musieli spełnić pewne wymagania zawodowe i posiadać doświadczenie, ale ponadto, z takich konkursów miałyby być wykluczone osoby:
- należące do partii politycznej;
- które w okresie pięciu lat przed powołaniem do organu nadzorczego pełniła funkcję wymienioną w art. 1 lub 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne;
- które w okresie pięciu lat przed powołaniem do organu nadzorczego wykonywały mandat posła, senatora, posła do Parlamentu Europejskiego lub radnego;
- które w okresie pięciu lat przed powołaniem do organu nadzorczego były zatrudnione przez partię polityczną na podstawie umowy o pracę lub świadczyły pracę lub usługi na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o podobnym charakterze.
Ponadto, projektodawcy chcą usunąć dopuszczalne wyjątki zatrudniania niektórych osób funkcyjnych w spółkach państwowych i samorządowych.
Uwagi do projektu przesłał Związek Powiatów Polskich. Organizacja zauważa, że wejście w życie przepisów uderzy bez wcześniejszej świadomości w prawa m.in. obecnych radnych, ale niewiele zmieni skoro i tak większość w radach nadzorczych będą mogli stanowić członkowie „zależni” (choć tak nienazwani). Ponadto za niepotrzebny uznaje całkowity zakaz sprawowania funkcji w spółkach samorządowych przez samych samorządowców, skoro już teraz przepisy narzucają odpowiednie ograniczenia. ZPP proponuje też by w ramach wyboru członków Komitetu Dobrego Zarządzania kandydatów mogły przedstawiać również środowiska samorządowe. Z uwagami można zapoznać się na stronie Związku.
